VÀI
ĐIỀU VỀ VÁN CỜ ĐỊA CHÍNH TRỊ NGA – TRUNG
Những ngày vừa qua, các chính khách và truyền
thông thế giới dồn tai mắt về Matxcova, nơi cặp đôi Putin – Tập Cận Bình khởi
se mối quan hệ địa chính trị thập kỷ, hướng đến năm 2030. Mối quan hệ địa chính
trị được ông Putin ngợi ca là không giới hạn, ở đỉnh cao chưa bao giờ có, và du
dương nữa là đang bước vào kỷ nguyên mới. Nhưng nhìn lại lịch sử thì biết mối
“duyên tình” Nga – Trung mà ông Putin và ông Tập Cận Bình vừa se, sẽ đi đến đâu.
Lịch sử đã cho thấy mối quan hệ Nga – Trung là
mối quan hệ đối thủ cạnh tranh thôn tính. Đó là hai quốc gia có cùng chung truyền
thống lấn chiếm bành trướng. Là hai quốc gia cùng có mục tiêu bá chủ toàn cầu.
Bởi vậy, các nước có cùng chung biên giới với Nga và Trung luôn là nạn nhân của
họ ròng rã trong nhiều thế kỷ.
Nhưng có sự phân bố lạ kỳ của tạo hoá trên
hành tinh là Nga và Trung giáp giới nhau. Thực ra ban đầu, họ không liền kề
nhau, mà cách xa nhau hơn 10.000 km. Nhưng mục tiêu bá chủ thế giới đã làm hai
trung tâm bành trướng ra bằng cướp đoạt đất đai của người khác, rộng đến mức gặp
nhau. Đó là lúc họ phải thôn tính đất đai của nhau. Nhưng “anh” và “tôi” cả hai
chưa thể tiến về phía trước. Và biên giới là sự hoà hoãn của cả hai bên.
Quan hệ Nga – Trung rực rỡ nhất là vào thập
niên 1950. Chứ không phải bây giờ như ông Putin ca ngợi. Thập niên 1950, trong
tình thế chiến tranh lạnh hai phe, trong sự ngộ nhận tình giai cấp vô sản cao
hơn tình máu mủ tổ tiên, Liên Xô đã giúp Trung Quốc từ lạc hậu nghèo nàn trở
thành một quốc gia công nghiệp – một người chơi lớn trên bàn cờ địa chính trị
thế giới.
Nhưng Mao Trạch Đông không quên mối hận nhà
Thanh đã để mất hàng triệu km2 phía Tây – Bắc và Bắc sông Hắc Long Giang cho
Nga hoàng. Càng không quên mục tiêu bá chủ thế giới. Nên khi đủ mạnh, Trung Quốc
lại hiện nguyên hình là đối thủ của Liên Xô. Vì thế mới có cuộc chiến tranh
biên giới Trung – Xô tháng 3 năm 1969 khi Trung Quốc toan chiếm lại đảo Trân Bảo.
Không khác Mao Trạch Đông, Tập Cận Bình cũng sẽ
không quên hàng triệu km2 lãnh thổ đã bị Nga chiếm. Mối quan hệ Nga – Trung mới
thiết lập, dù được ngợi ca như thế nào, tất đến ngày hiện nguyên hình đưa hai
nước về tình thế đối thủ. Bất chấp điều đó trong tương lai, cuộc “duyên tình”
hiện thời của Putin và Tập Cận Bình sẽ làm thay đổi tình thế địa chính trị thế
giới.
I. THỬ ĐI ĐÔI GIÀY CỦA ÔNG TẬP
Người phương Tây có câu ngạn ngữ, đại ý, muốn
biết tình thế của ai thì hãy đi đôi giày của họ. Hãy thử đi đôi giày ông Tập, để
biết tình thế của ông. Sau đây là một số toan tính nhìn thấy của ông Tập.
1. DƯƠNG CAO VỊ THẾ QUỐC TẾ CỦA TRUNG QUỐC
Trước khi ông Putin phát động cuộc chiến tranh
xâm lược Ukraine ngày 24/2/2023, ông Putin đã phải đến thăm Trung Quốc. Ông
Putin đã mời ông Tập Cận Bình thăm Nga. Nhưng lựa chọn thời điểm thăm Nga của
ông Tập Cận Bình được cân nhắc kỹ lưỡng vì nhiều mục đích.
Trung Quốc có nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.
Nhưng Nga mới là đối thủ quân sự có thể huỷ diệt Hoa Kỳ. Nên ngoài vị trí số 1
không tranh cãi của Hoa Kỳ, thì vị trí cường quốc số 2, khó phân chia cho Nga
hay Trung Quốc.
Ông Tập Cận Bình đã chọn thăm Matxcova vào lúc
vị thế của ông Putin rơi xuống đáy. Đó là lúc ông Tập Cận Bình thoải mái dương
cao vị thế cường quốc số 2 thế giới của Trung Quốc, trong sự thừa nhận của toàn
thiên hạ. Toàn thiên hạ là bởi vì chính ông Putin đã tự đưa mình đến vị thế chiếu
dưới. Ông Tập “đường hoàng” ngồi vào vị thế thân hình chính trị số 2 thế giới.
2. ĐƯA NGA VÀO VÒNG LỆ THUỘC
Thực ra khi Nga phải rút quân khỏi Kyiv sau một
tháng tiến quân, cả thế giới đã đánh giá lại vị thế của Nga. Nhưng ông Tập đủ
ranh ma để chọn thời điểm, đợi chờ cho đến giai đoạn ông Putin phải cầu cứu khắp
nơi. Ông Putin đã phải luỵ đến Iran, Bắc Triều Tiên. Nhưng Iran và Bắc Triều
Tiên làm sao có được vị thế như Trung Quốc. Ông Tập Cận Bình đã chọn thời điểm
để trở thành ‘người cứu tinh vĩ đại’ của ông Putin. Chuyến đi Matxcva của ông Tập
là điểm gãy, đánh dấu sự hoán đổi vị thế trong quan hệ hai nước, rằng từ đây,
Nga đã rơi vào kỷ nguyên lệ thuộc vào Trung Quốc. Không ai còn nghi ngờ điều
này. Cả chính ông Putin.
3. HƯỞNG LỢI TO LỚN VỀ KINH TẾ VÀ QUÂN SỰ
Không chỉ về mặt ngoại giao, mà cuộc viếng
thăm Matxcova của ông Tập được lựa chọn là vì mục đích to lớn về kinh tế và
quân sự.
Trung Quốc sẽ nhận được dòng chảy khí đốt khổng
lồ 50 tỷ m3 mỗi năm từ Nga sang theo đường ống dẫn khí Power Siberia 2 với giá
cực kỳ ưu đãi (https://tuoitre.vn/nga-trung-dat-thoa-thuan-ve-duong-ong…).
Bởi Nga đang bị cấm vận, mất thị trường châu Âu, chưa biết bán khí đốt đi đâu.
Và đó chính là thời điểm Trung Quốc trở thành thị trường khí đốt to lớn đầy
khát khao của Nga. Nga phải chào giá cực kỳ ưu đãi cho trung Quốc.
Bị cô lập trên toàn thế giới, Nga chỉ còn trông
cậy vào Trung Quốc. Hàng hoá Trung Quốc sẽ tràn ngập thị trường Nga. Cùng với
đó là người Trung Quốc và các công ty Trung Quốc cũng sẽ tràn ngập Nga. Họ lấy
vợ đẻ con trên đất Nga mênh mông. Đồng thời đông đảo người Nga sẽ theo học tiếng
Trung Quốc.
Không chỉ kinh tế, Trung Quốc sẽ thu được lợi
từ công nghệ quân sự của Nga. Dù Nga chỉ chia sẻ công nghệ không phải tiên tiến
nhất cho Trung Quốc, thì đó cũng đủ để Trung Quốc khám phá và phát triển. Trung
Quốc học mót công nghệ máy bay thứ cấp của Nga, nhưng đã có máy bay tàng hình
thế hệ thứ năm J20 trước cả Nga. Trung Quốc mua lại tàu sân bay đóng giở của
Liên Xô, nhưng giờ đây đã vượt Nga về số lượng hàng không mẫu hạm. Trong tình
thế bi thảm bắt buộc phải chia sẻ công nghệ quân sự của Nga, Trung Quốc sẽ có
bước tiến đáng kể về quân sự trong thập niên tới.
4. TĂNG SỨC MẠNH KINH TẾ VÀ SỨC MẠNH ĐỒNG NHÂN DÂN
TỆ
Nga trở thành thị trường tiêu thụ hàng hoá cho
Trung Quốc mở rộng năng lực sản xuất. Chỉ riêng hàng điện tử, năm 2022 Nga nhập
4,8 tỷ USD từ Trung Quốc. Kế hoạch kim ngạch Nga – Trung năm 2024 là 200 tỷ USD
nhưng năm 2022 đã đạt 185 tỷ USD. Nga chấp nhận thanh toán bằng đồng Nhân dân tệ.
Hơn thế nữa, sức mạnh kinh tế không cho đồng Rub vai trò quốc tế, thì ông Putin
đề cao giá trị đồng Nhân dân tệ trong thanh toán quốc tế để loại bỏ đồng Đô la.
Đây chính là cơ hội để ông Tập gia tăng sức mạnh của đồng Nhân dân tệ của Trung
Quốc.
5. PHÁT TRIỂN ĐỘI QUÂN THỨ NĂM
Chỉ có đội quân Hoa Kiều mới có thể chiếm nước
Nga mênh mông trên thực địa. Mục tiêu này không chỉ của ông Tập mà của lãnh đạo
Trung Quốc nhiều thế hệ. Các công ty và hàng hoá Trung Quốc sẽ tràn ngập nước
Nga. Người Trung Quốc sẽ lấy vợ đẻ con trên khắp nước Nga. Nước Nga dân số đang
không tăng, vùng Siberia và Viễn Đông phía gần Trung Quốc rộng mênh mông mà
thưa thớt người. Đội quân thứ năm mới là sức mạnh lâu dài của Trung Quốc ở Nga.
6. ÔNG TẬP CẦN ÔNG PUTIN TIẾP TỤC GIỮ GHẾ
Ông Tập bề ngoài ca ngợi ông Putin lãnh đạo mạnh
mẽ là bởi bên trong ông Tập cần ông Putin tiếp tục giữ ghế. Chừng nào ông Putin
còn tại vị thì chừng đó ông Putin và Nga còn bị thế giới cô lập, và do vậy Nga
sẽ còn phải lệ thuộc Trung Quốc. Nếu một nguyên thủ khác lên cầm quyền ở nước
Nga, có khuynh hướng dân chủ, thì chắc chắn Nga sẽ rời xa vòng ảnh hưởng của
Trung Quốc. Cho nên ông Tập cần ông Putin cầm quyền. Ông Putin còn tại vị lâu
dài thì Trung Quốc càng có lợi.
7. ĐỀ XUẤT KẾ HOẠCH HOÀ BÌNH
Các chính khách lão luyện thừa biết kế hoạch
hoà bình của Trung Quốc chỉ là một trò chơi chính trị, không bao giờ thành hiện
thực. Trước hết là bởi Trung Quốc không thực tâm. Trung Quốc ngoài miệng nói
mong muốn hoà bình cho Ukraine, nhưng trong thâm tâm Trung Quốc mong các đối thủ
chính của mình suy yếu bởi cuộc chiến tranh của Nga ở Ukraine. Thứ hai, Trung
Quốc không có khả năng thuyết phục ông Putin tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của
Ukraine theo luật pháp quốc tế, mà Trung Quốc luôn cao giọng. Trung Quốc biết
không thể thuyết phục Putin rời bỏ các vùng lãnh thổ Ukraine mà Nga đang chiếm
đóng.
Đề xuất của Trung Quốc là một đề xuất mâu thuẫn.
Trung Quốc tuyên bố tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ các quốc gia theo Hiến chương
Liên hợp quốc. Nhưng lại đề xuất ngừng chiến ngay. Tức là chấp nhận Nga chiếm
đóng lãnh thổ của Ukraine. Nga thì hớn hở. Còn Ukraine thì không bao giờ đồng
ý.
Ông Putin sẽ bám vào đề xuất của Trung Quốc.
Bám vào đề xuất để tiến hành đàm phán. Tiến hành đàm phán không phải theo các đề
xuất của Trung Quốc, càng không phải trả lại lãnh thổ cho Ukraine, mà kéo dài
thời gian để tuyển mộ binh sĩ, sản xuất vũ khí, rồi để tấn công, hoặc chí ít là
đủ lực lượng ngăn cản các cuộc phản công của Ukraine, giữ cho bằng được phần
lãnh thổ đã chiếm đóng.
Còn Ukraine thì không thể bác bỏ thẳng thừng đề
xuất của Trung Quốc dù biết đó là trò chơi chính trị. Mà phải tỏ ra có thiện
chí xem xét, không làm xấu đi quan hệ với Trung Quốc, đồng thời tìm cơ hội tác
động lên Trung Quốc để Trung Quốc không giúp Nga, để Trung Quốc ảnh hưởng lên
Nga theo hướng có lợi cho Ukraine.
Bằng kế hoạch hoà bình, ông Tập đang đóng vai
trò người hoà giải cho Nga và phương Tây. Nhưng thực ra, ông Tập đang ngầm ủng
hộ ông Putin.
8. THÁCH THỨC VỚI HOA KỲ
Mục tiêu vươn lên vị trí cường quốc số 1 thế
giới là mục tiêu công khai của Trung Quốc. Dù tuyên bố không liên minh, không
chống nước thứ ba thì mối quan hệ Nga – Trung là để làm giảm vị thế của Hoa Kỳ,
là đối trọng với Hoa Kỳ. Điều này ai cũng rõ.
.
II. THỬ ĐI ĐÔI GIÀY CỦA ÔNG PUTIN
Chưa bao giờ ông Putin và nước Nga bị thế giới
cô lập như hiện nay. Lệnh truy bắt ông Putin của ICC chấm dứt sự nghiệp chính
trị của ông Putin như một chính khách, đưa ông Putin qua cánh cửa nhà tù tội phạm.
Khó bắt ông Putin không có nghĩa là thoát tội. Cựu tổng thống Serbia Slobodan
Milosevic, sau khi thất sủng đã bị chính phủ Serbia bắt nộp cho ICC. Một số phận
tương tự cũng có thể đến với ông Putin.
Việc bắt giữ ông Putin hay không tuỳ phụ thuộc
vào tình thế mỗi quốc gia. Nam Phi mời ông Putin dự hội nghị thượng đỉnh BRICS.
Trong khi đó thì Đức tuyên bố sẽ bắt ông Putin nếu ông Putin đến Đức. Đe doạ
tuyên chiến hay tấn công hạt nhân đối với quốc gia nào bắt ông Putin không nói
lên sức mạnh, mà bộc lộ thế yếu tuyệt vọng. Ông Putin không dễ dàng đến được
123 quốc gia thừa nhận ICC. Đó là tổn thương nghiêm trọng cho uy tín của một cường
quốc như Nga.
Trong tình thế ngặt nghèo ông Putin phại dựa
hoàn toàn vào Trung Quốc. Đổi lại ông được gì?
1. CHIẾN TRANH TIÊU HAO
Trên mặt trận, quân Nga không thể tiến lên, mà
đang có nguy cơ phải lùi dần. Một cuộc chiến tranh tiêu hao nhiều năm là mục
tiêu của ông Putin. Ông hy vọng Hoa Kỳ và phương Tây sẽ mệt mỏi. Chiến trường
Ukraine cho thấy, pháo là quyết định. Tên lửa phóng loạt dạng Cachiusa, Grad,
Smerch cũng là pháo. Đạn xe tăng cũng là pháo. Mà đạn pháo thì Nga có thể sản
xuất ngày đêm với số lượng khổng lồ. Trước đây, Ukraine bắn một quả thì Nga bắn
hàng chục quả. Đạn pháo Nga dùng 1 ngày bằng đạn pháo Mỹ và phương Tây giúp cho
Ukraine cả tháng. Ở giai đoạn hiện tại, một ngày Ukraine dùng từ 4.000 – 7.000
quả đạn thì Nga dùng đến 20.000 quả đạn/ngày. Không chính xác như đạn pháo
phương Tây, nhưng số lượng gấp 5-7 lần thì quá thừa sức huỷ diệt. Cấm vận ảnh
hưởng tới nhiều mặt, nhưng đạn pháo, tên lửa phóng loạt, xe tăng thì nước Nga
có thể tự cung tự cấp với số lượng có thể cho là “không hạn chế”. Ông Putin cần
một cuộc chiến tranh tiêu hao dài ngày.
2. CẦN NGUỒN TÀI CHÍNH ĐỂ NUÔI CHIẾN TRANH
Nguồn tài chính nuôi sống Nga là dầu hoả và
khí đốt. Trong hoàn cảnh bị cô lập, cấm vận, thị trường Trung Quốc là lối thoát
cho ông Putin. Ông Putin phải thiết lập bằng được mối quan hệ với Trung Quốc dù
phải đánh đổi rất nhiều. Trung Quốc từ chối đầu tư vào đường dẫn khí Power
Sberia 2, mặc, Nga sẽ đầu tư cho một dung lượng 50 tỷ m3/năm. Đến năm 2030 Nga
sẽ cung cấp cho Trung Quốc 98 tỷ m3 khí đốt cùng 100 triệu tấn khí hoá lỏng
LNG. Năm 2022 Nga tăng 10% lượng xuất khẩu dầu, 21% lượng xuất khẩu than, 150%
lượng xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc. Nga bán tài nguyên cho Trung Quốc để lấy
tiền nuôi chiến tranh nhiều năm.
3. ĐỂ NỀN KINH TẾ KHÔNG SỤP ĐỔ
Tiền nuôi chiến tranh là một phía. Ông Putin cần
thị trường Trung Quốc để nền kinh tế Nga không sụp đổ. Để một bộ phận người Nga
còn ủng hộ ông Putin. Người Nga, tuy đã quen chịu gian khổ trong hơn 100 năm
qua, nhưng cũng không thể chịu đựng vô thời hạn chỉ nhờ vào lòng kiêu hãnh “nước
Nga vĩ đại”. Ông Putin cần người dân Nga có đời sống chấp nhận được. Và Trung
Quốc là thị trường lý tưởng hỗ trợ cho nền kinh tế Nga không sụp đổ.
4. TÌM KIẾM NGUỒN NGUYÊN LIỆU ĐỂ SẢN XUẤT VŨ KHÍ
CÔNG NGHỆ CAO
Sự cấm vận của phương Tây đang siết chặt năng
lực sản xuất vũ khí công nghệ cao của Nga. Trung Quốc, dẫu không thể cung cấp
cho Nga những linh kiện điện tử quốc phòng đời mới nhất, thì cũng giúp cho Nga
có được thị trường linh kiện điện tử dân dụng. Nhiều linh kiện trong vũ khí của
Nga được lấy từ thiết bị dân dụng của phương Tây. Thông qua thị trường Trung Quốc,
Nga có thể duy trì một phần năng lực sáng chế và sản xuất vũ khí công nghệ cao.
Ông Putin đã chịu lép vế nhiều thứ để có được
mối quan hệ với Trung Quốc. Khoảng năm 2014, nhà hoạt động chính trị đối lập
Alexei Navalny (đang bị ông Putin giam cầm) đã dự báo là ông Putin sẽ đưa nước
Nga vào tình thế lệ thuộc Trung Quốc. Điều đó hiện giờ đã thành sự thật. Ông
Putin còn dốc sức thúc đẩy đồng Nhân dân tệ thành đồng tiền chuyển đổi quốc tế
thay thế cho đồng Đô la Mỹ.
III. MỘT SỐ KHÍA CẠNH LIÊN QUAN
1. TẠI SAO TẬP CẬN BÌNH PHẢN ĐỐI SỬ DỤNG VŨ KHÍ HẠT
NHÂN?
Trong hội đàm Nga – Trung, có đề cập đến điều
khoản không bao giờ sử dụng vũ khí hạt nhân. Đó là chủ ý của Tập Cận Bình.
Bởi vì Nga không tự nhiên lại đưa ra điều khoản
hạt nhân để tự ràng buộc mình. Khi chuẩn bị mở màn chiến tranh xâm lược
Ukraine, Tổng thống Nga Putin đã đe doạ trừng phạt nước nào cản trở Nga bằng điều
mà “họ chưa bao giờ thấy”. Ông Putin còn bồi thêm “tôi không nói đùa”. Lời đe
doa làm “lạnh xương sống” các chính khách phương Tây. Và trong suốt hơn 1 năm
chiến tranh Nga ở Ukraine, phía Nga đã nhiều lần đe doạ vũ khí hạt nhân. Nga
không dại gì bỗng dưng lại đưa ra điều khoản không sử dụng vũ khí hạt nhân
trong thông báo với Trung Quốc.
Tập Cận Bình đưa ra điều khoản không sử dụng
vũ khí hạt nhân không phải vì Ukraine. Mà vì Trung Quốc. Nên nó được viết ra
trong tuyên bố chung Nga – Trung. Là bởi vì điều Tập Cận Bình quan ngại nhất
trong quan hệ Nga – Trung chính là tiềm lực vũ khí hạt nhân của Nga. Kinh tế
Nga nhỏ nhoi trước Trung Quốc. Không tính vũ khí hạt nhân, năng lực quốc phòng
Trung Quốc vượt trội Nga. Nếu xảy ra một cuộc chiến tranh quy ước thông thường,
không có vũ khí hạt nhân, Nga không thể thắng Trung Quốc. Điều duy nhất đe doạ
vị trí cường quốc số 2 thế giới của Trung Quốc chính là tiềm lực vũ khí hạt
nhân của Nga. Nên Tập Cận Bình phải viết điều khoản không sử dụng vũ khí hạt
nhân vào quan hệ Nga – Trung. Vì mình chứ không phải vì người khác.
2. TRUNG QUỐC CÓ GIÚP VŨ KHÍ CHO NGA?
Trung Quốc đã giúp gì cho Nga?
Thứ nhất, với Nga, Trung Quốc trở thành thị
trường tiêu thụ dầu lửa, khí đốt, than và các tài nguyên khác – đó là cái “phao
tài chính” khổng lồ giúp cho ông Putin tiếp tục duy trì cuộc chiến tranh.
Thứ hai, Nga trở thành thị trường kinh tế của
Trung Quốc, Trung Quốc trở thành thị trường của Nga – đó là chiếc phao thứ hai
cứu sống nền kinh tế Nga khỏi cấm vận.
Thứ ba, qua thị trường Trung Quốc, qua hợp tác
quốc phòng với Trung Quốc, Nga có thể mua bán vật tư, nguyên liệu để sản xuất
vũ khí thông thường và vũ khí công nghệ cao. Đây là cái phao thứ ba cứu sống nền
quốc phòng Nga.
Ba điều trên đã là sự giúp đỡ vô giá của ông Tập
Cận Bình đối với ông Putin. Nhất là trong hoàn cảnh không chỉ bị cô lập, mà ông
Putin còn bị toà án quốc tế (ICC) phát lệnh truy bắt. Trong hoàn cảnh hiện thời,
với ông Putin, ông Tập Cận Bình là vị “cứu tinh” đích thực.
Nhưng ông Tập Cận Bình có giúp đỡ vũ khí cho
ông Putin không? Đó là một vấn đề phức tạp khác.
Ông Tập Cận Bình sẽ chưa mạo hiểm đi nước cờ
này. Bởi vì những hệ quả có thể nhìn thấy trước như sau.
Thứ nhất, nền kinh tế Trung Quốc sẽ hứng chịu
những trừng phạt lớn từ Hoa Kỳ và phương Tây. Đồng thời nền quốc phòng sẽ bị chịu
ảnh hưởng không nhỏ. Nhất là phát triển công nghệ cao. Làm giảm khả năng đua
tranh với Mỹ.
Hai là, về quan hệ quốc tế, như vậy Trung Quốc
đã công khai đứng về phe xâm lược. Trung Quốc sẽ là kẻ thù chính thức trực tiếp
của Hoa Kỳ và phương Tây trong cuộc chiến tranh xâm lược của Nga ở Ukraine…
Ba là, đi ngược lại điều mà Trung Quốc thường
xuyên kêu gọi Mỹ và phương Tây không cấp vũ khí cho Ukraine làm gia tăng xung đột.
Vai trò trung gian hoà giải của Trung Quốc sẽ biến mất. Uy tín và vị thế quốc tế
của Trung Quốc sẽ bị suy giảm.
Nhưng nếu Chính phủ Trung Quốc chưa công khai
cung cấp vũ khí cho Nga, thì cũng không loại trừ khả năng cung cấp vũ khí bí mật
thông qua các cá nhân và các công ty đi qua các nước trung gian để đến Nga.
3. ẢNH HƯỞNG LÊN BẢN ĐỒ ĐỊA CHÍNH TRỊ THẾ GIỚI
Quan hệ Putin – Tập Cận Bình là một liên minh
không tuyên bố. Liên minh Nga – Trung sẽ tác động lên bản đồ địa chính trị thế
giới, mà trực tiếp nhất là khu vực Thái bình dương – Ấn độ dương. Nhưng các
thân hình chính trị quốc tế lớn sẽ biết phải làm gì trước ván cờ Nga – Trung.
Trong khu vực Thái bình dương – Ấn độ dương Úc
đang trỗi lên như một nhân tố mới. Úc đã có những thoả thuận xây dựng một đội
ngũ hùng hậu tàu ngầm chạy năng lượng hạt nhân với Hoa Kỳ và Vương Quốc
Anh chi phí lên đến hàng trăm tỷ USD. Song song với đó,
Úc đã chi 1,3 tỷ AUD (Đô la Úc) mua mua 220 tên lửa tomahawk, 4,2 tỷ AUD mua 29 máy
bay Apache, và khoảng 1-2 tỷ AUD để mua tên lửa Himars. Úc – Anh – Mỹ cũng đã thoả
thuận phát triển tên lửa siêu thanh.
Liên minh Úc – Anh – Mỹ và liên minh Kim cương
Nhật – Mỹ – Ấn – Úc, không nghi ngò gì nữa, sẽ là các nhân tố giúp cho khu vực
Thái bình dương- Ấn độ dương cân bằng, dẫu cho quan hệ Nga – Trung phát triển ở
mức độ nào.
4. ĐIỀU GÌ VIỆT NAM CÓ THỂ RÚT RA?
Nói về quan hệ Nga – Trung là để rút ra những
biện pháp thích nghi.
Tự cường là nhân tố số 1 trong bảo vệ chủ quyền
lãnh thổ. Nhưng tự cường không có nghĩa là đứng một mình.
Một quốc gia X dù tuyên bố trung lập, không
liên minh với nước nào, thì khi xẩy ra chiến tranh với quốc gia X sẽ xuất hiện
phe ủng hộ và phe chống đối. Khối ủng hộ và khối chống đối hình thành ngoài cả
mong muốn của quốc gia X.
Việt Nam dẫu có tuyên bố trung lập, thì khi nước
khác tranh chấp chủ quyền với Việt Nam ở biển Đông, Việt Nam tự động sẽ có đồng
minh. Nếu Trung Quốc tranh chấp với Việt Nam ở biển Đông, Nga sẽ không phải là
đồng minh của Việt Nam.
Nhưng sẽ đến một chính thể sau Putin ở Nga,
cũng như sẽ có một chính thể sau Tập Cận Bình ở Trung Quốc. Tình thế đồng minh
lại thay đổi. Trong mọi tình huống, biển Đông cần có sự cân bằng quân sự. Một sự
cân bằng quân sự như thế chỉ có thể là một lực lượng quốc tế.
Hình :
https://www.facebook.com/photo?fbid=2936309123169165&set=a.225605000906271
Tập và Pu
.
No comments:
Post a Comment