Quan hệ Mỹ-Trung 'đang ở mức thấp nhất' kể từ khi bình thường hóa ngoại
giao
BBC News Tiếng Việt
25 tháng 3 2023, 11:02 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cxepr33pzvlo
Hồi tháng Hai, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói dự định
có cuộc điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sau vụ chiến đấu cơ của
Washington bắn hạ khinh khí cầu tình nghi là do thám của Bắc Kinh.
Thế nhưng
năm tuần sau, cuộc trao đổi đó vẫn chưa diễn ra giữa hai nhà lãnh đạo siêu cường
của thế giới.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/9951/live/ad0f9fc0-cabf-11ed-be2e-754a65c11505.jpg
Lần tiếp xúc trực tiếp gần nhất của Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch
Trung Quốc Tập Cận Bình là cuộc gặp bên lề Thượng đỉnh G20 vào tháng 11/2022 tại
Bali, Indonesia
Thay vào đó, với chuyến công du của ông Tập đến
Moscow và cùng Tổng thống Nga Vladimir Putin lên án Mỹ, ngoại giao Mỹ - Trung
đã trượt dài xuống cấp độ thấp nhất kể từ khi hai quốc gia bình thường hóa quan
hệ vào những năm 1970, theo một số nhà quan sát nhận định.
Tình hình càng thêm phức tạp khi Tổng thống
Đài Loan, Thái Anh Văn vào đầu tháng Tư sẽ 'quá cảnh' tại Mỹ trong chuyến công
du Mỹ Latin, và theo một số nguồn tin nắm vấn đề nói với Reuters, là bà Thái có thể gặp
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy tại California.
"Đây không phải là một thời khắc tốt cho
nền ngoại giao của Hoa Kỳ," Giáo sư William Kirby chuyên về Trung Quốc, Đại
học Harvard trả
lời Reuters. "Lần cuối cùng Trung Quốc và Nga ở mức độ thân thiết
như thế này là vào năm 1957, khi Chủ tịch Mao Trạch Đông tuyên bố tại Moscow
'Gió Đông sẽ thổi bạt Gió Tây'."
Giờ đây giới chức Mỹ đang một lần nữa đặt câu
hỏi về cách thức khởi động lại mối quan hệ song phương được xem là quan trọng
nhất của thế giới.
Cuộc điện đàm giữa ông Biden và ông Tập rõ
ràng là bước đi đầu tiên. Nhưng mặc cho sự nỗ lực từ các nhà ngoại giao Mỹ, các
nguồn tin cho biết Trung Quốc cho thấy rất ít sự quan tâm trong cam kết có một
cuộc điện đàm như vậy, vốn sẽ là tiếp xúc đầu tiên được biết tới sau một cuộc gặp
trực tiếp bên lề Thượng đỉnh G20 vào tháng 11/2022 tại Bali, Indonesia giữa hai
nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc.
Ông Blinken đã có cuộc gặp với nhà ngoại giao
hàng đầu của Trung Quốc, Vương Nghị tại Hội nghị An ninh Munich hồi tháng rồi
sau vụ khinh khí cầu tình nghi là do thám, nhưng điều đó vẫn không giúp làm giảm
nhiệt căng thẳng. Các nguồn tin nắm vấn đề đã gọi đó là cuộc gặp gay gắt nhất của
Trung Quốc và Mỹ kể từ các cuộc hội đàm căng thẳng ở Alaska trước đó trong thời
chính quyền ông Biden.
Một người cho Reuters biết Trung Quốc đã
từ chối đóng vai trò kết nối cuộc gặp, buộc Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn
đề Đông Á, ông Daniel Kritenbrink phải đích thân tìm ông Vương Nghị tại ngay hội
nghị để hỏi liệu cuộc họp đó sẽ diễn ra hay không.
Việt Nam có thể từ chối nâng cấp ngoại giao với Washington giữa căng thẳng
Mỹ-Trung
Thông điệp Liên bang
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/d3fb/live/384263c0-cac0-11ed-be2e-754a65c11505.jpg
"Hãy gọi
tên một nhà lãnh đạo thế giới có thể đổi chỗ với Tập Cận Bình. Hãy nói cho tôi
một cái tên," ông Biden nói trong Thông điệp Liên bang hồi tháng 02/2023
Quyết định bắn rơi khinh khí cầu Trung Quốc của
Mỹ vào ngày 04/02 đã khiến Trung Quốc giận dữ và ông Vương Nghị đã gọi phản ứng
của Washington là "cuồng loạn".
Một nguồn tin nói với Reuters là sự căng thẳng
này càng thêm tồi tệ sau Thông điệp Liên bang của ông Biden ba ngày sau đó, dường
như ông Biden đã đặt câu hỏi về vị thế của ông Tập trên chính trường thế giới,
và điều này khiến giới chức tại Bắc Kinh giận dữ.
"Hãy gọi tên một nhà lãnh đạo thế giới có
thể đổi chỗ với Tập Cận Bình. Hãy nói cho tôi một cái tên," ông Biden nói
trong bài phát biểu, rõ ràng đề cập đến một loạt các thách thức trong chính
sách trong nước và ngoại giao nhằm đối phó Trung Quốc.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washingotn đã không
phản hồi yêu cầu bình luận từ Reuters.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ không đề cập
đến cuộc họp tại Hội nghị An ninh Munich hoặc phản ứng của Trung Quốc trước những
bình luận của ông Biden, nhưng cho biết Washington sẽ tiếp tục duy trì
"kênh liên lạc mở và mang tính xây dựng" với Trung Quốc.
"Trong quá khứ, mối quan hệ ngoại giao Mỹ
- Trung đã bị rơi xuống mức thấp nghiêm trọng, như sau cuộc thảm sát tại Thiên
An Môn vào năm 1989, khủng hoảng eo biển Đài Loan từ năm 1995 - 1996, hai quốc
gia đã tiến hành các nỗ lực nghiêm túc nhằm thiết lập lại một nền tảng bền vững
cho mối quan hệ," Michael Swaine, một chuyên gia về Trung Quốc từ Viện
Quincy trả lời Reuters.
"Bây giờ là một mức độ sâu sắc của sự
nghi ngờ, thù ghét, và đổ lỗi bao trùm hầu hết tất cả các cuộc trao đổi, ngăn
chặn một cách đáng kể việc cùng tham gia đối thoại."
Một quan chức cấp cao của Mỹ hôm thứ Hai 20/03
rằng Washington đang thúc giục Trung Quốc giữ các kênh liên lạc mở mặc cho các
điểm dừng 'quá cảnh' theo kế hoạch của bà Thái Anh Văn, vốn mang tính nhạy cảm
trong bối cảnh Trung Quốc luôn tuyên bố chủ quyền đối với hòn đảo Đài Loan.
Quan chức này nói Washington để ngỏ trước quan
điểm của Trung Quốc về việc có tiến hành cuộc điện đàm giữa ông Tập và ông
Biden hay không hoặc lên kế hoạch lại cho chuyến công du đến Bắc Kinh của Ngoại
trưởng Mỹ Antony Blinken sau khi bị hoãn liên quan đến vụ khinh khí cầu tình
nghi là do thám.
Ông Rick Waters, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ
trách vấn đề Trung Quốc, Đài Loan và Mông Cổ hiện đang ở Trung Quốc, và một người
nắm kế hoạch của ông ấy nói với Reuters là nhà ngoại giao hàng đầu này sẽ có thể
tìm cách tạo tiền đề cho chuyến công du Bắc Kinh của ông Blinken.
Chủ tịch Tập nói Tổng thống Putin cứ yên tâm là "thay đổi 100 năm
một lần đang tới''
Một Trung Quốc hiên ngang
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/7af5/live/da5f5b00-cabf-11ed-be2e-754a65c11505.jpg
Kế hoạch hòa bình cho Ukraine do Trung Quốc đề xuất gồm 12 điểm, được
công bố vào tháng trước, không kêu gọi rõ ràng Nga rời khỏi Ukraine
Một số quan chức, như Chủ tịch Ủy ban về Trung
Quốc của Hạ viện Mỹ, một nghị sĩ thuộc Đảng Cộng hòa, ông Mike Gallagher muốn
có một lập trường cứng rắn hơn, nói Nga và Trung Quốc đã tham gia vào "một
cuộc Chiến tranh Lạnh mới."
Ông cho biết rằng để đảm bảo Trung Quốc không
'nối gót' theo Nga trong vấn đề Ukraine bằng cách xâm lược Đài Loan, Washington
phải "kiên quyết giải quyết những vấn đề còn tồn đọng trong việc bán vũ
khí quân sự nước ngoài cho Đài Loan và đảm bảo một quyền lực cứng của Mỹ trong
thực thi ngăn chặn những tham vọng rõ ràng của ông Tập nhằm bóp nghẹt nền dân
chủ của hòn đảo này."
Tuy nhiên, ông Biden có thể sẽ gặp một ông Tập
hiên ngang trong bất kỳ cuộc điện đàm nào sau khi Trung Quốc đóng vai trò trung
gian trong việc Saudi Arabia và Iran nối lại quan hệ ngoại giao và chuyến công
du đến Moscow gặp ông Putin.
Điều này có thể khiến ông Tập ít có khả năng
đưa ra sự nhượng bộ nào để mang lại một thái độ thân thiện vốn đang rất được cần
đến, Lily McElwee, nhà nghiên cứu từ Center for Strategic and International
Studies trả lời Reuters.
Ông Daniel Russel, một nhà ngoại giao hàng đầu
của Mỹ trong vấn đề Đông Á dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama nói khả
năng về một cuộc điện đàm giữa ông Tập và ông Biden đang "chậm rãi mở ra
và nhanh chóng đóng lại" trong bối cảnh ông Biden sẽ đến Nhật Bản và Úc
trong tháng Năm để tham dự Hội nghị G7 và các nước thuộc Bộ Tứ Quad, và điều
này sẽ có thể khiến Bắc Kinh càng thêm 'nóng mặt'.
Putin nói kế hoạch của TQ có thể kết thúc chiến tranh nhưng Ukraine và
Phương Tây chưa sẵn lòng
==========
TIN LIÊN QUAN
Biển Đông
trong mối quan hệ giữa Việt Nam - Trung Quốc hiện nay ra sao?
23 tháng 3 năm 2023
.
Việt Nam có
thể từ chối nâng cấp ngoại giao với Washington giữa căng thẳng Mỹ-Trung
24 tháng 3 năm 2023
.
Mỹ kêu gọi
Tập Cận Bình gây áp lực lên Putin về 'tội ác chiến tranh'
21 tháng 3 năm 2023
.
Putin nói kế
hoạch của TQ có thể kết thúc chiến tranh nhưng Ukraine và Phương Tây chưa sẵn
lòng
22 tháng 3 năm 2023
.
Quan hệ Việt-Mỹ:
Điều gì cản trở nâng cấp ‘đối tác chiến lược toàn diện'?
1 tháng 1 năm 2023
No comments:
Post a Comment