NHẬN XÉT VỀ THÔNG TIN HÓNG ĐƯỢC SAU NGÀY THỨ 68 CỦA CUỘC CHIẾN TRANH NGA-UKRAINE, 02/05/2022 (Phúc Lai)

 

Nhận xét về thông tin hóng được sau ngày thứ 68 của cuộc chiến tranh Nga-Ukraine (02/05/2022)

Phúc Lai  

03/05/2022

http://thuymyrfi.blogspot.com/2022/05/phuc-lai-nhan-xet-ve-thong-tin-hong-uoc_3.html

 

1. Ngày hôm qua có khẳng định (thực chất anh V.N đã báo việc chiếm 3 thị tứ ở đông bắc thành phố ở Kharkiv từ mấy hôm trước) quân Ukraine chiếm 4 thị tứ.

 

Bác X.K thì bình: cũng nghe từ mấy hôm trước nhưng chắc là giành đi giật lại, nay thì là khẳng định là đã chiếm hẳn được mà “nó” không thể quay lại được nữa. Còn đến sáng nay thì tin quốc tế đăng ầm ầm là quân Nga đã bị đẩy lùi ở khu vực này xa đến 40 km, chỉ còn cách biên giới Ukraine – Nga 9 km.

 

Bình loạn: Anh V.N hôm trước còn nói thêm rằng việc chiếm được mấy thị tứ này làm cho thành phố đỡ bị bắn phá hẳn.

 

Nếu các bác nhìn trên bản đồ thì sẽ thấy, bây giờ là lúc quân đội Ukraine đã ở rất sát biên giới với Nga rồi.

 

Nguy cơ họ tiếp tục phát triển chiến quả đẩy lùi quân Nga về biên kia biên giới (theo hướng đông) và phát triển xuống phía nam (giải tỏa hẳn Kharkiv và tiến về địa giới hành chính với Donbas) là rất lớn. Ấy thế mà từ hôm nghe tin Valery Gerasimov vào chiến trường đến nay, họ vẫn hoàn toàn không có động thái gì để tổ chức phản kích từ điểm nào đó vùng Belgorod sang ngăn chặn tình thế này. Nếu không ngăn chặn được, cụm quân Nga ở Izyum sẽ bị vây.

 

Trích bản tin: “Theo thông tin có được, tại thành phố Boguchar, vùng Voronezh, trong khoảng thời gian từ ngày 27 tháng 4 đến ngày 2 tháng 5 năm 2022, 17 xe tăng và 60 chiếc BMP-1 đã được đưa ra khỏi kho.”

 

Bình loạn: Từ Voronezh đến Belgorod rất tiện đường, đúng hướng luôn để hỗ trợ cho hướng Kharkiv đấy, đưa đến đi. Thời nào rồi còn dùng BMP-1 đời Tống Thần Tông để đánh nhau chứ.

 

(BMP-1 là xe bọc thép lội nước chở quân do Liên Xô phát triển đầu thập niên 1960. Vào cuộc chiến tranh này, Nga sử dụng đại trà thế hệ mới nhất là BMP-3, nhưng nó bị đốt với số lượng lớn do những nhược điểm bộc lộ rất tệ hại: vỏ thép không bảo vệ được trước bất cứ vũ khí nào trừ vũ khí cá nhân, hệ thống quan sát ngắm bắn tồi tệ, thiết kế dở, chật chội, độ tin cậy kém…)

 

Tui thì nghi nhất là các bố Nga nhà ta đang ngồi vét xoong vét chảo xem còn xương xẩu vứt nốt vào nồi hầm, nhưng mà là tự hầm lính mình. Nhìn nguy cơ bị vây của cụm Izyum đã thấy rất đáng lo ngại, mà còn phải cố cứu bằng xe trâu của Vương An Thạch.

 

2. Trên hướng Donbas. Bản tin của Bộ tổng tham mưu Ukraine vẫn chỉ ghi nhận là quân Nga tấn công, nhưng không đạt kết quả.

 

Bình loạn: Trên mạng lan tràn thông tin tình báo Ukraine nghe trộm được cuộc gọi của lính Nga ở khu vực Izyum về nhà: một mặt họ không muốn tấn công, mặt khác thì lại bị chỉ huy dọa bắn. Tui không nghi ngờ rằng tình trạng tinh thần thê thảm này của lính Nga là bao trùm toàn bộ mặt trận. Tấn công quá lâu không có kết quả, cứ giành đi giật lại mà chẳng có ý nghĩa hay lý tưởng gì, không nản mới là lạ đấy.

 

Sáng nay vừa làm việc vừa nghe lõm bõm hãng tin nào báo cáo, lực lượng quân Nga ở Donbas vượt trội về quân số.

 

Bình loạn: Không cần các anh chị báo cáo, từ khi bắt đầu The Battle of Donbas tui đã đoán được rồi: phía Ukraine sẽ không để lại ở đây quá nhiều quân mà sẽ rút bớt để giảm mật độ, tránh cách đánh ồ ạt chí tử bằng pháo kích của quân Nga. Các nguồn tin khác còn cho thấy quân Nga sau khi bắn phá tàn bạo nát bươm cả phòng tuyến Ukraine và cho bộ binh tiến chậm, chiếm địa điểm dễ dàng nhưng sau đó lại bị phản kích chiếm lại.

 

Như vậy là họ đã gặp phải chiến thuật bỏ cho chiếm rồi chiếm lại của Ukraine rồi. Cách đánh này rất đẫm máu, thường với quân giữ chốt cảm tử coi như là mất mạng (RIP) sau đó lúc chiếm lại cũng nguy nan hơn, nếu như quân Nga áp dụng chiến thuật xe tăng đi sau: bộ binh chiếm điểm trước, sau đó xe tăng vào hỗ trợ chống phản kích. Nếu mọi sự tương tự tui hình dung, thì Nga sẽ có những kết quả nhất định nhưng nhìn số điểm họ chiếm được quá ít ỏi trong thời gian qua, cũng như số thương vong lên vòn vọt (như hôm qua là 400) thì thấy về lâu về dài không có ý nghĩa gì cả, nhất là về chiến lược quân sự.

 

Làm như thế thì chỉ tổ nướng quân và bắn nhau lấy tiếng nổ báo cáo thành tích là “trong ngày đã chiến đấu ác liệt” mà thôi.

 

Còn với Ukraine thì đương nhiên phải chơi chiến thuật cầm chân như vậy, không có cách nào khác. Cầm chân cho đến khi nào phản công.

 

3. Trên mặt trận phía Nam. Theo bản tin của Bộ tổng tham mưu Ukraine thì quân Nga không có những hoạt động tích cực ở Nam Buh, thậm chí hướng các thành phố Mykolayiv và Kryvyi Rih cũng đã gần như dừng lại.

 

Bình loạn: Trong những ngày chiến đấu vừa qua ở mặt trận phía Nam, lực lượng lữ đoàn Mykolayiv của Ukraine đã đánh thiệt hại nặng những nhóm lớn từ một đơn vị quân Nga. Qua điều tra khám xét tử thi lính Nga thiệt mạng, thấy họ có giấy tờ đơn vị và thẻ lên tàu bay từ thành phố Ufa của Nga. Người Ukraine cũng chú ý là chất lượng chiến đấu của các nhóm quân Nga này rất thấp và đặt câu hỏi: phải chăng đây đã là những lực lượng cuối cùng có thể ném vào cuộc chiến?

 

Còn hôm nay Tình báo Anh mới đưa tin: từ đầu chiến tranh Nga đã dùng đến 120 BTG và đến 1/4 mất sức chiến đấu. Chuyện này tui viết mấy hôm trước nhỉ? May nhờ có bạn nào tên chữ Hán tui không tag được, giải thích rõ mô hình BTG này về yếu điểm của nó, cho thấy con số kia không nói lên điều gì cả. 1/4 mất sức chiến đấu, thực chất là mất cả BTG vì không thể bổ sung quân số kiểu cơ học. Vì thế thực tế là Nga đã gần như kiệt quệ rồi.

Bạn ấy còn viết: mọi thứ đều tới hạn - cung ứng hậu cần, thông tin liên lạc, chỉ huy chiến thuật… nên việc bổ sung quân số về cơ học là vô nghĩa. Nga chắc chắn thua là như vậy, chưa cần nói đến vũ khí Ukraine dần dần vượt trội.

 

4. Mấy ngày nay dồn dập tin về Transnistria và Moldova. Câu chuyện vẫn như vậy: phía Nga thì phàn nàn là Ukraine có ý định khiêu khích làm cho vùng ly khai này bị loạn cào cào lên, còn Ukraine thì cung cấp thông tin về kế hoạch tấn công Moldova của Nga vào 09/05 này.

 

Cô tổng thống Moldova thì than vãn là quân đội nước này đâu có mấy nghìn, làm sao mà uýnh nhau được.

 

Thông tin mới nhất từ một nước phương Tây nào đó, bảo là Nga ở Transnistria chính xác có 1.500 lính và cái nước cộng hòa ly khai kia có đâu 3.600 lính thì phải. Còn chính phía Ukraine cũng thông báo ghi nhận số chuyến bay lên xuống ở sân bay Tiraspol (thủ đô Transnistria) tăng lên đáng kể, đồ rằng Nga sẽ dùng IL-76 để không vận cho Tiraspol từ Crimea. Lại còn mới hơn nữa vừa nghe xong: Rumani đã dồn quân về phía biên giới Moldova.

 

Bình loạn: Theo nguồn tin vỉa hè, giữa hai bên tham chiến vẫn có những trao đổi qua lại, và chính vì lo ngại Ukraine sẽ tấn công Transnistria ngay lập tức để giúp Moldova thu hồi lại vùng này, nên bên kia xuống nước để cho Red Cross đưa xe vào đón người từ Azovstal ra.

Ukraine làm căng như thế rất đúng, nhưng chính danh hơn thì nên để Rumani giúp Moldova, bản thân việc Ukraine thắng trên chiến trường cũng đã hỗ trợ được hai nước này rất nhiều rồi. Việc thu hồi chỉ còn là thời gian. Không phận Ukraine đã sẵn sàng chờ đón IL-76 bay sang. Lại nướng khối quân vào đây – tội cho chúng nó. Putin, khẩn trương mà thôi đê!

 

5. Đoán mò:

Tui vẫn rất ngoan cố với ý tưởng phân tích phải đều cả 3 cái chân kiềng: quân sự phải dựa trên các điều kiện kinh tế và chính trị. Về chính trị, hôm qua nói cháy cái gì quên rồi, thì hôm nay nói tiếp chuyện cháy nhà máy thuốc phóng tên lửa và sau đó là kho của nhà xuất bản.

 

– Nhà máy thuốc nổ thì thôi rồi – còn mỗi cái thứ đạn Grad và đạn pháo là Nga chủ động được từ A – Z mà còn bị phá thì đánh nhau đúng là chỉ còn nước dùng ná giàn thun. Còn kho của nhà xuất bản mà cháy ác thế, bọn mạng ác mồm thì bảo: cháy quần áo quân phục để duyệt binh. Đâu có phải, đó là tài liệu in sẵn cho chính quyền bù nhìn Ukraine đó: mẫu văn bản, quyết định, chỉ thị, tem phiếu, thậm chí có cả… tiền. Bây giờ phải đốt đi mà phi tang chứ nhỡ lộ ra ngượng thấy bà cố nội.

 

– Đó là chính trị, tui đã bảo “nó sẽ phá cho đến khi nào chiến dịch thua hẳn thì thôi.” Còn về kinh tế: RIA Novosti viết: “Việc chuyển sang tuần làm việc 4 ngày là vấn đề của tương lai gần”. Như vậy Nga từ khi dính trừng phạt và cấm vận, đã “giãn thợ” được 600 nghìn người, họ đã nghĩ đến việc giảm ngày làm việc trong tuần. Đúng như một ông anh tính toán: để ngấm đòn trừng phạt đủ dân Nga nhận thấy, thì cỡ cuối tháng Năm, đầu tháng Sáu. Mốc đó cũng sắp đến rồi đấy.

 

– Về quân sự. Nga sẽ cố thủ sau giới tuyến 24/02 và Crimea, cụm ở Kharkiv – Izyum rút hết. Nhưng giữ tình trạng bắn phá những chỗ nào bắn được, ví dụ bắn vào Odessa và lãnh thổ Donbas sau đó đàm phán. Tại sao vẫn nhắc chuyện đàm phán tui sẽ xin trình bày sau.

 

• Mật độ quân Nga ở đó (Izyum) cao, nên sẽ “khó khăn là chính” nếu phản công để tiêu diệt, kể cả bao vây truy bức cũng đã là khó. Thậm chí việc chống nó đánh nống ra ngoài còn đang rất khó. Vì thế cụm này nhanh cũng phải 10 ngày 2 tuần nữa mới giải quyết được. Đó là cách nói về lý thuyết, thực chất thì đông quân cũng dễ đói, nên việc Ukraine thủ chặt trên vòng cung Izyum – Propasna là chuẩn, sau đó đánh mạnh ở Kharkiv là quân Nga đủ chết.

 

• Do vậy, thực chất việc suy đoán Valery Gerasimov nên là: lão ta sẽ cho quân Nga sẽ rút trước 09/05 là về sau giới tuyến 24/02 ở Donbas, cải thiện tình hình ở Izyum, nếu không thấy có hiy vọng nào thì cũng phải rút.

 

• Còn với cụm quân Nga phía Nam thì thật khó nói vì nó hơi phi logic: lực lượng của Nga không thể đủ để chiếm Mykolayiv và Kryvyi Rih, thậm chí giữ Kherson còn khó. Điểm dễ giải thích duy nhất là ở đây hoạt động của quân Ukraine chưa tích cực nên họ còn tự tin với hai thành phố đã chiếm được là Melitopol và Kherson. Để giải thích, bác Le có ý kiến là từ đầu, phía Ukraine vốn có kiểu giữ quá bí mật nên chúng ta không đoán được, vậy thôi.

 

– Theo kịch bản này sẽ hình thành các diễn biến:

 

• Nga phải cố có được kết quả ở hướng Izyum nhưng đồng thời phải giải tỏa được Kharkiv, nghĩa là duy trì được hậu phương cho cụm Izyum. Còn nếu thêm một số thời gian xác định nào đó nữa, thì cụm này phải tính kế rút càng nhanh càng tốt, hoặc cố vượt biên giới hành chính sang Donetsk mà chạy nếu không muốn bị vây và tiêu diệt.

 

• Cũng tương tự với cụm quân Nga ở Donbas, nếu sau một thời gian xác định nào đó mà không có kết quả, tiêu hao tương đối nhiều đi mà không đủ bổ sung, cũng sẽ phải rút. Nếu ở Kharkiv Nga không đảm bảo được đường rút cho cụm Izyum thì họ sẽ phải lùi về hướng Lozove để nhập vào nhau.

 

• Quân Ukraine sẽ đánh ở phía Nam đồng loạt: đánh Kherson hoặc Melitopol hoặc cả hai, nhưng rất nên đánh một mũi theo trục Mykolaiv – Armiansk, chặn yết hầu của bán đảo Crimea không cho quân Nga chạy về, nếu làm như vậy mà ở Kherson và Melitopol đang đánh mạnh, thì quân Nga tự tan để cố cướp đường mà chạy về bán đảo. Có thể sẽ hình thành thế trận phòng thủ của Nga ở Crimea.

 

Bình loạn: Đến đây thì chúng ta đã hình dung việc nhập vào nhau của hai cụm quân Nga Izyum và Donbas và nếu cần lui về sau giới tuyến 24/02 là hoàn toàn có thể. Họ sẽ cố thủ ở đó. Điều thú vị là cả hai hướng đều có những báo cáo cho thấy quân Nga có quân số đến gấp đôi quân Ukraine, tui thì lại đánh giá điều này là tích cực: quân số vượt trội mà tấn công mãi không có kết quả, đến khi người ta phản công “vượt trội lại” cả về quân số lẫn vũ khí, thì chống làm sao? 

 

Các bác sẽ muốn chất vấn tui: Làm thế nào mà Ukraine vây được quân Nga? Cũng tương tự câu tuyên bố của Tư lệnh Phan Quang: ở trên đất người ta làm sao vây được người ta, có mà bị người ta vây ấy chứ! Thì tui cũng xin nhắc mọi người nhớ: ở The Battle of Kyiv, quân Ukraine đã vây quân Nga những cụm lớn mà không cần nhiều quân số lắm. Đó là vì người ta lợi dụng địa hình – với hạ tầng bị tàn phá như của Ukraine hiện nay, quân Nga không có lối nào khác ngoài đi đường cái.

 

Mấy ngày gần đây nếu xem video quay quân Nga ở Donbas và Izyum, cả Kharkov người ta di chuyển thấy khó khăn như thế nào: lầy bùn thực sự. Nếu vài ngày tới mà khô hơn, sẽ là bụi và những vũng bùn cũ sẽ đông cứng lại thành gồ ghề hành hạ nhừ tử người ngồi xe. Đó là những hành trình vắt kiệt sức quân lính. Vì thế việc vây quân Nga của người Ukraine hoàn toàn không phải là việc không tưởng hay lạc quan tếu, mà thực sự nó đã từng được thực hiện ở bắc Kyiv rồi.

 

– Về khái quát.

 

• Nguy cơ lớn nhất của Putin và bộ sậu nếu thua trận, là việc một số cá nhân bị lôi ra xử như tội phạm chiến tranh. Kết cục đó thường chỉ có thể xảy ra với một quốc gia bại trận “đầu hàng vô điều kiện.” Chuyện tương tự đã từng xảy ra sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai và cuộc nội chiến Nam Tư. Việc này cũng có thể xảy ra với Putin nếu như có sự thay đổi chế độ và chế độ mới chấp nhận việc bắt giữ chuyển giao cho xét xử và thi hành án. Hiện nay, việc đó khó xảy ra được nếu Nga có thể rút ra được khỏi chiến tranh bằng hiệp định/hiệp ước hòa bình với Ukraine, tất nhiên thường là có sự bảo trợ của một số cường quốc.

 

• Bản thân các cường quốc hiện nay cũng đang chạy đua trong việc tài trợ chiến tranh cho Ukraine, một phần là sẽ có chân trong tiến trình hòa bình sau chiến tranh và tái thiết đất nước, thậm chí tham gia ngay từ giai đoạn ký kết hiệp ước. Sau khi hiệp ước được ký kết, việc đưa một số cá nhân ra xét xử vẫn có thể xảy ra nhưng mang tính thủ tục và nếu không có sự thay đổi chế độ đủ mức chấp nhận thái độ của các cường quốc, mà vẫn giữ tình thế tương đối giống thể chế hiện nay ở Nga, thì sẽ là xét xử vắng mặt và thế đối đầu còn kéo dài một thời gian nữa.

 

• Tuy nhiên khả năng của một hiệp ước vẫn có thể xảy ra, nếu Nga tìm được một giải pháp quân sự/chính trị, ví dụ rút quân về giữ một phần lãnh thổ của Ukraine, ở đây là trước 24/02 và Crimea và đề nghị đàm phán để trả nốt mà không cần đánh nhau. Nếu được như thế thì sẽ giải tỏa được khó khăn trong quan hệ quốc tế của Nga với cộng đồng các cường quốc trong tương lai.

 

Đây chính là vấn đề “có đàm phán” tui đặt ra trên đây: Nga sẽ cố giữ bằng được vùng 24/02 hoặc thậm chí còn nhiều hơn như thế một chút và bán đảo. Nhưng nếu Ukraine kiên quyết đánh để đòi, thì vẫn là đang duy trì tình trạng có chiến tranh hay “chiến dịch quân sự đặc biệt” vẫn tồn tại. Muốn dừng bắn thì chỉ có các phương án: Ukraine quyết đánh đến cùng và cự tuyệt đàm phán, chiến sự sẽ tiếp tục diễn ra ở Donbas và Crimea cho đến khi nào xong thì thôi.

 

Vậy ta hình dung tình thế này như thế nào?

 

• Ở Donbas, Ukraine sẽ sử dụng vũ khí mới do phương Tây cung cấp, đánh cho đến khi thắng thì thôi.

 

• Ở Crimea, tui đồng ý với bác Lê Hồng Anh: Ukraine sẽ chiếm bán đảo bằng cách đổ bộ chiếm Simferopol, bắn phá Sevastopol… riêng cái cầu Kerch không nên phá để đường cho quân Nga chạy.

 

Đến đây cần nhắc lời của Lavrov: Chiến dịch sẽ dừng lại khi Nga đạt mục đích, mà trước hết là “đảm bảo sự tồn tại của hai nhà nước” (cộng hòa ly khai Donetsk và Luhansk). Nhưng đây dù sao cũng chỉ là lời của Lavrov, và như vậy cũng là ý của Putin. Tuy nhiên căn cứ trên những gì đang diễn ra thì logic nhất cho Nga là rút, logic nhì là nếu về chính trị họ còn giữ Putin cho thời gian đệm thì cố mà giữ chỗ nào đó để đàm phán, còn không giữ Putin thì rút hẳn luôn cho nhẹ đầu.

 

Tư lệnh Phan Quang thì cứ băn khoăn: không thấy chỉ dấu cho thấy quân Nga sẽ rút – tui hỏi lại: hồi ở Kyiv họ có báo cho ông không mà rồi rút nhanh như cướp. Chỉ dấu lớn nhất là Putin tự dưng ốm, một đống chỉ dấu tiếp theo là cháy nổ khắp nơi đó.

 

6. Chuyện cuối. Chuyện này nhẽ ra không cần nói nhưng hôm nay nhiều bác hỏi qua chat quá, đành phải viết vào: có tin ông tướng Canada nào đó bị Nga bắt.

 

Vui nhỉ, nếu bị Nga bắt thì Nga phải rùm beng lên nữa chứ sao chỉ có mấy dư luận viên cả Nga lẫn Việt om sòm lên như vậy. Tui còn nhớ chuyện hỏi hộ bên sứ quán Ukraine cho các bạn muốn đi chiến đấu bên Ukraine, thì kết quả đại loại như thế này: nhìn chung người thì Ukraine thừa, cũng chưa phiền đến chúng ta.

 

Họ huấn luyện chiến đấu kiểu của họ, ngay cả chỉ huy cũng kiểu của họ nên đâu cần phải có chỉ đạo của… cố vấn quân sự phương Tây. Nếu chỉ đạo thì cố vấn phải chỉ đạo ở tận đâu đó bên Ba Lan ấy chứ. Ukraine cũng có như là Nga cần có cả ông tướng đi tò tò vào tận chiến tuyến đâu mà để bị bắt. Cuối cùng thì các nước phương Tây hò hét, yêu cầu công dân bình thường còn phải về, đi ra khỏi vùng sắp có đánh nhau, nữa là ông tướng. Khó thế mà cũng nghĩ ra được.

 

Có mà thua đau quá hóa quẫn, bịa nhảm mới là đúng đấy.

 

PHÚC LAI 03.05.2022

 

Publié par Thụy My RFI à 21:24