Hội
nghị Thượng đỉnh Mỹ - ASEAN bị hoãn lại, bốn ngoại trưởng sang thăm Trung Quốc
RFA
2022.03.30
Tổng thông Mỹ Joe
Biden trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long tại Nhà Trắng
ngày 29/3/2022. REUTERS/Kevin Lamarque
Bốn ngoại trưởng Đông Nam Á sẽ có các chuyên công
du Trung Quốc trong tuần này trong bối cảnh Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - ASEAN dự
kiến diễn ra tại Washington dường như bị hoãn vô thời hạn. Việc này khiến truyền thông Nhà
nước của Trung Quốc lên tiếng cho rằng: Đông Nam Á thích nói chuyện với Trung
Quốc hơn là với Mỹ.
Hôm thứ hai, Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông
báo rằng ngoại trưởng của Indonesia,
Thái Lan, Philippines và Myanmar “sẽ thăm Trung Quốc lần lượt từ ngày
31/3 đến ngày 3/4” theo lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị.
Theo thông lệ, ít nhất một số ngoại trưởng sẽ
phải tháp tùng nguyên thủ của họ tham dự hội nghị cấp cao được mong đợi từ lâu
giữa các nhà lãnh đạo Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Tổng thống Mỹ
Joe Biden. Hội nghị này vốn được lên kế hoạch vào hai ngày 28 - 29/3 nhưng đã
không diễn ra do có vấn đề về lịch trình.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Biden
hôm thứ hai thừa nhận rằng: “Chúng tôi rất thất vọng vì đã không thể giải quyết
vấn đề này”. Tuy vậy, họ [các quốc gia ASEAN] rất cam kết và sẵn lòng sắp xếp lại
lịch trình, vị quan chức này cho biết.
“Chúng tôi hiểu rằng không còn nhiều thời gian
và chúng tôi muốn cố gắng hoàn thành việc này. Chúng tôi đang liên lạc chặt chẽ
với ASEAN để cố gắng đưa ra một thời điểm thích hợp để tổ chức hội nghị này” -
vị quan chức này trao đổi với báo chí với điều kiện giấu tên, tuân thủ theo các
quy tắc của chính quyền Mỹ.
Mặc dầu vậy, hôm qua (thứ ba), Tổng thống Mỹ
Joe Biden vẫn có cuộc gặp tại Nhà Trắng với Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long -
người thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Mỹ và ASEAN và bày tỏ sự đánh giá
cao đối với cam kết của Biden đối với khu vực.
"Điều đó giúp Mỹ hiện diện ở khu vực châu
Á - Thái Bình Dương, làm sâu sắc hơn quan hệ với nhiều quốc gia bạn hữu và tăng
cường lợi ích chiến lược của Mỹ trong khu vực”- ông Lý Hiển Long nói.
Tổng thống Biden tuyên bố rằng cuộc khủng hoảng
Ukraine sẽ không làm Mỹ xao nhãng việc thực hiện chiến lược Ấn Độ Dương - Thái
Bình Dương. Ông nói ông muốn đảm bảo rằng khu vực này vẫn "tự do và cởi mở."
Các ngoại trưởng
ASEAN và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại Vientiane, Lào ngày 20/2/2020. Ảnh:
REUTERS/Phoonsab Thevongsa
So sánh giữa “táo và cam'
Tại Bắc Kinh, Trung Quốc đang dàn dựng một vở
kịch của riêng mình để chứng tỏ sự gắn kết của mình với Đông Nam Á.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương
Văn Bân nói với các phóng viên hôm thứ hai rằng bốn quốc gia mà các bộ
trưởng sẽ đến thăm “là các thành viên quan trọng của ASEAN, các nước láng giềng
thân thiện của Trung Quốc và các đối tác quan trọng trong sáng kiến hợp tác
Vành đai và Con đường chất lượng cao”. Sáng kiến mà ông Bân đề cập là một
chương trình phát triển cơ sở hạ tầng mang tính toàn cầu của Trung Quốc.
Ông cho biết chuyến thăm “một lần nữa thể hiện
mối quan hệ thân thiện và gần gũi giữa Trung Quốc với các nước láng giềng ASEAN
và tầm quan trọng cao của tất cả các bên dành cho việc thúc đẩy hợp tác Trung
Quốc - ASEAN”.
Hiện không có thông tin về việc Trung Quốc đã
mời ngoại trưởng của sáu quốc gia ASEAN còn lại đến thăm hay không.
Báo nhà nước Global Times của
Trung Quốc cho biết “việc đến thăm Trung Quốc trong khi trì hoãn cuộc gặp với Mỹ
cho thấy ASEAN sẵn lòng nói chuyện với Trung Quốc hơn là với Mỹ”.
Tờ báo nổi tiếng với quan điểm dân tộc và chống
Mỹ này dẫn lời chuyên gia Qian Feng nói rằng: Trong khi Trung Quốc “thực sự và
chân thành” giúp các nước ASEAN thúc đẩy phát triển kinh tế và giải quyết các vấn
đề thực tế thông qua hợp tác cùng có lợi, thì Mỹ không thực sự quan tâm đến
tình hình hiện tại của ASEAN, chỉ muốn sử dụng họ để kiềm chế Trung Quốc mà
không mang lại lợi ích cụ thể cho những nước này.
“Rõ ràng là các thành viên ASEAN biết điều
đó" - Ông Qian, Giám đốc Bộ phận nghiên cứu của Viện Chiến lược Quốc gia tại
Đại học Thanh Hoa – Trung Quốc cho biết.
Collin Koh, một nghiên cứu viên tại Trường
Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore cho rằng tờ báo Global Times của
Trung Quốc “đang so sánh một cách khập khiễng như so sánh giữa táo và cam đồng
thời cường điệu hóa vấn đề”.
Ông Koh cho rằng các chuyến thăm Bắc Kinh nói
trên thuộc về một cấp độ khác so với hội nghị thượng đỉnh – sự kiện có sự tham
gia của các nguyên thủ quốc gia.
Bị thúc giục để đứng về một phía?
Việc lên lịch cho hội nghị thượng đỉnh ASEAN -
Mỹ gặp trục trặc khi Indonesia - quốc gia điều phối việc này - không thể thuyết
phục tất cả các thành viên ASEAN thống nhất được ngày cụ thể cho hội nghị này.
Thủ
tướng Hun Sen của Campuchia - nước Chủ tịch của ASEAN năm nay giải
thích vào ngày 17/3 rằng trong số 10 thành viên của khối, "bốn quốc gia
cho biết họ không thể tham dự cuộc họp cấp cao [vào ngày 28 - 29/3 ] trong khi
một số nước khác yêu cầu tổ chức hội nghị thượng đỉnh này vào ngày 26 - 27/3 -
ngày mà Mỹ cho biết không thể sắp xếp được.”
Chuyên gia về chính sách đối ngoại Thái
Lan Kavi
Chongkittavorn nói rằng các nhà lãnh đạo ASEAN “tỏ ra bực bội về cuộc
họp được đề xuất”.
“Một nửa các nhà lãnh đạo ASEAN không hài lòng
với Mỹ vì họ đã đề xuất một số ngày để nhóm làm việc của Tổng thống Biden xem
xét nhưng phía Mỹ liên tục thay đổi lịch trình” - ông Kavi nói.
Và với cuộc khủng hoảng ở Ukraine, “ở một số
thủ đô ASEAN [một số nước ASEAN] có nỗi lo sợ khá phổ biến rằng vũng lầy
Nga-Ukraine có thể cướp đi hội nghị thượng đỉnh này” - chuyên gia Kavi cho biết.
Theo một nhà phân tích Việt Nam, một số nước
ASEAN có những sự không thoải mái nhất định rằng họ sẽ bị áp lực phải đứng về
phía nào trong cuộc chiến Ukraine. Nhà phân tích yêu cầu giấu tên khi trao đổi
về vấn đề ngoại giao nhạy cảm này.
Ngày 24/3/2022, Việt Nam cùng với hai thành
viên ASEAN khác là Brunei và Lào đã bỏ phiếu trắng cho một nghị quyết của Liên
hợp quốc về các vấn đề nhân đạo là hậu quả của việc Nga xâm lược Ukraine.
Hà Nội cũng bỏ phiếu trắng trong một nghị quyết
trước đó vào ngày 2/3/2022 lên án sự xâm lược của Nga và yêu cầu Mát-xcơ-va chấm
dứt ngay các hoạt động quân sự ở Ukraine.
--------------------
Tin, bài liên quan
Cuộc
xâm lược tại Ukraine có làm Trung Quốc mạnh bạo hơn ở Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương?
Báo
chí Việt Nam đi chệch lối mòn ủng hộ Nga khi viết về khủng hoảng Ukraine
Dân
có thực sự tin vào thành quả kinh tế như tuyên bố của Thủ tướng Nguyễn Xuân
Phúc?
Giới
chuyên gia báo động thực trạng các rạn san hô ở Biển Đông bị hủy hoại
Trung
Quốc gia tăng tập trận trên biển - thông điệp đến Mỹ và các nước Phương Tây
No comments:
Post a Comment