Patrick
Wood - NPR
DCVOnline dịch thuật
POSTED ON FEBRUARY
27, 2022
Khi Nga bắt đầu xâm
lăng Ukraine, một số viên chức chính phủ Hoa Kỳ và giới phân tích đã cảnh cáo về
việc xung đột có thể leo thang thành một cuộc chiến tranh lớn hơn.
Bộ trưởng Quốc
phòng Mỹ Lloyd Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Blaszczak đứng
cùng các binh sĩ Ba Lan và Hoa Kỳ tại Căn cứ Không quân thứ 33 của Lực lượng
Không quân Ba Lan gần Powidz trong chuyến thăm tuần trước. Janek
Skarzynski / AFP qua Getty Images
Nguyên nhân: Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây
Dương.
Khi cuộc đang chiến tiếp tục, chúng tôi giải
thích Điều 5 là gì, chuyện gì có thể sử dụng điều đó, cũng như những địa
điểm và những người cần theo dõi.
Điều 5 là gì?
Điều 5 là một trụ cột chính của Hiệp ước Bắc Đại
Tây Dương năm 1949 — còn được gọi là Hiệp ước Washington — và dựa trên nguyên tắc
phòng thủ tập thể. Nó có nghĩa là một cuộc tấn công vào một thành viên của NATO
được coi là một cuộc tấn công vào tất cả thành viên của NATO.
Ukraine không phải là thành viên của NATO,
nhưng có một số nước láng giềng là thành viên của khối Bắc Đại Tây Dương.
NATO mở rộng về
phía Đông
Gia nhập trước năm 1992 (màu xám) | Gia nhập từ
năm 1992 (màu xanh)
https://dcvonline.net/wp-content/uploads/2022/02/nato-1024x877.jpg
NATO mở rộng về phía đông. Nguồn: Nick
Underwood/NPR
Mary Elise Sarotte, giáo sư sử tại Đại học Johns Hopkins và là tác giả cuốn Not
One Inch: America, Russia, and the Making of Post—Cold War Stalemate cho
biết:
“Có 30 thành viên của NATO và chúng ta đã cho
tất cả Điều 5.
Và tôi không nghĩ người Mỹ hiểu điều này — điều đó
có nghĩa là theo Hiệp ước, về căn bản, chúng ta có nghĩa vụ phải bảo vệ họ hoặc
tham chiến nếu họ bị Nga tấn công. Chúng ta có nghĩa vụ coi một cuộc tấn công
vào Estonia như thể đó là một cuộc tấn công vào Chicago theo Hiệp ước.
Vì vậy, nếu có sự xâm phạm Điều 5, thì cuộc xâm lăng
này rất có thể nhanh chóng trở thành không còn là cuộc chiến của Ukraine, mà là
cuộc chiến của chúng ta.” (Mary Elise Sarotte)
Điều 5 viết:
[Các thành viên NATO] sẽ yểm trợ một quốc gia hoặc
nhiều nước bị tấn công bằng cách ngay lập tức, riêng lẻ và phối hợp với các nước
khác, ra tay thực hiện những hành động cho là cần thiết, gồm cả việc sử dụng
vũ trang, để khôi phục và duy trì an ninh của khu vực Bắc Đại Tây Dương.
Điều 5 đã được áp dụng một lần — để
đáp lại vụ tấn công 11/9.
Thành viên NATO
Albania, Bỉ, Bulgaria, Canada, Croatia, Cộng
hòa Czech, Denmark, Estonia, Pháp, Đức, Greece, Hungary, Iceland, Ý, Latvia,
Lithuania, Luxembourg, Montenegro, Hà Lan, Bắc Macedonia, Na Uy, Ba Lan,
Portugal, Romania, Slovakia, Slovenia, Spain, Turkey, Anh Quốc, Hoa Kỳ.
Những gì xảy ra để
có áp dụng Điều 5?
Nga đã tấn công Ukraine bằng đường bộ, đường
biển và đường hàng không — nhưng vẫn còn một dấu hỏi về các cuộc tấn công mạng.
Chưa đầy 24 giờ sau khi cuộc xâm lăng bắt đầu,
Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện Hoa Kỳ Mark Warner, D-Va., cảnh cáo
rằng nếu Nga tiến hành các cuộc tấn công mạng lớn vào Ukraine, thiệt
hại có thể vượt ra ngoài biên giới của quốc gia này.
Ông nói:
“Khi mở những cuộc tấn công mạng, họ sẽ không
nhận biết ranh giới địa lý. Một số cuộc tấn công mạng có thể bắt đầu đánh
sập những hệ thống ở miền đông Ba Lan.
Nếu họ phải đóng cửa các bệnh viện ở Ba Lan vì không
thể có đủ điện lực để chăm sóc người dân của mình, thì phe xâm lăng đang nhanh
chóng đi đến hành động có thể bị coi là vi phạm Điều 5 của NATO … vì vậy chúng
ta đang ở trong một tình trạng chưa hề xảy ra.” (TNS Mark Warner, D-Va)
Hải
quân Đô đốc Hoa Kỳ đã nghỉ hưu James Foggo lặp lại quan điểm này
ngay sau khi cuộc tấn công bắt đầu; ông nói rằng Hoa Kỳ đúng khi đóng quân ở Ba
Lan:
“Chúng ta làm như thế vì chúng ta không muốn ảnh hưởng
lan đến đến bất kỳ đồng minh NATO nào của chúng ta. Nếu có một sự tương tác —
tương tác động lực, một cuộc chiến — giữa quân đội Nga và quân đội Mỹ, nó có thể
gây ra một cuộc chiến tranh thế giới. Vì vậy, chúng ta cần củng cố cho các đồng
minh của mình và đảm bảo rằng cuộc khủng hoảng này được be bờ trong biên giới
Ukraine và tiếp tụcyểm trợ Ukraine bằng vũ khí sát thương.” (Đô đốc hồi hưu James Foggo)
Những quốc gia có
thể bị ảnh hưởng
Không rõ liệu một chiến tranh vũ trang quy ước
có vượt ra khỏi Ukraine và Nga và rút chốt để thế chiến bùng nổ một lần nữa hay
không. Nhưng Mary Elise Sarotte nói rằng có những địa điểm cụ thể để
theo dõi. Bà nói :
“Tôi nghĩ, chúng ta sẽ thấy sự thay đổi chính
phủ và chúng ta cũng sẽ thấy [Tổng thống Nga Vladimir Putin] nắm quyền kiểm
soát nhiều khu vực hơn. Tôi nghĩ rằng trên thực tế, ông ấy đã nắm quyền kiểm
soát Belarus.”
“Sau đó, còn một câu hỏi khác về việc liệu ông
ta có cố làm điều gì đó với những nước vùng Baltics, vốn cũng từng là một
phần của Liên Xô cũ. Và điều đó thực sự nguy hiểm bởi vì Baltics nằm trong
NATO.” (Mary Elise Sarotte)
Binh sĩ của một lữ
đoàn dù của Quân đội Hoa Kỳ đứng tại Căn cứ quân sự Adazi của quân đội Latvia
khi đến đây vào thứ Sáu để tăng cường sự hiện diện của NATO trong khu vực. Gints
Ivuskans/AFP via Getty Images
Hôm thứ Sáu, giới lãnh đạo NATO đã đưa ra lời chỉ trích gay gắt đối với Nga sau cuộc họp
để thảo luận về cuộc xâm lăng Ukraine, gọi cuộc tấn công là “mối đe dọa nghiêm
trọng nhất đối với an ninh châu Âu-Đại Tây Dương trong nhiều thập kỷ.”
Liên minh Bác Đại Tây Dương cho biết họ hiện
đang đưa “những lực lượng phòng thủ bổ túc đáng kể” đến sườn phía đông và cho
biết họ sẽ hỗ trợ về mặt “chính trị cũng như thiết thực” cho Ukraine.
Trong một tuyên bố hôm thứ Năm, NATO viết: “Cam kết của
chúng tôi đối với Điều 5 của Hiệp ước Washington là sắt đá. Chúng tôi đoàn kết
để bảo vệ và chống giữ tất cả các nước đồng minh.”
© 2022 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng
lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: A part of the NATO treaty could
turn Russia’s invasion of Ukraine into a wider war | Patrick
Wood | NPR | February 26, 2022. Alejandra Marquez Janse và Ayesha
Rascoe đã đóng góp vào bản tin này.
No comments:
Post a Comment