Cuộc
xâm lược Ukraine của Nga có làm Trung Quốc mạnh bạo hơn ở Ấn Độ Dương - Thái
Bình Dương?
RFA
28/02/2022
Sau khi
Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraine trên quy mô toàn diện, các con mắt đang đổ
dồn vào Trung Quốc để xem liệu Bắc Kinh có động thái cơ hội nào ở Ấn Độ Dương -
Thái Bình Dương hay không. Các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh đang theo dõi diễn
biến ở Ukraine một cách “chăm chú” trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào.
Trong khi
từ chối gọi hành động của Putin là “xâm lược”, các quan chức Trung Quốc nói rằng
họ “đang theo dõi chặt chẽ những diễn biến mới nhất” về tình hình ở Ukraine.
Người phát
ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Ánh cho biết: “Chúng tôi kêu gọi tất cả
các bên kiềm chế và ngăn ngừa tình hình vượt quá khả năng kiểm soát”.
Trung Quốc
đã duy trì lập trường này kể từ đầu cuộc khủng hoảng Ukraine.
Việt Nam -
quốc gia có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc ở Biển Đông - đã phát ngôn rất hạn
chế về cuộc xung đột này. Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam khi
được hỏi đã nói giống hệt như người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc:
"Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế."
Hà Nội từ
lâu vốn nghi ngờ về những ý định của Bắc Kinh ở Biển Đông và chắc chắn đang
theo dõi sát sao các động thái của Trung Quốc.
Lính Ukraine đang khám xét hiện trường 1 chiếc máy
bay bị bắn hạ ngày 25/2/2022 tại Kiev, Ukraine. Ảnh AP
Trò chơi chờ đợi
Bắc Kinh,
trong khi đó, cũng đang dõi theo tình hình ở Ukraine.
“Chủ tịch
Trung Quốc Tập Cận Bình, đồng minh của Putin, đang chăm chú theo dõi tiền lệ do
Putin tạo ra” - giáo sư (GS) John Blaxland tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược
và Quốc phòng thuộc Đại học Quốc gia Australia nói.
“Nếu ông
ta [Putin] thoát được, điều này có thể giúp Trung Quốc tự tin, hung hăng hơn ở
Biển Đông hoặc gia tăng phá hoại sự ổn định và độc lập của Đài Loan - một trung
tâm kinh tế tự trị đồng thời là một nền dân chủ tự do sôi động trong khu vực”-
GS Blaxland nói.
Ông Grant
Newsham, một đại tá thủy quân lục chiến Mỹ đã nghỉ hưu và trở thành nhà phân
tích chính trị cũng cho rằng: “Trung Quốc đang theo dõi chặt chẽ và ghi chép”.
“Nếu phản ứng
của Mỹ và phương Tây đối với cuộc xâm lược Ukraine được coi là yếu ớt hoặc
không hiệu quả và cuối cùng chấp nhận việc Nga chiếm Ukraine như một chuyện đã
rồi thì Trung Quốc sẽ bạo dạn hơn để tiến tới”.
“Việc
này sẽ mất vài tháng. Nhưng trong thời gian chờ đợi, Trung Quốc sẽ giữ căng thẳng
với Đài Loan đồng thời thắt chặt kiểm soát Biển Đông và tiếp tục gây sức ép với
Nhật Bản ở Biển Hoa Đông” – ông Newsham nhận định và nói thêm rằng theo quan điểm
của ông “đây là tình hình quốc tế nguy hiểm nhất kể từ Chiến tranh Thế giới lần
thứ hai".
Yun Sun,
giám đốc chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson ở Washington cho biết: Bắc
Kinh không thích sự so sánh giữa Ukraine - một quốc gia có chủ quyền, có đại diện
tại Liên Hợp Quốc - với Đài Loan, vùng lãnh thổ mà họ coi là một phần của Trung
Quốc.
Tuy nhiên,
bà nói rằng phản ứng của Hoa Kỳ đối với cuộc xâm lược Ukraine có thể là một
tham khảo cho Trung Quốc.
“Trung Quốc
đang theo dõi Mỹ phản ứng như thế nào với cuộc khủng hoảng Ukraine như một phép
thử sự quyết tâm và sẵn sàng của Mỹ trong việc đưa quân tham gia vào một cuộc
khủng hoảng quân sự ở rất xa Mỹ” - bà Yun Sun nói.
Nếu các
nhà lãnh đạo ở Việt Nam và các nước giáp Biển Đông có lo lắng về những hành động
mà Trung Quốc có thể làm thì chắc chắn họ cũng không thể hiện điều đó.
Báo chí
nhà nước Việt Nam không nói về bất kỳ mối đe dọa tiềm tàng nào nhưng nhấn mạnh
sự cần thiết phải độc lập và tự chủ.
Một phụ nữ đang cầu nguyện cho hòa bình tại Quảng
trường Độc lập ở Kiev, Ukraine ngày 24/2/2022. Ảnh: AFP
Quan ngại được bác bỏ
Teodoro
Locsin Jr, nhà ngoại giao hàng đầu của Philippines, đã tweet khá nhiều về cuộc
xung đột ở Ukraine nhưng ông không đưa ra bình luận nào về cuộc xâm lược của
Nga. Ông cũng không bày tỏ bất kỳ quan ngại nào về Biển Đông.
Thay vào
đó, ngoại trưởng Philippines đã nói về việc đến Ba Lan để gặp “người dân của
tôi” - những người Philippines đã chạy trốn khỏi Ukraine.
Philippines
và Việt Nam là hai quốc gia tích cực theo đuổi các tuyên bố chủ quyền chống lại
Trung Quốc ở Biển Đông. Brunei, Malaysia và Đài Loan cũng là các bên tranh chấp.
Theo ông
Jay Batongbacal, Giám đốc Viện Các vấn đề Hàng hải và Luật Biển tại Đại học
Philippines, chính quyền ở Manila “không có lập trường” về tình hình đang diễn
ra ở Ukraine đồng thời “đang đứng ngoài cuộc”.
“Nhưng tất
nhiên, có những lo lắng và các cuộc thảo luận riêng trong giới học thuật và an
ninh”- ông nói.
Một số nhà
phân tích khác bác bỏ lo ngại về các hành động tức thì của Bắc Kinh ở Biển
Đông.
“Không có
bất kỳ vụ việc lớn nào giữa Việt Nam và Trung Quốc trên Biển Đông kể từ năm
2019. Cả hai bên đều muốn duy trì điều đó và Trung Quốc sẽ không làm bất cứ điều
gì chống lại Việt Nam trong thời điểm hiện tại ” - ông Carl Thayer, giáo sư
danh dự tại Đại học New South Wales, Australia đồng thời là một chuyên gia kỳ cựu
về Việt Nam cho biết.
“Với
Philippines, Bắc Kinh đã tằng cường thể hiện sự quyết đoán và hung hăng vào năm
ngoái khi Tổng thống Rodrigo Duterte quay lưng lại với lập trường thân Trung Quốc
của mình” - GS Thayer nhận định.
“Nhưng
với cuộc bầu cử tổng thống sắp đến và việc ông Duterte sẽ rời nhiệm sở thì
không cần thiết phải tiếp tục gây áp lực” - ông nói thêm.
---------------------
Tin,
bài liên quan
Liệu
Trung Quốc có lợi dụng tình hình Ukraine để gây chiến trong khu vực?
Quan
điểm trái chiều của người dân Việt Nam trước tình hình chiến sự ở Ukraine
Báo
chí Việt Nam đi chệch lối mòn ủng hộ Nga khi viết về khủng hoảng Ukraine
Dù
được tăng cường, dân quân biển Việt Nam vẫn lép vế so với Trung Quốc
Căn
cứ quân sự của Trung Quốc và Biển Đông: Thách thức mối quan hệ Việt Nam -
Campuchia
Nga
tấn công Ukraine: vì sao có một số người Việt tán đồng?
Chiến
tranh Nga – Ukraine: Bom đạn bên ấy, “khói lửa” bên này
Nga
xâm lược Ukraine, phép thử cho Mỹ ở Biển Đông?
No comments:
Post a Comment