John Lee - Wall
Street Journal
Phan Nguyên biên dịch
28/07/2020
Bộ trưởng Ngoại giao Marise Payne và Bộ trưởng Quốc
phòng Úc Linda Reynold sẽ gặp các đồng cấp người Mỹ của mình vào thứ Ba này tại
Washington trong khuôn khổi các cuộc họp thường niên được gọi là Ausmin. Sau đó, họ sẽ bay về Úc và chịu cách ly trong
hai tuần để phòng Covid-19, một yêu cầu đối với những người công du nước ngoài
về.
Thật đáng chú ý khi hại bộ
trưởng của Úc sẵn sàng chịu đựng hai tuần bất tiện để gặp Ngoại trưởng Mike
Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper. Các cuộc họp trực tuyến giờ là chuyện
bình thường. Quyết định tự mình tới Mỹ do đó cho thấy tầm quan trọng của Mỹ đối
với an ninh và thịnh vượng của Úc cũng như mối đe dọa mà Trung Quốc đặt ra cho
cả hai nước.
Nó cũng là bằng chứng cho
thấy cách chính quyền Trump làm việc với các đồng minh, ít nhất là ở châu Á và
Thái Bình Dương, có nhiều điều đáng khen ngợi hơn những gì các nhà phê bình muốn
thừa nhận. Đúng là các đồng minh trung thành như Nhật Bản và Úc có phần bất an
về phong cách khó đoán của tổng thốngTrump. Nhưng nếu mục tiêu là thuyết phục
các đồng minh bước lên và cáng đáng nhiều hơn, thì đó chính là những gì Úc đang
làm.
Giống như nhiều quốc gia ở
Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương bị lẫn lộn bởi thực tế, Úc đã có một hành trình
đi cùng đường với Trung Quốc. Đại dịch đã khiến người ta tập trung suy nghĩ về
việc phải làm gì. Đảng Cộng
sản dưới thời Tập Cận Bình tuyệt đối trở thành một đảng sùng bái giới luật
Lê-nin-nít: Dò đường bằng lưỡi lê và nếu gặp phải bùn thì đâm tới; còn nếu gặp
thép thì rút dao lại. Thiện chí hầu như không có tác dụng gì. Sự rụt rè yếu
đuối sẽ càng khiến Bắc Kinh đòi hỏi sự phiên thuộc lớn hơn.
Theo tinh thần này, Úc đã
ban hành Bản cập nhật quốc phòng chiến lược năm 2020 vào đầu tháng này. Việc
cam kết chi khoảng 400 tỷ đô la Mỹ cho quốc phòng trong thập niên tới, bao gồm
gần 190 tỷ đô la dành cho cải tiến năng lực, là rất đáng chú ý. Nhưng điều quan
trọng không kém là những gì Úc dự định chi tiền: tên lửa tầm xa và siêu thanh,
phương tiện chiến đấu không người lái và năng lực không gian mạng. Điều này chỉ
có thể được giải thích bằng mong muốn đối phó với Quân đội Giải phóng Nhân dân
Trung Quốc. Mục tiêu là làm cho Trung Quốc phải suy nghĩ cẩn thận về việc mở rộng
phạm vi và sự hiện diện quân sự của họ ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Không những không rút lui
vào chủ nghĩa cô lập, Úc đang vươn ra ngoài vùng thoải mái của mình, bảo vệ lục
địa và tìm cách giúp thay đổi cán cân quyền lực ở Ấn Độ Dương – Thái Bình
Dương. Nhưng điều này chỉ có thể khả dĩ nếu Mỹ đi đầu, từ tư thế chiến lược đến
phát triển các khả năng tấn công và điều hành các tài sản quân sự cùng nhau. Úc không thể một mình đẩy lùi
Trung Quốc. Nói cách khác, Úc đã đặt cược vào liên minh với Mỹ như là lựa chọn
tốt nhất của mình.
Hơn nữa, điều quan trọng
là Canberra đang chọn làm điều này khi quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh trở
nên thù địch hơn bất cứ lúc nào khác kể từ khi Richard Nixon tới Trung Quốc vào
năm 1972. Trung Quốc cũng đã tăng áp lực bằng cách áp dụng các biện pháp trừng
phạt thương mại đối với các sản phẩm như lúa mạch Úc. Tuy vậy, Úc và Nhật Bản
dưới thời Thủ tướng Shinzo Abe đã nổi lên như là những mỏ neo phía nam và phía
bắc của hệ thống liên minh khu vực của Mỹ.
Là người từng phục vụ
trong chính phủ Úc trong năm cuối của chính quyền Tổng thống Obama và năm đầu
tiên của chính quyền hiện tại, tôi có thể chứng thực rằng trở ngại đối với lòng
can đảm lớn hơn của Úc không phải là sự thiếu niềm tin vào sức mạnh của Mỹ mà
là những nghi ngờ về quyết tâm của Mỹ. Canberra sẽ không nghĩ tới những động
thái táo bạo như vậy và đối diện nguy cơ bị Trung Quốc trừng phạt nếu Mỹ có khả
năng để Úc một mình lung lay trong gió lạnh.
Ông Trump có thể lãnh đạo
một chính quyền không thể đoán trước, nhưng quyết tâm của ông trong cuộc chiến
này không phải là điều đáng nghi ngờ. Có một sự đồng thuận ngày càng lớn giữa các đồng minh rằng
đại dịch đã thay đổi mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh theo những cách sẽ
tồn tại lâu dài thay vì chỉ diễn ra trong một nhiệm kỳ tổng thống.
Tất cả những điều này cho
thấy rằng các cuộc họp trong tuần này sẽ là một trong những cuộc họp quan trọng
nhất trong nhiều năm nay. Sẽ có sự khác biệt giữa hai quốc gia, như thường thấy
giữa một siêu cường và một quốc gia nhỏ hơn. Ví dụ, người Úc sẽ than thở
về ảnh hưởng suy giảm của Mỹ trong các tổ chức khu vực như Hội nghị thượng đỉnh
Đông Á, sự kiện ông Trump đã không tham dự hồi năm 2019. Điều đó đã tạo ra một
khoảng trống cho phép Bắc Kinh bắt nạt các nước láng giềng và mở rộng tuyên
truyền về sự vắng mặt của Mỹ ở khu vực.
Các nhà ngoại giao Trung Quốc
thường xuyên chế giễu và bác bỏ hiệp ước an ninh giữa Australia, New Zealand và
Mỹ (Anzus) năm 1951 như là một tàn tích của Chiến tranh Lạnh. Nhưng những sự
khiêu khích của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã mang lại cho liên minh những mục
đích mới. Pompeo, Esper cùng Payne và Reynold sẽ thảo luận về một mục tiêu
chung: Đảm bảo rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ gặp phải ý chí thép tập thể bất
cứ khi nào họ “dò đường” và tìm cách lấn lướt tại đây.
----------------------
John Lee là nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Hudson và Trung
tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ tại Sydney. Ông là cố vấn an ninh quốc gia cấp cao cho Bộ
trưởng Ngoại giao Úc giai đoạn 2016-18.
Nguồn:
Trump challenges allies
to pull their weight, and Australia steps up with courage and resolve.
John Lee
July 27, 2020 6:42 pm ET
No comments:
Post a Comment