Ngọc Liên dịch
29/04/2020
Làm thế nào mà Hoa Kỳ đi
đến chỗ có một tổng thống nghĩ rằng tiếng động của các quạt gió gây ra ung thư,
nhiệt độ tăng của địa cầu là một trò lừa bịp của Trung Quốc và các loại nước khử
trùng thông dụng có thể là một phương thuốc hiệu quả chống lại virus corona?
Để tìm kiếm nguồn gốc của
sự điên khùng hiện tại của chúng ta, bạn có thể bắt đầu bằng cách xem bộ phim
giải trí nhưng rất chính xác về lịch sử, “Hoa Hậu Phu Nhân Mỹ” (“Mrs.
America”) phát trực tuyến trên Hulu. Phim kể lại câu chuyện về cuộc tranh
chấp hồi thập niên 1970 về Đạo luật Quyền Bình đẳng (Equality Rights Amendment
ERA) mà phụ nữ tranh đấu cho nữ quyền như các nhân vật Bella Abzug (diễn xuất bởi
Margo Martindale), Gloria Steinem (Rose Byrne) và Shirley Chisholm (Uzo Aduba)
chống lại một phụ nữ tên là Phyllis Schlafly, người được mẹ đỡ đầu của chủ
nghĩa bảo thủ hiện đại.
Schlafly, được diễn xuất
bởi vẻ lạnh lùng của Cate Blanchett, là hình ảnh một nghịch lý: Nhà vô địch của
những “bà nội trợ”, lại là một người phụ nữ tự do, không bị kềm kẹp, và dành phần
lớn năng lực của mình cho hoạt động tranh đấu chính trị chứ không phải ở nhà
chăm sóc chồng và sáu đứa con.
Schlafly đã chiến thắng
ERA vì bởi một việc sửa đổi hiến pháp cho một đề nghị chẳng cần thiết, như đề
nghị đòi bảo đảm nam nữ bình quyền theo luật pháp, là rất khó khả thi. Trước
khi có Schlafly tham gia vào cuộc tranh chấp, ý tưởng nam nữ bình quyền đã được
nhiều ủng hộ của lưỡng đảng, kể cả từ Tổng thống Richard Nixon. Nhưng Schlafly
đã ngăn chặn việc phê chuẩn bằng cách phát động một cuộc chiến văn hóa ở các tiểu
bang mà ngày nay được gọi là “các bang đỏ” (hay là thủ cựu khuynh hữu).
Schlafly chuyên về tạo ra
những quả bom buộc tội – không đúng với sự thật – như tuyên bố rằng việc thông
qua đạo luật ERA sẽ loại bỏ tiền cấp dưỡng cho phụ nữ trong ly dị, tiền cấp dưỡng
con cái, và buộc nam nữ phải xài chung nhà cầu công cộng, và buộc phụ nữ phải
ra chiến trường tác chiến. Phim “Hoa Hậu Phu Nhân Mỹ” cho thấy MC truyền hình
Phil Donahue đã thách thức những khẳng định ấy của bà. Thì nhân vật Schlafly
trong phim đã trả lời bằng một tràng so sánh các người phụ nữ tranh đấu cho nữ
quyền với những người cộng sản Bolshevik và bà dự đoán rằng chẳng bao lâu nữa,
chúng ta sẽ “sống trong một cơn ác mộng bởi toàn trị nữ quyền.”
Trong các cảnh khác của
phim cho thấy, những cuộc tranh chiến bằng mồm nóng bỏng, buộc tội nhau giữa bà
Schlafly và những người ủng hộ ERA, nhất là những “quả bom” không đúng sự thật
của bà hay những lời vạch mặt bản chất kỳ thị của Schlafly.
Schlafly đã trở nên nổi
tiếng vào năm 1964 bằng cách viết một cuốn sách bán chạy nhất, ủng hộ nghị sĩ
Barry Goldwater, mang tên “Sự Lựa Chọn, Không Phải là Tiếng Vang” (A Choice,
Not an Echo). Luận điểm của nó là từ năm 1936 đến 1960, Đảng Cộng hòa đã bị
kiểm soát bởi “một nhóm nhỏ bí mật là những người chọn ai sẽ làm vua”,
và họ là những người đã cố tình chọn những ứng cử viên có khả năng thất cử và
do đó không là mối đe dọa đối với sự lan rộng của chủ nghĩa xã hội. Bà cáo buộc
“những người chọn vua” ấy như David Rockefeller, Dean Rusk và Arthur
Hays Sulzberger là những kẻ đã “duy trì đế chế Đỏ” bởi vì họ được hưởng lợi từ
các chương trình viện trợ nước ngoài.
Chứng hoang tưởng của bà
ta về sự dụ dỗ liên tục của “những người Cộng sản chủ nô lệ” thật là
chói tai, nhất là khi Tổng thống Lyndon Johnson chuẩn bị gửi một nửa triệu quân
tới Việt Nam. Điều duy nhất ngớ ngẩn hơn ấy là sự hô hào của bà ta rằng, “Barry
Goldwater là người Cộng hòa có thể và sẽ thắng cử – bởi vì ông sẽ tranh cử trên
các vấn đề xã hội của năm 1964.” Goldwater thất cử nặng nề không thắng được một
tiểu bang nào.
Schlafly đã đi tiên phong
trong các kiểu hùng biện vô lý, bịa đặt phi lý, nhưng đã kích động phần lớn các
phong trào bảo thủ trong những năm đầu của nó – và, đáng buồn thay, là chúng vẫn
tiếp tục kích động ngày nay. Tuy nhiên, luôn có một sự khác biệt lớn giữa cách
các nhà hoạt động như Schalfly nói và cách các lãnh đạo dân bầu của đảng Cộng
hòa hành động. Ngay cả những tổng thống bảo thủ nhất như Ronald Reagan và
George W. Bush cũng ôn hòa hơn nhiều.
Ngày nay, những người có
đầu óc sút ốc, cuối cùng đã có được một tổng thống mà họ luôn mong ước. Trước
khi qua đời vào ngày 5 tháng 9 năm 2016, Schlafly ủng hộ việc tranh cử tổng thống
của Donald Trump, “là hy vọng duy nhất để đánh bại các kẻ dựng vua”. Đến
lượt mình, Trump đã phát biểu tại tang lễ của bà và gọi bà là “anh hùng”.
Đánh bại Trump là điều cần
thiết để cứu không chỉ đất nước chúng ta mà là để cứu cả Đảng Cộng hòa. Nhưng
chúng ta không nên ảo tưởng về sự to lớn của công tác này. Một số đông của khối
hữu từ lâu đã có não hệ sút ốc ra từ lâu trước khi Trump xuất hiện – và họ sẽ
tiếp tục như vậy rất lâu sau khi Trump qua đi. Nhưng có lẽ trong tương lai,
chúng ta ít nhất có thể ngăn chặn những kẻ với âm mưu phi lý thật sự ngồi vào
Phòng Bầu dục.
Max Boot là một nhà báo bảo thủ
No comments:
Post a Comment