Matthias Naß - Die Zeit
Nguyễn
Văn Vui dịch
28/03/2020
Trước
đó Trung Quốc đã gây ra tình trạng loạn xà ngầu khủng khiếp. Nay thì chế độ đó
tự cho mình là kẻ chiến thắng. Dễ vậy sao!
Vụ việc là thế này: Lịch sử bị giả mạo ngay khi nó
được viết. Trước sự chứng kiến của chúng ta. Chúng ta được báo tin rằng, Trung
Quốc gần như đã đánh bại virus trong nước họ, nay thì họ bay ra giúp đỡ thế giới.
Đặc biệt là các quốc gia phương Tây, nơi các chính phủ không làm gì cho ra hồn
cả – quá bất tài, quá hỗn độn. “Nếu mô hình của Trung Quốc được thông
qua sớm hơn, thì các dịch bệnh đều đã có thể kiểm soát được trên toàn thế giới
rồi”. Thời báo Hoàn cầu, tờ lá cải tuyên truyền của lãnh đạo Trung Quốc
ở nước ngoài, đã trích dẫn như vậy từ lời của một nhà kinh tế vào sáng thứ Hai.
Mô hình Trung Quốc?
“Mô hình Trung Quốc” sẽ cứu rỗi tất cả chúng
ta. Người ta phải nghẹn họng một chốc trước sự vô liêm sỉ quá độ của câu nói
đó. Hồi giữa tháng 11, khi con virus mới xuất hiện lần đầu ở Vũ Hán, miền trung
của Trung Quốc, thì mọi thông tin về mối hiểm họa đã bị ngó lơ, các bằng chứng
bị xóa bỏ, các bác sĩ cảnh báo bị đe dọa và các phòng thí nghiệm bị đóng cửa.
Công chúng không biết một tí gì cả.
Rồi đột nhiên vào ngày 23 tháng 1, Vũ Hán – và vài
hôm sau, toàn bộ tỉnh Hồ Bắc – đã bị phong tỏa. Bỗng chốc, nội bất xuất, ngoại
bất nhập. Tàu điện ngầm, xe lửa, xe buýt, xe cộ – dừng đứng cả mà không một lời
báo trước. Mỗi gia đình chỉ được phép cử một người ra khỏi nhà để đi mua sắm. Cảnh
sát và ủy ban khu phố kiểm tra mọi ngỏ ngách. Công nghệ giám sát đã được sử dụng
tại các thành phố khác ở Trung Quốc. Bất cứ ai không chìa ra được mã QR màu
xanh lá cây (“không có Virus”) trên điện thoại di động của họ tại các chốt kiểm
tra, đều không được phép vượt qua.
Giới lãnh đạo Trung Quốc hiện thấy tự đủ mạnh
để tính sổ với Mỹ
Việc số ca nhiễm ở Trung Quốc không còn gia tăng nữa
là rất tốt, là một cái thở phào nhẹ nhõm mọi người. Nhưng đó không phải là lý
do để chúng ta bắt chước cái “mô hình Trung Quốc“. Hoặc là lý do để
chúng ta ăn mừng cái hệ thống độc đảng hung bạo, sẵn sàng nổ súng khi có chuyện.
Các nền dân chủ cũng có thể hành động rất nhanh và rất
dứt khoát, vì tự do và kỷ luật không bắt buộc là phải đối chọi với nhau. Điều
này được chứng minh bởi Hàn Quốc và Đài Loan, họ đang chống lại virus thật hiệu
quả và tuyệt vời. Cả hai quốc gia đã từng là chế độ độc tài, ngày nay họ chính
là những nền dân chủ sống động.
Còn người châu Âu? Họ vui mừng rằng Trung Quốc hiện
đang trợ giúp cho họ và họ biết ơn chuyện đó. Nhưng họ không nên ngây thơ. Khi
chủ tịch đảng và nhà nước Tập Cận Bình nói chuyện điện thoại với Thủ tướng Ý
Giuseppe Conte và hồ hởi nói về một “Con đường tơ lụa cho sức khỏe”
mới, thì ông ta đang làm chính trị.
Thật đáng phiền trong những ngày tháng đầy tình
tương trợ và liên đới này mà nền ngoại giao lại cứ rơi vào những thói quen xấu
xí của nó. Giữa cơn đại dịch, hai cường quốc là Trung Quốc và Mỹ vẫn đâm chĩa một
cách độc địa lẫn nhau. Từ Bắc Kinh người phát ngôn của Bộ Ngoại giao thông báo
rằng loại Virus này không xuất phát từ Trung Quốc, mà lính Mỹ đã mang nó đến Vũ
Hán vào tháng 10 trong các cuộc thi đấu thể thao. Từ Washington Thượng nghị sĩ
đảng Cộng hòa Tom Cotton, một người thân cận của Trump, tuyên bố: “Trung Quốc
đã thả dịch bệnh này ra toàn thế giới và Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho
việc này“. Chính Trump cũng khuấy động sự phẫn nộ. Ông đã tự tay gạch bỏ từ
“Coranavirus” trong bài phát biểu của mình và thay thế nó bằng từ “China
Virus”.
Sau chiến thắng trong “cuộc chiến nhân dân”
chống lại con virus, giới lãnh đạo Trung Quốc thấy mình đang sung sức, đủ để
tính sổ với báo chí Mỹ. Trong chỉ vài ngày, hơn một chục phóng viên của New
York Times, Washington Post và Wall Street Journal phải
rời Trung Quốc.
Chính những tờ báo này đã tường thuật thật kỹ lưỡng
và thật hay về sự tham nhũng trong giới lãnh đạo đảng, về cuộc đàn áp các luật
sư nhân quyền, các trại giam ở Tân Cương – và về sự bùng phát của virus corona.
Không có họ và một vài phương tiện truyền thông khác cùng đẳng cấp với họ,
chúng ta sẽ không thể biết tường tận bộ mặt thật của Trung Quốc. Tìm cách bịt
miệng họ không thể được giải thích bằng việc chính quyền Trump yêu cầu truyền
thông nhà nước Trung Quốc giảm số lượng nhân viên tại Hoa Kỳ từ 160 xuống còn
100.
Bằng kiến thức
và tự do tư tưởng
Giới lãnh đạo Trung Quốc luôn kiểm duyệt các phương
tiện truyền thông của chính họ. Nhưng bây giờ họ lại đang can thiệp ồ ạt vào tự
do thông tin bên ngoài biên giới của họ. Thật là quá lố bịch. Và cực kỳ nguy hiểm.
Không chỉ trong cuộc chiến chống lại virus. Chúng ta chỉ có thể bảo vệ một xã hội
cởi mở bằng kiến thức và tự do tư tưởng. Trước
tà khí của một nền độc đoán cám dỗ thì không có biện pháp bảo vệ nào tốt hơn cả.
--------------------------------------------------------
.
28/03/2020
Dầu có nói con virus này là nhân tạo vô tình hay hữu
ý hay do thiên tạo thì cũng không thể không hỏi các bác sĩ hàng đầu, khoa học
gia, nghiên cứu truyền nhiễm, tình báo, phân tích rủi ro, chuẩn bị tình huống,
tư vấn chính sách, chính
trị gia đương nhiệm và đối lập phương Tây đã làm cái gì, đã làm cái gì từ mấy
tháng vừa qua??
Đó là câu hỏi ám đầu tôi từ mấy ngày nay và ngay
hiện giờ khi CNN đưa tin bác sĩ ở Mỹ phải dùng lại khẩu trang và ở Ý số người
chết là gần 1000 người/ngày vì Covid 19.
Đúng là có báo cáo khoa học, có phái đoàn từ Anh đến
TQ để nghiên cứu tình hình dịch bệnh nhưng đó là các đoàn lác đác và câu chuyện
chỉ được kể với công chúng (the Sunday Times 22/3/2020) vài ngày trước. Tại sao
các mô hình các đường tăng dốc đứng dầu có nhanh, có đúng cũng là những con đường
chạy sau số người đã chết? Tại sao các cố vấn khoa học hàng đầu như Prof Chris
Whitty hay Sir Patrick Vallance hiện giờ đang dẫn đầu tư vấn cho chính phủ Anh
không lên tiếng hay tiếng nói chưa được lắng nghe từ hai tháng trước? Mà không
chỉ ở Anh phản ứng chậm, Pháp, Ý, Tây Ban Nha, và Mỹ cũng vậy.
Hay có thể do một sự tình cờ mà ở ba nước phương Tây
ít nhất mà tôi biết Anh, Pháp, Mỹ các đảng đối lập của đảng cầm quyền đang ở
vào thế khá yếu. Ở Mỹ thì ông Trump sau đợt miễn Impeachment gần như độc
chiếm diễn đàn. Ở Pháp thì đảng Cộng hòa Tiến lên của TT Macron từ vài
năm nay đã bóp nghẹt hai đảng truyền thống là đảng Xã hội và đảng hồi xưa có
tên UMP bên trung hữu. Ở Anh, Boris Johnson sau khi chiến thắng giòn giã
vài tháng trước tập trung vào việc giương cờ gióng trống ra khỏi châu Âu, đảng
Lao động gần như ít tiếng nói và đang loay hoay tìm người kế vị Jeremy Corbyn.
Sự thiếu vắng trong chốc lát rất định mệnh
tiếng nói đối lập mạnh, dám chê, dám chỉ trích, dám nói khác, vốn từ lâu nay tạo
nên sức mạnh của phương Tây có góp phần làm nên cái thảm cảnh hiện giờ?
No comments:
Post a Comment