Hoàng Thủy Ngữ
26/01/2020
Cuộc luận tội tổng thống
Trump đang diễn ra tại Thượng viện Hoa Kỳ. Sự kiện này vừa ly kỳ vừa
đáng lo.
Nó ly kỳ vì mang tính lịch
sử. Trump là vị tổng thống thứ ba trong lịch sử nước Mỹ bị luận
tội. Vụ xét xử này rất đặc biệt vì Trump đã lạm dụng quyền lực
qua việc ép buộc Ukraine, một cường quốc nước ngoài, tác động đến
cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 sắp tới, theo chiều hướng có
lợi cho chiến dịch tái tranh cử của ông và đã cản trở cuộc điều
tra.
Nó đáng lo vì cho thấy một
hệ thống chính trị đang khủng hoảng. Mức độ phân cực giữa đảng Cộng
Hoà và Dân Chủ đã đến đỉnh điểm khi tất cả các thượng nghị sĩ
Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ các quy tắc luận tội do thủ lãnh đa số
Mitch McConnell (CH) đưa ra, trong khi tất cả các thượng nghị sĩ Dân chủ
bỏ phiếu chống lại.
100 thượng nghị sĩ sẽ
quyết định kết quả phiên toà xét xử Donald Trump. McConnell và Tòa
Bạch Ốc muốn một tiến trình xét xử nhanh chóng, không cần phải có
các nhân chứng và tài liệu mới. Đảng Dân chủ muốn mời các cộng sự
viên thân cận trước kia và hiện nay của tổng thống, gồm cả cựu Cố
vấn An ninh Quốc gia John Bolton, làm nhân chứng trước tòa.
Đảng Dân chủ cho rằng, các
nhân chứng và tài liệu mới sẽ làm sáng tỏ vấn đề và bảo đảm sự
công bằng. Đảng Cộng Hòa lại cho rằng, chính bản thân vụ kiện đã
không công bằng và thiên vị.
Thực ra, không ai biết John
Bolton, nhân chứng quan trọng nhất, sẽ nói gì. Liệu lời khai của ông
ta sẽ củng cố hay làm suy yếu vụ kiện chống lại Trump? Không ai biết
hậu quả chính trị sẽ ra sao khi các thành viên thân tín của Trump
phải làm chứng đúng theo lời thề trước tòa.
McConnell sẽ không mạo hiểm
mở cửa cho những gì không đoán trước được. Ông ta phải kiểm soát
những người cùng đảng với mình. Rất có thể sẽ có người Cộng hoà
phá rào, không theo đường lối của đảng vì liêm chính hay vì lo sợ cử
tri chỉ trích.
Mặc dù đã cam kết vô tư
trong thực tế vụ án, hầu hết các thượng nghị sĩ sẽ thiên vị khi
đánh giá vấn đề. Họ sẽ theo chủ trương và đường lối của đảng, bất
kể mọi suy luận hay chứng cứ. Đảng Cộng hòa hiện chiếm đa số tại
Thượng viện, với 53 ghế. Đảng Dân chủ chỉ có 45 ghế. Họ cần thêm 20
phiếu của các thượng nghị sĩ Cộng hoà và 2 phiếu trung lập. Tỷ số 2/3 (hay 67 phiếu)
chiếu theo Hiến pháp để có thể bãi nhiệm Trump là điều không
tưởng. Một vở kịch toàn hảo sẽ diễn ra trong tòa nhà
Thượng viện đáng kính. Tổng
thống Trump sẽ được tha bổng.
Về mặt chính trị, việc tha
bổng chắc chắn sẽ có hậu quả tiêu cực đối với cán cân quyền lực
giữa hành pháp và lập pháp. Về mặt pháp lý, nó sẽ tạo tiền lệ
cho các tổng thống trong tương lai. Quốc hội có trách nhiệm bảo vệ
Hiến pháp, có quyền giám sát tổng thống và, trong trường hợp cần
thiết, sẽ tiến hành việc luận tội.
Nếu Trump được tha bổng
trong sự kiện Ukraine, các tổng thống sau này sẽ dễ dàng tự tung tự
tác. Và, nếu cương quyết đẩy nhanh tiến trình luận tội, không triệu
tập các nhân chứng quan trọng, không xem xét một cách khách quan những
thông tin của họ và cứ tha bổng tổng thống thì đa số nghị sĩ Cộng
hòa đã chôn vùi ý nghĩa và tính pháp lý của việc luận tội.
Chính Trump cũng không che giấu
việc ông đã làm. Đội
ngũ chuyên gia pháp lý của ông cũng không phủ nhận những gì thực sự
đã xảy ra trong bối cảnh cuộc điện đàm của ông với tổng thống
Ukraine Volodymyr Zelensky. Một cuộc điện đàm mà Trump cho là hoàn hảo.
Nhưng những gì xảy ra trước và sau cuộc nói chuyện đã gây ra tranh
cãi và cần sự giải thích hợp lý. Người dân Mỹ được nghe hai câu
chuyện hoàn toàn khác nhau về cùng một sự kiện. Hai đảng cố gắng
thuyết phục cử tri bằng những sự thật thay thế (alternative facts).
Đảng Dân chủ đưa ra bằng
chứng là Trump đã lạm quyền và cản trở cuộc điều tra. Đảng Cộng
hòa bác bỏ điều này. Họ nói rằng Trump chỉ quan tâm đến tệ nạn tham
nhũng ở Ukraine và tổng thống hoàn toàn không làm gì sai.
Đội ngũ chuyên gia pháp lý
của Trump tin rằng, đảng Dân chủ đang dùng cuộc luận tội để đảo
ngược kết quả bầu cử vào năm 2016 và gây ảnh hưởng đến kết quả bầu
cử năm 2020. Họ còn cho rằng đối phương chà đạp nguyên tắc phân quyền
và lạm dụng luật pháp quốc gia như công cụ trong chiến dịch bầu cử.
Ngược lại, đảng Dân chủ tuyên bố họ đang thực thi hiến pháp bằng
cách kiện Trump.
Chuck Schumer (DC), lãnh đạo
thiểu số tại Thượng viện, gọi kế hoạch thúc đẩy vội vã tiến trình
luận tội của đảng Cộng hoà là “nỗi nhục quốc gia”. Mitch McConnell muốn
xiết chặt kỷ luật trong đảng và Tòa Bạch Ốc muốn vấn đề chấm dứt nhanh
chóng. Nếu mọi việc tiến triển thuận lợi như họ muốn, Trump sẽ được
tha bổng và đăng đàn đọc Thông điệp Liên bang vào ngày 4 tháng 2.
Điều đáng chú ý là Trump luôn miệng quả quyết mình vô tội nhưng
lại tìm mọi cách ngăn chặn các thông tin gây bất lợi cho ông trong vụ
đàn hạch.
Theo các luật sư của Trump,
lời khai của cựu Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton trong vai trò nhân
chứng sẽ là mối đe dọa cho an ninh quốc gia, vì nó tiết lộ nội dung
các cuộc hội đàm bí mật giữa tổng thống và các nhân viên. Đảng Dân chủ lại cho rằng, trong vụ Ukraine, Trump
đã đặt mục đích cá nhân trên lợi ích quốc gia.
Việc đóng cửa không mời
các nhân chứng và bỏ qua các tài liệu mới sẽ khiến các thượng nghị
sĩ không thể xem xét đúng mức việc Trump có tội hay vô tội. Có lẽ đa
số, hay tất cả, các thượng nghị sĩ Cộng hòa đã quyết định tha bổng
Trump từ lâu do lòng trung kiên với đảng hay áp lực của cử tri.
Cuộc luận tội mang màu sắc
chính trị nhiều hơn luật pháp. Đặc biệt lần này nó diễn tiến trong
bầu không khí phân cực, nghi kỵ, định kiến, thiên vị và thù hằn. Trò
chơi chính trị đã bóp chết sự thật. Khi thực tế không phù hợp với
hoàn cảnh, những sự thật thay thế khác (alternative facts) luôn xuất
hiện trong nước Mỹ của Trump.
--------------------------------------
RFI
Đăng ngày: 26/01/2020 - 11:05
Phiên
xử phế truất Donald Trump trước Thượng Viện, ngày 25/01/2020 bước sang phần bào
chữa sau ba ngày dành cho cáo trạng. Các luật sư của tổng thống từ hôm qua đã bắt
đầu phần biện hộ.
Bên bào chữa cho tổng thống báo trước là rất có thể
họ không cần đến hết 24 giờ để làm việc đó. Phiên biện hộ đầu tiên chỉ kéo dài
có 2 giờ. Phe Cộng Hòa đang muốn kết thúc nhanh phiên xử.
Thông
tín viên RFI Anne Corpet tại Washington:
« Tôi sẽ không lạm dụng thời gian của các vị hôm nay
», ông Pat Cipollone, một trong số các luật sư của tổng thống báo trước. Bài biện
hộ đầu tiên này mới chỉ là màn khởi động và các luật sư bào chữa của tổng thống
bắt đầu một cách đầy tin tưởng.
Ông Cipollone nói tiếp : « Thực tế chúng tôi nghĩ rằng
khi các vị nghe được các sự việc các vị sẽ tin rằng tổng thống hoàn toàn không
làm gì xấu cả ».
Ông Donald Trump bị cáo buộc đã lạm dụng quyền hành
kéo Ukraina can dự vào bầu cử Mỹ qua việc điều tra Joe Biden, đối thủ chính của
tổng thống. Nhưng theo các luật sư của ông Trump, những người bên phe Dân Chủ,
với thủ tục phế truất này, họ có ý đồ tác động đến kỳ bầu cử tổng thống sắp tới.
Ông Pat Cipollone : « Họ không chỉ yêu cầu các vị đảo
ngược kết quả cuộc bầu cử đã qua, như tôi đã nói trước đây, mà họ còn đòi ngăn
cản tổng thống Trump không được ứng cử cho cuộc bầu cử sẽ diễn ra trong 9 tháng
nữa ».
Ông Donald Trump theo dõi phiên biện hộ từ Nhà Trắng.
Với ông, 2 giờ bào chữa đó đã đủ chứng minh ông vô tội. Trên Twitter, tổng thống
Mỹ đã thóa mạ trưởng nhóm công tố của phe Dân Chủ và ông tiếp tục đánh giá
phiên xử là một trò "truy cùng diệt tận lố bịch".
--------------------
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
.
No comments:
Post a Comment