Ngô
Nhân Dụng
April 24, 2019
Bắc Kinh đang tổ chức
hội nghị thượng đỉnh “Một Vòng Đai, Một Con Đường” lần hai, từ Thứ Năm tuần
này, 25 Tháng Tư, 2019. Có 37 quốc gia gửi người cầm đầu tới dự, không có Mỹ, Ấn
Độ và các cường quốc Âu Châu. Tập Cận Bình sẽ nhân dịp này nhắc lại rằng “Nhất
Đới Nhất Lộ” chỉ là một kế hoạch phát triển kinh tế hòa bình. Nhưng ai cũng biết
đây là một chương trình nhằm chinh phục thế giới.
Kể từ ngày Tập Cận
Bình công bố chương trình tại Đại Học Nazarbayev ở thủ đô Kazakhstan, Tháng
Chín, 2013, trang website chính thức bằng tiếng Anh luôn luôn gọi đây là một
“sáng kiến” (initiative) và tuyệt đối không bao giờ dùng những chữ “strategy”
(chiến lược), “programme” (chương trình), “project” (dự án), hay các chữ gợi ý
là một kế hoạch.
Ba mươi năm trước,
khi Trung Quốc mới ngoi lên khỏi vũng lầy lạc hậu thời Mao Trạch Đông, họ thấy
nước Mỹ đã có mặt khắp nơi. Bây giờ khác. Trong lúc chính phủ Mỹ chăm chú vào
những “điểm nóng” như Iran, Bắc Hàn, hay Venezuela, thì đã có 129 quốc gia và
29 tổ chức quốc tế tham gia “Một Vòng Đai, Một Con Đường,” như Dương Thiết Trì,
thành viên Bộ Chính Trị Trung Cộng mới khoe. Một người dân Trung Hoa bình thường
cũng thấy nước họ phải vươn lên ngang hàng rồi vượt qua nước Mỹ.
“Nhất Đới Nhất Lộ”
là chiến lược toàn cầu của Trung Cộng trong thế kỷ 21.
Nếu nhìn trên bản đồ
chúng ta thấy Vòng Đai xuyên qua lục địa Trung Á sang tới Trung Đông và Địa
Trung Hải. Đây chính là Con Đường Tơ Lụa cũ, đã phát triển hàng ngàn năm, được
Genghis Khan (Thành Cát Tư Hãn) hoàn tất vào thế kỷ 13, giúp Venise (Ý) và Hàng
Châu có thể trao đổi hàng hóa. Con đường cũ chỉ lỗi thời, bị quên lãng, sau khi
người Ả Rập mở đường hảng hải qua Đông Nam Châu Á. Con Đường Tơ Lụa Trên Biển
là sáng kiến của Tập Cận Bình, đi vòng qua vùng Biển Đông nước ta, qua Ấn Độ
Dương rồi tiến qua Châu Âu.
“Một Vòng Đai và Một
Con Đường” nhắm nối kết hai lục địa có lịch sử lâu dài, Châu Âu và Châu Á –
EurAsia; đó sẽ là trọng tâm mới của thế giới trong thế kỷ này.
Theo ngân hàng ING
của Hòa Lan thì trong năm 2018 số hàng hóa trao đổi giữa Châu Âu và Châu Á chiếm
28% tổng số thương vụ thế giới – trong đó không kể tới những vụ buôn bán giữa
các nước Âu Châu với nhau.
Tổ chức nghiên cứu
Bruegel ở Bruxelles cho biết từ năm 2013 giao thương Âu-Á đã lên tới $1.8 ngàn
tỷ, gấp đôi số thương vụ giữa Châu Âu và Mỹ. Liên Hiệp Châu Âu (EU) đang chủ
trương phát triển thương mại với Châu Á. Nga cũng mở kế hoạch Liên Hiệp Kinh Tế
Âu-Á (Eurasian Economic Union) . Với cuộc chiến tranh mậu dịch giữa Mỹ và Tây
Âu đang lo có thể phát nổ, cán cân có thể còn nghiêng hơn nữa.
Với “Một Vòng Đai
và Một Con Đường,” Trung Quốc đang tìm cách đóng vai trò cường quốc Á-Âu lớn nhất.
Trong mấy năm qua, Bắc Kinh đặt những trạm rải rác trên những đường giao thương
huyết mạch giữa hai lục địa.
Hơn 600 cơ sở đã được
thiết lập trong hai trăm quốc gia. Ngân hàng Xuất Nhập Cảng Trung Quốc đã cho
vay $149 tỷ để tài trợ hơn 1,800 dự án. Ngân hàng Phát Triển (CDB) cho vay $190
tỷ.
Đường vận tải từ
Trung Quốc sang Anh Quốc đang nối liền 48 thành phố Trung Hoa với 42 địa điểm ở
Châu Âu. Ngày 26 Tháng Tám, 2018, đã có chuyến hàng thứ 10,000 đi từ Hamburg,
nước Đức, tới Vũ Hán, bên bờ Trường Giang. Một đặc khu kinh tế Trung
Hoa-Belarus được thành lập ở Minks đã có 36 công ty quốc tế đặt trụ sở.
Các nước Hy Lạp,
Luxembourg và Ý mới ký Bản Ghi Nhận (MOU) việc tham dự “Nhất Đới Nhất Lộ.” Thụy
Sĩ cũng đang chuẩn bị. Đại sứ Trung Cộng ở London kêu gọi nước Anh giúp giải
thích cho các nước khác hiểu rõ “Nhất Đới Nhất Lộ” hơn!
Mục tiêu đầu tiên của
“Một Vòng Đai, Một Con Đường” là giúp cho công nghệ xây dựng đang thặng dư ở
Trung Quốc có thêm việc làm, sau khi Bắc Kinh đã chi biết bao nhiêu tiền ở
trong nước, với nhiều công trình hoàn toàn vô ích, chỉ để ghi vào sổ phát triển
kinh tế.
Nhưng Bắc Kinh cũng
sử dụng tiền chi cho dự án ở các nước để gây ảnh hưởng chính trị, ngoại giao; từ
đó, có thể đặt những căn cứ quân sự. Và sau cùng họ còn muốn đưa “mô hình Trung
Quốc” ra làm mẫu cho các nước đang phát triển; không nói đến tự do dân chủ, mà
đã thành công.
Cuối tuần qua, ông
Kong Dan, cựu chủ tịch tập đoàn tài chánh Citic Group và Everbright Bank mới đọc
một bài diễn văn tại Viện Nghiên Cứu Mộ Can San (Moganshan 莫干山), tỉnh Triết Giang. Theo báo
South China Morning Post, ông nói rằng Trung Quốc đang lo xuất cảng một mô hình
chính trị và kinh tế; mục đích là đưa nước mình trở lại “vai trò đúng” của một
siêu cường đứng giữa thế giới. Vì mô hình đó đã thành công trong bốn thập niên
qua.
Muc tiêu cốt yếu của
“Nhất Đới Nhất Lộ” là tạo nên một trật tự thế giới mới trong đó Trung Quốc đóng
vai quan trọng nhất. Đó cũng là một cách chắc chắn nhất để bảo vệ độc quyền cai
trị của đảng Cộng Sản trên hơn một tỷ người dân Trung Hoa. Điều đó cũng chứng tỏ
Tập Cận Bình xứng đáng với vai trò lãnh tụ suốt đời!
Nhưng tham vọng của
ông Tập Cận Bình không chắc sẽ thành công. Con đường ông đi đang khập khiễng,
giống như bước chân ông trong các cuộc công du gần đây ở Châu Âu, mà báo chí
đang hỏi không biết cẳng chân ông “có vấn đề gì!” Khi hội kiến Tổng Thống Pháp
Macron, ông Tập phải vịn cả hai tay trên thành ghế trước khi ngồi xuống!
Nhiều quốc gia tham
gia “Nhất Đới Nhất Lộ” đang gặp nạn vì phải vay tiền của Trung Cộng, bị sập bẫy
vì các món nợ này. Vụ tai tiếng lớn nhất là chính phủ Sri Lanka cũ bị dụ dỗ xây
dựng một hải cảng ở Hambantota, tiền vay của Trung Cộng, giao cho các công ty
quốc doanh Trung Cộng làm, cuối cùng vừa vô ích vừa vỡ nợ, phải giao tất cả cho
Trung Cộng sử dụng. Nhiều dự án tại Malaysia, Maldives, Ethiopia, và Pakistan
cũng bị đình hoãn trước mối lo mắc bẫy nợ nần.
Thủ Tướng Mahathir
mới ký lại hợp đồng làm con đường xe lửa, sau khi Trung Cộng chịu cắt giảm chi
phí một phần ba, từ 65.5 tỷ ringgit xuống chỉ còn 44 tỷ, tiết kiệm được hơn $5
tỷ và sẽ mua thêm dầu dừa của Malaysia!
Thủ tướng mới phải
công khai nói rằng “Tôi sẽ không để cho Trung Quốc chiếm Cambodia,” sau khi dư
luận phản đối Đặc Khu Kinh Tế ở gần Sihanoukville, hải cảng nước sâu duy nhất của
xứ này. Hàng chục công ty Trung Cộng đã vào đóng trụ trong đặc khu, với số vốn
đầu tư lên tới gần $4 tỷ trong năm 2018 – trong đó mở một sòng bạc MGM. Hải cảng
này do người Nhật xây dựng, là nơi 70% hàng xuất nhập cho cả nước, nhưng hiện
nay 30% dân số là người Hoa.
Trong Tháng Tư,
2019, Liên Hiệp Âu Châu đã đồng thanh kết án “Nhất Đới Nhất Lộ” là phá hoại tự
do mậu dịch vì các công ty quốc doanh Trung Cộng được chính phủ trợ cấp; và vạch
ra rằng kế hoạch này chỉ nhắm vào mục đích chính trị. Năm ngoái, cựu Ngoại Trưởng
Đức Sigmar Gabriel đã nói thẳng rằng Trung Cộng chỉ muốn phát triển một kiểu mẫu
chính trị không màng đến tự do, dân chủ và nhân quyền, qua chương trình “Nhất Đới
Nhất Lộ.”
Ngoại trưởng Mỹ
cũng lên tiếng chỉ trích tương tự. Nhưng chính phủ Mỹ đã rút ra khỏi thỏa hiệp
(TPP) được vẽ ra để cản sức bành trướng của Trung Cộng; và Minh Ước Bắc Đại Tây
Dương (NATO) đang lỏng lẻo dần vì các xung đột thương mại.
Trong khi các nước ở
Châu Á, Châu Phi và Châu Mỹ La Tinh đang cần phát triển, nếu Mỹ, Nhật Bản, Úc
và các nước Châu Âu không có một kế hoạch chung để cạnh tranh thì Trung Cộng vẫn
có thể múa gậy vườn hoang. (Ngô Nhân Dụng)
No comments:
Post a Comment