RFA
2018-06-27
2018-06-27
Ông
Giáo sư Hà Minh Đức, nguyên Chủ nhiệm Khoa Báo chí, trường Đại học Khoa học, Xã
hội và Nhân văn Hà Nội, nguyên Viện trưởng Viện Văn học kiêm Tổng biên tập Tạp
chí Văn học… được truyền thông nhà nước Việt Nam tôn vinh với những công trình
nghiên cứu lớn về Hồ Chí Minh. Theo đó ông Hà Minh Đức đã dành rất nhiều tâm
sức để nghiên cứu văn, thơ Hồ Chí Minh với các chuyên luận: “Chủ tịch Hồ Chí
Minh-nhà thơ lớn của dân tộc”, “Tác phẩm văn của Chủ tịch Hồ Chí Minh” và “Báo
chí Hồ Chí Minh”...
Năm
2005, ông Hà Minh Đức cho xuất bản giáo trình do ông biên soạn với tựa đề “ Một
nền văn hóa văn nghệ đậm đà bản sắc dân tộc với nhiều loại hình nghệ thuật
phong phú”. Ông Hà Minh Đức đã nhân được rất nhiều giải thưởng, trong đó có
giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học và cả trong lĩnh vực… Khoa học – Công nghệ
nhờ những nghiên cứu văn chương của mình.
Một
trường hợp khác là Chủ tịch liên tiếp 3 nhiệm kỳ của Hội nhà văn Việt Nam kiêm
Tổng biên tập tạp chí Văn nghệ, nhà thơ Hữu Thỉnh. Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên,
nguyên Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội đưa ra nhận xét về nhân vật này như sau:
“Đặt
một nhà thơ giỏi lên vai trò một nhà quản lý, một ông quan thì lại là giết chết
người ta. Hồi ông còn làm Tổng biên tập Báo Văn nghệ, người ta chê ông là làm
cho Báo Văn nghệ đi xuống, báo văn nghệ là xuôi chiều, sau thời Nguyên Ngọc thì
báo Văn nghệ không được nữa. Tôi có nói đùa là Báo Văn nghệ rất khó làm dở mà
ông Hữu Thỉnh làm dở được thì chứng tỏ ông rất là giỏi “
Không
chỉ dính nghi án “đạo thơ” của nữ thi sĩ Đức Christa Reinig viết năm 1963, ông
Hữu Thỉnh còn bị cho là nguyên nhân khiến rất nhiều nhà thơ, nhà văn của Hội
Nhà văn Việt Nam từ bỏ Hội bởi không “phục” nhân cách của nhà thơ này. Nhà phê
bình Phạm Xuân Nguyên nêu ra một ví dụ có thể dùng để đánh giá nhân vật Hữu
Thỉnh:
“Năm
2018 là kỷ niệm 70 năm ra đời Báo Văn nghệ thế mà ông Hữu Thỉnh với tư cách là
Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam trong dịp kỷ niệm ấy đã không mời nhà văn Nguyên
Ngọc, từng giữ chức Tổng biên tập Báo Văn nghệ thời kỳ 87-88, cao trào đổi mới
làm cho Báo Văn nghệ phát triển rực rỡ thì tôi đánh giá là một thái độ hèn
nhát, vô ơn và đáng khinh bỉ”
Trên
thực tế, dù là một tổ chức dân sự mang tính chất phi chính trị, hoàn toàn không
quan tâm đến vấn đề tự do sáng tác nhưng Hội Nhà văn lại luôn né tránh những
vấn đề như nỗi đau của người dân hay không quan tâm đến việc các thành viên Hội
bị xúc phạm, bị oan ức, thậm chí những tiếng nói phản biện của các thành viên
luôn bị tìm cách triệt hạ…
Một
số biến cố đau thương đã từng xảy ra cho người dân Việt như cuộc cải cách ruộng
đất năm 1953, Thảm sát Mậu Thân năm 1968, cuộc chiến tranh biên giới với Trung
Quốc năm 1979 … không hề được nhắc đến hay đánh giá bởi một số nhân vật được
ngợi ca là nhà trí thức lớn có ‘tâm’, có ‘tầm’ của Việt Nam như ông GS. Vũ Khiêu,
hay cả một nhân vật mới qua đời vào ngày 23 tháng 6 là nhà sử học Phan Huy Lê …
Huy
Lê nhận Giải thưởng "Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội năm 2011". TTVH
Nhà
báo Bùi Tín sống ở Pháp, từng giữ chức Phó tổng Biên tập báo Quân đội nhân dân
và báo Nhân Dân, cũng như Tổng Biên tập báo Nhân dân Chủ Nhật, một người bạn
thân của GS Phan Huy Lê giải thích:
“Anh
Lê đúng là một nhà sử học có dày công nghiên cứu. Trình độ nghiên cứu của anh ý
vào hàng sử học ở VN là số 1 đấy. Có thể nói anh ấy là một trí thức có tài
năng, uyên bác và có kiến thức rộng. Nhưng mà cũng đáng tiếc là anh ý sống dưới
một chế độ khó khăn cho các nhà trí thức dám được là chính mình cho nên tôi rất
thông cảm với anh ý”
Nhà
báo Bùi Tín cũng thừa nhận những trí thức lớn như GS Phan Huy Lê, nhờ thụ hưởng
những đề bạt của chế độ cộng sản nên phải lựa chọn cách sống và làm việc để làm
vừa lòng chế độ. Những bài viết của GS Phan Huy Lê vì thế mà còn nhiều hạn chế
do ông đã không đủ can đảm, không dám thách thức và không dám hy sinh như một
số trí thức ngay thẳng khác. Nhà báo Bùi Tín chia sẻ thêm:
“Cải
cách ruộng đất thì anh ý chỉ nói ở mức độ mà Đảng cho phép nói, tức là nhận ra
sai lầm mà đã sửa sai chứ không có khui ra, kể lể. Hay là vụ Mậu Thân thì miền
Bắc ỉm đi nên anh ý cũng không dám nói đâu. Nói thì mất chức, nói thì mất
lương, nói thì mất sổ hưu, nói thì cả gia đình liên luỵ thì chết do đó phải
thông cảm với anh ý phải chịu trong tình cảnh như vậy. Cũng giống như Nguyễn
Khải, phải viết theo chế độ đến khi gần chết mới hối hận là tôi vứt bỏ đi tất
cả những gì tôi đã viết là láo lếu tuốt”
Trong
thực tế, đảng cộng sản Việt Nam luôn tìm cách lôi kéo những trí thức có tiếng
với mưu đồ thuần phục họ. Đó là lý do một số trí thức được tôn vinh hết mực. Họ
thường xuyên được xuất hiện trên truyền hình quốc gia và hệ thống báo chí quốc
doanh phát biểu về những vấn đề quan trọng. Đổi lại họ cũng được nhận mức trả
công xứng đáng từ chế độ như được mời tham gia vào các chương trình nghiên cứu
của nhà nước với những khoản kinh phí, thu nhập béo bở, được sắp xếp vào những
vị trí quan trọng ở những viện, những tổ chức học thuật quốc doanh.
Và
theo nhà báo Bùi Tín thì một khi đội ngũ trí thức đã bị phân hóa với rất nhiều
những người luôn sợ hãi thì tất nhiên, một tương lai tươi sáng, tự do – dân chủ
cho người dân trong nước vẫn còn ở một chặng đường khá xa.
No comments:
Post a Comment