Kông Kông
02/07/2018
Hôm
30/6/2018, vừa đọc được thư ngỏ của em Trương Thị Hà gửi 2 thầy của mình là Phó
Hiệu trưởng trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Tp HCM và Trưởng ban
truyền thông của trường, tôi đã viết ngay đôi điều. Hôm nay đọc nhận xét của ông Lê Tuấn Huy phân
tích về bản chất (tạm gọi như vậy) của thư ngỏ và cá nhân em Trương Thị Hà xin
có thêm đôi dòng.
1-
Ông Lê Tuấn Huy cho là ông Phạm Tấn Hạ, Phó Hiệu trưởng, có 3 sai lầm. Tôi cho
là không có sai lầm nào. Vì nếu nói đến sai lầm thì phải phân tích rõ tính chất
của người Thầy với Trò. Nói rộng hơn là giữa nhà giáo với học sinh. Nhưng ông
Hạ đang giữ vai vế quan trọng hơn là “Thầy/Trò” rất nhiều. Đó là đảng viên! Đó
là vai trò của “đảng ủy”. Cả 2 ông Thầy đến trại tra khảo dã chiến Tao Đàn là họ
thi hành trách nhiệm của “đảng ủy” bất kể việc sinh viên sinh hoạt ngoài xã hội
là hoàn toàn thuộc về cá nhân. Mà “đảng ủy” cũng như công an phải bảo vệ đảng
(!)
2-
Em Trương Thị Hà có “ngây thơ giả tạo” không? Tôi cho là không! Việc viết thư
ngỏ dù trễ là điều bình thường. Vì sợ hãi là bản tính tự nhiên khi đối diện với
bạo lực. Là nữ sinh chứ không phải là người từng lăn lộn trong xã hội đen, quen
với bạo lực, nên em sợ hãi, khóc và kêu cứu là đương nhiên. Đã không cứu em mà
“thầy” còn thò tay ký vào giấy của công an (tôi không dùng cầm bút hay đặt bút
ký) là sự thất vọng, phải nói đúng là kinh ngạc của học trò!
Khi
nước mắt khô đi chính là lúc lý trí phải làm việc. Làm việc không phải với mục
đích để “nói xấu thầy” (theo văn phong thư ngỏ) mà phải cho công luận biết được
sự thật. Và đã có nhiều tường thuật tương tự như thế. Cho nên không thể chỉ
nhìn vào cảm xúc cá nhân em trong thư ngỏ, như thế là tách em ra khỏi một hiện
trường đang đầy máu me hỗn độn kinh khủng đó, nhìn như thế vấn đề sẽ bị sai
lệch.
Còn
nói tại sao nhờ “thầy” gọi Luật sư Lê Công Định? Thưa, Luật sư Lê Công Định
không còn là luật sư được quyền hành nghề với chế độ nhưng vẫn là luật sư. Ông
không còn bào chữa được cho ai nhưng cần ông làm nhân chứng. Một luật sư nhân
chứng chắc chắn sẽ ghi nhận được nhiều khía cạnh pháp lý mà người thường không
biết. Có lẽ đây là thêm một lý do “thầy” Hạ thò bút ký trên giấy tờ của công an
viết bỏ mặc học trò. Là hành động “đúng đắn” vai trò của “đảng ủy”(!)
3-
“Sai lầm của một sách lược”? Đâu có sách lược nào đâu mà sai lầm? Hôm đó, cuộc
biểu tình rầm rộ nhất kể từ sau năm 1975, là cuộc biểu tình hoàn toàn tự phát,
gồm đủ mọi thành phần, hầu hết là những người mới, chưa từng xuống đường vì
nhiều người “phản động” đã bị giam tại nhà rồi! Chính công an xác nhận không có
lãnh đạo. Không có lãnh đạo thì ai “sai lầm”, ai “sách luợc”? Sao không chịu
hiểu là em Trương Thị Hà nằm trong dòng người tự phát, là phản ứng tự nhiên của
người trẻ yêu nước, yêu tự do dân chủ?
Phải
chăng vì không muốn nhìn nhận một sự thật? Sự thật là cái hèn của “thầy giáo
XHCN” nên phải tìm cách đưa ra một vấn đề lớn hơn. Đó là “sai lầm” và “sách
lược” (?) Vì có “sách lược” đương nhiên là có lãnh đạo, có tổ chức hoạt động
chính trị. Mà hoạt động chính trị thì bị cấm.
Đây
có phải là dụng ý buộc em Trương Thị Hà nằm trong một tổ chức chính trị để công
an “dễ làm việc” sau nầy?
Thưa,
chẳng ai buộc ai vào một khuôn khổ nào về cách thể hiện lòng yêu nước nhưng “xã
hội hiện nay, kể cả giới trí thức đại học, đại bộ phận vẫn giữ thái độ im lặng.
Nhưng điều đó không có nghĩa là họ không có chính kiến, không có tinh thần yêu
nước, yêu dân chủ, mà là chuyển biến thời sự chưa đến thời điểm để họ có thể
công khai ra mặt” (trích từ bài Lê Tuấn Huy) vậy thì có đúng ngữ/nghĩa của
2 chữ trí thức hay không? Hóa ra trí thức XHCN chỉ theo đuôi? Đợi và đợi, gió
thời nào trở cờ thời đó?
Câu
trả lời xin dành cho người trẻ yêu nước, yêu dân chủ tự do!
-----------------
Từ
tối ngày 29/06/18, “thư ngỏ” của sv TTHà gửi Hiệu phó Trường ĐHKHXH&VN HCM
PTHạ được công bố. NẾU tường trình của TTHà là hoàn toàn đúng, thì:
1. Ba sai lầm của TS.
PTHạ.
1.1.
Đến Tao Đàn theo yêu cầu của CA.
Trừ
trường hợp đã có thông tư liên tịch giữa Bộ GD và Bộ CA, quy định người của BGH
phải lập tức đến khi có yêu cầu miệng của CA, bất kể giờ giấc, bất kể địa điểm,
bất kể sự vụ - tức kiểu quy định buộc các trường đại học phải đương nhiên phủ
phục tuyệt đối CA - thì PTHạ (& BGH nói chung) đương nhiên có quyền không
đi đâu cả khi có cuộc gọi. Mà cho dù đã có bất kỳ văn bản văn bản nào như thế,
hay tương tự như thế, thì lựa chọn giữa quyết định đến hay không cũng là một
khả năng.
1.2.
Để cho CA hết lần này đến lần khác gọi sv là “con đĩ” này, “con điếm” kia mà
không một lần chỉnh đốn họ (chẳng hạn, chỉ nhẹ nhàng: “Giới giáo dục của chúng
tôi không dùng ngôn từ thiếu văn hóa như vậy”, hoặc: “Các anh là CA, không nên
thoái mạ, quy chụp như vậy”). Im lặng mà nghe những ngôn từ đó tuôn ra trước
mặt mình chẳng những mang nhục cho bản thân, mà còn cho cả giới giáo dục đại
học.
1.3.
Ký vào biên bản của CA.
Nếu
không phải là buổi làm việc chính thức mà nhà trường là một bên trực tiếp liên
quan, việc ký như một bên cùng lập biên bản, là sai.
Nếu
ký như bên nhân chứng và xác nhận Hà là sv của trường, thì nếu có chí khí, ở
cương vị của mình, TS. Hạ cần thể hiện nhận thức chính trị sơ đẳng nhất, dù là
không bày tỏ thái độ về bắt bớ. Chẳng hạn: “Tôi không có ý kiến về công việc,
nhiệm vụ của các anh, còn biểu tình là quyền được hiến định”.
2. Hai sai lầm của
TTHà.
2.1.
Lá “thư ngỏ” không cần thiết
a.
Cảm xúc giả tạo:
-
Xuyên suốt lá thư, là phần tường thuật xen kẽ với cảm xúc, nhưng rất giả tạo.
Hà không phải là cô bé 18 tuổi, chập chững bước vào giảng đường ĐH, càng không
phải là con bé 10, 12 tuổi, để mà cứ luôn “thầy ơi”, “thầy ơi”, "thầy
ơi", rồi cả: “em đau vì thầy không ôm em...”, và lại cả: “thầy có thương
em không?”. Nên nhớ, Hà đã là cô gái ít nhất 24, 25 tuổi, đã tốt nghiệp ĐH
Luật, và đã ở vào năm thứ 2 của văn bằng thứ hai.
-
Sự việc xảy ra ngày 17/06/18. Cho dù trễ nhất là đến ba ngày sau Hà mới được
thả, thì sao đến tận tối 29/06/18, Hà mới nảy sinh cảm xúc đau khổ vì không
được thầy cô che chở, bảo vệ, đi kèm với tấm ảnh rũ rượi trong nước mắt, trong
khi trước đó đã có những stt khác về biểu tình?
-
Một cô gái cứng rắn, mạnh mẽ, đi xăm ngay lên vai dòng chữ “Tao Đàn 17.06.2018”
để ghi sâu sự căm phẫn, kèm theo tấm ảnh bờ vai ấy được phán tán rộng rãi, mà
bỗng dưng trên dưới chục ngày sau lại suy sụp, với một “tâm hồn yếu đuối” mà
“chỉ có thầy [Hạ] mới cứu vớt được”, và tấm ảnh đẫm lệ, là sao?
b.
Ngây thơ giả tạo.
-
Những gì có trên fb của Hà (https://www.facebook.com/htruongtoiyeuluat)
cho thấy sv này không phải bột phát vì con số 99 năm mà tham gia biểu tình, mà
là người có nhận thức chính trị rõ ràng, đã tham gia phản biện xã hội và phản
ứng dân sự từ trước, đã chuẩn bị tinh thần & tâm lý cho những va chạm với
công quyền, nên hẳn đã thừa biết rằng cả nguyên Ban GH hay cả nguyên Ban GĐ
ĐHQG mà đến thì cũng không thể giải thoát được cho mình, chứ đừng nói chỉ TS.
Hạ mà cứu được ra.
-
Theo chính TTHà viết, mình đã “hành nghề luật”, mà lại không biết LS. LCĐịnh đã
không thể tham gia vào các hoạt động tư pháp chính thức, mà lại không biết
những người trong hệ thống như PTHạ khó lòng chấp nhận đứng ra liên hệ với các
nhân vật lề trái "cộm cán", hay sao?
-
Trên mạng Minds (https://www.minds.com/canhmaihong102), Hà cập nhật các stt
ủng hộ mình, trong đó có cả những lời lẽ chửi bới nặng nề PTHạ. Nhưng với tư
cách một sv ngây thơ, giàu cảm xúc, lễ phép, tôn trọng thầy cô, Hà lại không hề
có lời can gián thái độ ấy.
2.2.
Cắt đứt khả năng tiếp tục hoạt động dân sự của mình, trong môi trường sv tại
chỗ.
"Thư
ngỏ” của TTHà chắc chắn sẽ tạo khoảng cách lớn giữa Hà với phần đông sv trong
lớp và trong trường, từ nay về sau.
Tôi
đã nghe về trường hợp của sv TP, nên những người ít nhiều có liên hệ với các sv
hoạt động dân sự hẳn đã biết trường hợp này, trước đây, tại cùng ngôi trường
ĐHKHXHNV của Hà. Giống như Hà, TP đã tốt nghiệp một ĐH ở phía Bắc, vào Nam để
lấy văn bằng 2. TP không hề có sự kiện để nổi lên như Hà hiện nay, nhưng chỉ
với khoảng cách tuổi tác và cách thức thể hiện quan điểm, mà đã tự cô lập và bị
cô lập, đi đến chỗ vô hiệu hóa, và cuối cùng là... từ bỏ hoạt động dân sự.
3.Sai lầm của một
sách lược
Có
thể nói, trong một bộ phận hoạt động vì dân chủ, có một sách lược không thành
văn, là đánh thức nhận thức và lương tâm bằng việc... đấu tố những người bị cho
là thiếu nhận thức dân chủ và lương tâm.
Xã
hội hiện nay, kể cả giới trí thức đại học, đại bộ phận vẫn giữ thái độ im lặng.
Nhưng điều đó không có nghĩa họ không có chính kiến, không có tinh thần yêu
nước, yêu dân chủ, mà là chuyển biến xã hội chưa đến thời điểm để họ có thể
công khai ra mặt.
Những
ai cho rằng dùng một sách lược nào đó để thúc đẩy cùng một lúc, đại bộ phận lên
tiếng phản kháng lại độc tài, nhanh chóng đem lại thay đổi, là hoàn toàn ảo
tưởng. Việt Nam cần một tiến trình cải cách, chuyển biến không hề ngắn để thay
đổi rất nhiều thứ, kể cả ở lực lượng thiên dân chủ.
Nên,
quay trở lại trường hợp TTHà và PTHạ, lấy TS. Hạ ra làm đối tượng đấu tố, để
làm truyền thông, nhằm duy trì ý thức và cảm xúc về biểu tình, để đánh thức
nhận thức và tình cảm của giới trí thức, sẽ cũng chỉ có tác dụng làm vừa lòng
những người vốn đã có ác cảm với những ai không tham gia phản biện hay phản
kháng xã hội mà thôi.
Về
mặt cá nhân, tôi được biết, dù an phận (theo nghĩa chỉ quan tâm đến trách vụ mà
không động đến các vấn đề khác), TS. Hạ vẫn sẵn lòng giúp đỡ sv, một cách vô vụ
lợi, khi có vấn đề. Không phải là cụ thể ở trường hợp được đề cập, nhưng tôi
được nghe rằng, còn có những người như TS. Hạ thì những sv như TP ở trên mới
còn cơ hội tiếp tục học, không thì đã bị đuổi học từ lâu.
Thử
giả định, nếu TS. Hạ không im lặng chịu nhục, mà phản ứng lại, ít nhất theo 1.2
và 1.3 như tôi đề cập, có phải là ngoài việc chẳng giúp được gì cho TTHà, nhiều
khả năng chính Hà sẽ nhận lãnh hậu quả nhiều hơn, vì CA sẽ giận cá mà chém
thớt, bị thầy “nắn gân” thì sẽ quay sang học trò mà “bẻ chân”?
Cho
nên, đừng lấy cảm tính ra mà đấu tố, bêu rếu người khác, đừng vì “làm truyền
thông” mọi giá mà sẵn sàng lập giàn thiêu, để cuối cùng cháy sang cả mình.
Điều
sau cùng, tôi muốn hỏi những người chủ trương rằng PTHạ phải đứng ra, công khai
bênh vực sv Hà, cho dù biết không có kết quả cho Hà nhưng có nguy cơ rõ ràng
cho Hạ, là trong khi đòi hỏi PTHạ “dũng cảm” như thế, ngoài việc bản thân mình
có dám vứt bỏ đồng lương toàn phần hay từng phần từ ngân sách quốc gia, các bạn
có dám đòi hỏi cha mẹ mình vứt bỏ sổ hưu, anh em, bà con mình vứt bỏ công việc tại
cơ quan nhà nước, để hoàn toàn và công khai đứng hẳn về phía bạn bên lề trái?
Sự
đời sẽ đơn giản hơn nếu ta không buộc tất cả phải theo cùng một khuôn, mà để
cho mọi người có thể yêu nước hoặc giúp đỡ người khác theo cách riêng của họ,
đóng góp vào chuyển biến xã hội ở vị trí của chính họ.
***
Update,
3pm 02/07/18: Nhà báo Trung Bảo có thêm thông tin, ở đây:
No comments:
Post a Comment