Tuesday, June 5, 2018

DỰ LUẬT AN NINH MẠNG XÂM PHẠM QUYỀN RIÊNG TƯ, CÁ NHÂN (FB Nguyễn Tiêu Quốc Đạt)





Năm 2013, Việt Nam có Nghị định số 72/2013/NĐ-CP về quản lý, cung cấp sử dụng dịch vụ internet, thông tin trên mạng. Đầy là năm chứng kiến fb, wordpress và blogspot làm thay đổi môi trường thông tin của VN, đưa hơn 700 tờ báo quốc doanh về đúng vị trí và trở thành nền tảng cho các hoạt động dân sự trong đời thực như: Tuần hành phản đối đường lưỡi bò, phản đối huỷ hoại môi trường, tưởng niệm liệt sỹ Hoàng Sa, Gạc Ma.

Đi cùng với nó là các trang tổng hợp thông tin độc lập nổi tiếng: Anh Ba Sàm, chủ báo Nguyễn Hữu Vinh, cựu đảng viên, cựu công an hiên đang ngồi tù. Môi trường thông tin này cũng tạo nên các trang phe cánh trong cuộc thanh trừng chính trị khốc liệt kéo dài từ năm 2013 đến nay như chandungquyenluc, vualambao, quanlambao và rất nhiều các trang cá nhân khác cho phép các nhà quan sát chính trị thể hiện quan điểm và chính kiến của mình.

NĐ72 tập trung vào các tổ chức, cá nhân nước ngoài trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến việc quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet, thông tin trên mạng, phân loại các trang thông tin điện tử và mạng xã hội, các đơn vị cung cấp trò chơi dịch vụ điện tử .

Trong đó, trong khoản 7 điều 21: Tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên mạng KHÔNG được tiết lộ thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ, trừ các trường hợp sau đây:

a) Người sử dụng đồng ý cung cấp thông tin;

b) Các tổ chức, doanh nghiệp có thỏa thuận với nhau bằng văn bản về việc cung cấp thông tin cá nhân để phục vụ cho việc tính cước, lập hóa đơn, chứng từ và ngăn chặn hành vi trốn tránh thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng;

c) Khi có YÊU CẦU của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp Luật.

Vào thời điểm năm 2013, vẫn chưa có một lực lượng an ninh mạng chính thống, có phiên hiệu dù thực chất, từ những năm 2007 và trước đó đã tồn tại những virus mang tên “sinh tử lệnh” tấn công các trang lề trái như x-cafe, dân luận… Khi làn sóng biểu tình chống đường lưỡi bò lên cao, lực lượng hồng vệ binh làm nhiệm vụ chửi bới rất nhiệt tình, đi cùng với đó là những dư luận viên cao cấp, viết bài không nhiều, phong cách hoạt động như một lính đánh thuê chuyên nghiệp, nhiều khi lặn sâu hoặc nổi lềnh bềnh treo stt viết note về các vấn đề chung chung, thể hiện chính kiến vừa phải để câu fame và chỉ tấn công vào một phong trào khi nó ở trạng thái cao nhất.

Ngoài ra, Nghị định này yêu cầu các cty cung cấp dịch vụ mạng xã hội phải có máy chủ ở VN (google, fb…) Cũng phải nói thêm, Google đã thuê 8 máy chủ dữ liệu trung tâm dữ liệu (IDC) của Viettel ở Hà Nội và TPHCM. Tuy nhiên, chúng chỉ lưu trữ hệ thống thông tin cache liên quan đến nhu cầu của người Việt Nam (để bán quảng cáo).

Nghị định 72 được ký bởi ông Nguyễn Tấn Dũng, 1/9 năm 2013 có hiệu lực luôn. Trong giai đoạn này, WordPress sau khi đối mặt với hàng loạt các cuộc tấn công mạng, đã nâng cấp chế độ bảo mật bảo vệ người dùng. VN khiến họ trưởng thành hơn trong dịch vụ.

Năm 2016, Bộ TTTT ra Thông tư 38 ra đời để mở rộng nội hàm của Khoản 1 Điều 5, Nghị định số 72/2013/NĐ-CP để xác định các thông tin vi phạm cần gỡ bỏ hoặc chặn không cho người sử dụng tại Việt Nam truy cập đến. Thông tư này siết chặt các doanh nghiệp viễn thông, doanh nghiệp cho thuê chỗ lưu trữ thông tin số tại Việt Nam. Thông tư được ký bởi ông Trương Minh Tuấn.

Cho đến thời điểm này, các dịch vụ mà google, facebook cung cấp dịch vụ mạng xã hội đều được coi là vi phạm nghị định 72, và việc 2 tập đoàn này chưa đặt máy chủ lưu trữ toàn bộ thông tin người dùng VN được coi là vùng an toàn cho không gian riêng tư online. Tuy nhiên tác động của chính sách nhà nước VN vẫn thấy rõ. Những hot facebooker tại VN không thể dùng nick nặc danh. Với người thường, sau 1 tháng bị report, họ có thể chuyển tên fb, tuy nhiên, những người nằm trong list chăm sóc thì không thể. Đây có lẽ là một bước lùi của facebook để chiều lòng chính phủ VN.

Năm 2017, Bộ Công an soạn dự luật An ninh mạng và nó sắp thông qua vào năm 2018.
Nếu đọc điều 4 luật An ninh mạng, ta sẽ thấy nó giống như điều 4 Hiến pháp VN và giống như rất nhiều bộ luật khác, không thiếu các từ mơ hồ nhưng đủ mạnh để khép tội cho những ai: Xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc; phá hoại thuần phong, mỹ tục của dân tộc, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng….

Ngày 3/6, GS Đặng Hữu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ đại diện nhóm chuyên gia trong lĩnh vực quản lý Công nghệ Thông tin gồm Đặng Hữu, Chu Hảo, Mai Liêm Trực, Nguyễn Khánh Toàn,… đã gửi tới Chủ tịch Quốc hội, đại biểu Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Thư kiến nghị về Luật An ninh mạng. Trong đó vị GS đã Kiến nghị Bãi bỏ hoàn toàn Điều 24, 26, 38, 39 và 40 của dự thảo, do tác động thu hẹp quyền tiếp cận và cơ hội sử dụng internet cho việc học tập, nghiên cứu, kinh doanh, trao đổi thông tin của người dân; ảnh hưởng đến quyền dân sự, chính trị của công dân, có thể đặt doanh nghiệp vào rủi ro phạm pháp; rủi ro lớn xâm phạm quyền riêng tư của cá nhân, bí mật an toàn thư tín,…

Đây là các điều khoản nguy hiểm khi cho phép bộ Công an lấy thông tin người dùng internet chỉ bằng 1 văn bản yêu cầu (mà không cần thông qua toà án). Bản chất hành động này tương tự như: bạn thuê phòng và họ có thể yêu cầu chủ khách sạn/nhà nghỉ cung cấp chìa khoá để xông vào trấn áp mà không cần giấy phép của toà án.

Điều 26. Bảo đảm an ninh thông tin trên không gian mạng

2. Cơ quan, tổ chức trong và NGOÀI nước khi cung cấp dịch vụ trên không gian mạng hoặc sở hữu hệ thống thông tin tại Việt Nam phải:

a) Thiết lập cơ chế xác thực thông tin khi người dùng đăng ký tài khoản số; bảo mật thông tin, tài khoản của người dùng; CUNG CẤP thông tin người dùng cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng thuộc Bộ Công an khi có yêu cầu bằng VĂN BẢN;

Trong trường hợp này, nếu FB có văn phòng tại VN, lực lượng chuyên trách an ninh mạng có thể cầm 1 tờ giấy của Bộ Công an yêu cầu nhân viên FB cung cấp toàn bộ thông tin người dùng (thời gian truy cập; nội dung; thậm chí block tài khoản không cần theo cơ chế report).









No comments:

Post a Comment