20/01/2018
Trong
suốt một năm qua, từ ngày Tổng thống Donald J. Trump lên nhận chức, vấn đề nhập
cư vào Mỹ đã là đề tài nóng vì chủ trương mới của lãnh đạo Mỹ.
Vừa
vào Bạch Ốc được một tuần, ông Trump ký sắc lệnh ngưng nhận người tị nạn trong
vài tháng để rà soát lại, cùng cấm du hành vào Mỹ công dân từ bảy quốc gia theo
đạo Hồi. Sắc lệnh này bị nhiều chánh án ra phán quyết cho là vi phạm luật Mỹ vì
thế đã không được thi hành.
Sau
đó ông Trump lại ký một sắc lệnh khác cũng với mục đích giới hạn du hành vào Mỹ
những người từ sáu nước đạo Hồi, và công dân Bắc Triều Tiên, là những quốc gia
mà ông cho đó là những chiếc nôi của khủng bố nhắm vào nước Mỹ. Sắc lệnh này
không khắc khe như trước, tuy cũng bị kiện về tính vi hiến, nhưng khi lên đến Tối
cao Pháp viện thì được cho thi hành.
H01:
Biểu tình phản đối chính sách di dân của Tổng thống Trump ở Bắc California
trong năm 2017 (Ảnh: Bùi Văn Phú)
Tổng
thống Trump cũng đã rút lại sắc lệnh DACA khiến cho hàng triệu di bất hợp pháp
đang sống ở Mỹ lo lắng. Sắc lệnh này trước đây do Tổng thống Barack Obama ban
hành đã cho phép tạm ngưng trục xuất những người được cha mẹ đưa vào Mỹ bất hợp
pháp khi còn nhỏ mà nay đang đi học hoặc có việc làm. Ước chừng có 800 nghìn
người trong diện này.
Đến
tháng Ba tới nếu không có thay đổi về luật để người trong diện DACA được tiếp tục
ở lại Mỹ, cơ quan phụ trách thi thành luật di trú là ICE (Immigration and
Customs Enforcement) sẽ tiến hành việc trục xuất.
Quốc
hội và hành pháp đang tranh cãi để có thể thông qua một dự luật, có tên
DREAMERS, nhằm thay đổi qui chế và chính sách di dân.
Tổng
thống Trump chỉ muốn cho người theo diện DACA được tiếp tục ở lại, nhưng không
được ân xá để dễ dàng có thẻ xanh rồi thành công dân Mỹ. Ông cũng muốn quốc hội
chi tiền cho việc xây tường dọc biên giới với Mexico để giảm số người nhập cư bất
hợp pháp cùng tội phạm vào Hoa Kỳ.
H02:
Sự kiện Donald J. Trump được bầu làm lãnh đạo Mỹ đã gây sôi động trên đường phố
và trong khuôn viên Đại học Berkeley, California (Ảnh: Bùi Văn Phú)
Những
ngày qua còn ồn ào, sôi động lên với phát biểu của ông Trump mang tính sỉ nhục
người dân từ những quốc gia châu Phi và Haiti, mà ông gọi là “chuồng xí”, trong
một buổi họp tại Bạch Ốc với lãnh đạo dân cử của hai đảng để bàn luận về cải tổ
chính sách di dân.
Chủ
trương của chính quyền Trump là giới hạn số người vào Mỹ định cư. Ông muốn bỏ diện
bảo lãnh cha mẹ, anh chị em, bỏ chương trình xổ số cho di dân vào Mỹ và chỉ cho
định cư những người có tay nghề cao, có khả năng Anh ngữ.
Lịch
sử Hoa Kỳ là lịch sử di dân. Nước Mỹ đã giang tay đón nhận dân nước ngoài từ
nhiều nơi trê thế giới, dù là cho tạm dung hay được định cư lâu dài.
Qua
tranh luận gần đây về chính sách tiếp nhận người nhập cư, nhiều người mới biết
được không chỉ có 800 nghìn di dân diện DACA đang được tạm trú, mà còn có mấy
trăm nghìn người El Salvador và người Haiti đã được Hoa Kỳ đón nhận cho tạm cư
khi những quốc gia này gặp thiên tai hay bất ổn chính trị.
Năm
1989, khi xảy ra vụ tàn sát sinh viên đòi dân chủ ở Quảng trường Thiên An Môn,
Bắc Kinh, Tổng thống George W.H. Bush (Cha) cũng đã ký sắc lệnh cho hàng vạn
sinh viên Trung Quốc đang du học Mỹ được phép ở lại định cư.
Ba
năm trước đó, năm 1986, Tổng thống Ronald Reagan đã ban hành luật ân xá cho
hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp được hợp thức hoá tình trạng cư trú và trở
thành công dân trong vòng mười năm.
Khuynh
hướng chống di dân vào Mỹ không phải đến giờ mới có. Ngay ở tiểu bang
California là nơi hiện nay có đông di dân nhất, hợp pháp hay không, cũng đã có
thời không muốn đón nhận người Hoa, đã bài xích và đưa người Nhật vào các trại
giam thời Chiến tranh Thế giới II, đã không muốn tiếp nhận người Việt tị nạn thời
thập niên 1970.
California
ngày nay đã thay đổi nhiều trong cách nhìn về di dân. Ba thập niên qua những
nhà làm chính sách của tiểu bang đã mở rộng vòng tay đón nhận di dân, hợp pháp
cũng như bất hợp pháp nên họ đổ về đây định cư ngày một đông. Rất nhiều thành
phố của California là nơi tạm trú an toàn cho người sống không giấy tờ hợp
pháp. Người gốc da trắng, từ châu Âu sắp thành dân thiểu số ở tiểu bang này.
California
nổi tiếng là “đất vàng”. Điều này đúng vì nơi đây từ gần 200 năm qua đã là những
mỏ vàng, cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, đem lại cuộc sống ấm no cho biết bao
nhiêu triệu người, để tiểu bang này nếu tách riêng thành một quốc gia, với 39
triệu dân sẽ có nền kinh tế lớn thứ 7 hay thứ 8 của thế giới.
Đó
cũng là nhờ truyền thống di dân của vùng đất này. “Về miền Tây” đã là điệp khúc
từ thời còn chăn bò, cỡi ngựa khám phá, khai khẩn đất mới của người dân từ các
nơi ở miền đông nước Mỹ tìm đường sang miền tây, mở mang cõi bờ nước Mỹ đến bờ
Thái Bình Dương.
Ở
California, nếu bạn có dịp lên vùng núi non Lake Tahoe hay đi thăm công viên quốc
gia Yosemite, và tưởng tượng ra ngày xa xưa, khi chưa có những con đường trải
nhựa để xe ôtô chạy, khi đó đoàn người lữ hành cỡi ngựa, kéo xe đi khai hoang,
mở đường.
Lịch
sử còn ghi lại những tuyến đường xe ngựa, như Oregon Trail nổi tiếng dẫn đến
các tiểu bang miền tây là Washington, Oregon xuống đến California. Những con đường
mòn, đường đất đá gian nan đã đưa nhiều người với óc mạo hiểm vượt qua núi đồi
chập chùng, qua mùa đông băng tuyết khiến nhiều người không chịu nổi, bỏ cuộc
hay chết bên đường.
Cư
dân California ngày nay nhiều người cũng đã phải trả giá cho hành trình vượt
biên giới để đến được vùng “đất vàng”. Họ là thuyền nhân, bộ nhân. Họ đến từ
châu Á, từ Mexico, từ châu Mỹ Latinh. Riêng người Việt tị nạn được định cư rải
rác ở các tiểu bang trên đất Mỹ trong năm 1975, nhưng sau đó nhiều người cũng
đã khăn gói rủ nhau “tây tiến” về California tìm chút nắng ấm, chút tình đồng
hương và cho được gần với quê hương hơn.
Đất
California thực tế là có rất nhiều vàng, như thời đào vàng bùng nổ trong những
năm của thiên niên kỷ 1800. Có dịp tắm biển Coronado ở San Diego bạn sẽ thấy
trong cát lấm tấm vàng. Hay lên vùng núi đá Yosemite, lội theo giòng sông
Merced cũng sẽ thấy trong nước những hạt vàng li ti.
Ngày
nay không còn nhiều người đi đãi vàng như ở Thế kỷ XIX. Có dịp đến bên những
giòng sông, những con suối, con rạch đãi cát tìm vàng là cho vui khi lên non và
để hiểu thêm về lịch sử của vùng đất này.
Vàng
California ngày nay nằm ở thung lũng điện tử, ở những khu công nghiệp thu hút
trí tuệ và tài năng, hay ở những vườn rau, vườn hoa quả trải dài hàng trăm dặm
đường trong thung lũng trung phần của tiểu bang, thu hút công nhân lao động.
Trong
số hàng triệu người làm việc để đem đến sự phát triển và thịnh vượng cho tiểu
bang, có biết bao nhiêu người là di dân. Những chính sách chống di dân sẽ không
giúp cho California, vùng “đất vàng” từ bao năm qua, và nước Mỹ tiến bộ được.
No comments:
Post a Comment