Bauxite
Việt Nam tổng hợp
26/01/2018
Ai đã "đánh cắp" cảng Quy
Nhơn?
Lưu
Nhi Dũ
22/01/2018 11:16
Làm sao lấy lại được cảng Quy Nhơn sau khi được cổ phần hóa chớp nhoáng, bán cho tư nhân giá rẻ mạt - là câu hỏi đau đáu của người dân.
Tiến
hành cổ phần hóa và thoái toàn bộ phần vốn nhà nước tại cảng Quy Nhơn đã diễn ra
nhanh đến bất thường. Kết quả cuối cùng là toàn bộ tài sản của cảng biển chiến
lược ở miền Trung rơi vào tay một doanh nghiệp với giá chỉ vài trăm tỉ đồng.
Việc
cổ phần hóa diễn ra rất bất thường, đến nỗi người dân Quy Nhơn - Bình Định cho
rằng cảng Quy Nhơn đã bị "đánh cắp" bởi một nhóm lợi ích mà nhiều người
ở thành phố biển này biết rất rõ họ là những ai.
Cảng
Quy Nhơn trực thuộc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) - Bộ GTVT nhưng
vì sao tháng 7-2015, khi đang giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, ông Nguyễn Văn
Thiện lại có văn bản đề nghị Bộ GTVT khẩn trương bán phần vốn còn lại cho
"nhà đầu tư chiến lược" để tạo nguồn vốn đầu tư, nâng cấp, mở rộng cảng
(?).
Cũng
vì văn bản này mà ngày 25-5-2017, Ban Bí thư đã có quyết định kỷ luật ông Nguyễn
Văn Thiện với hình thức Cảnh cáo vì đã ký văn bản không thông qua tập thể Ban
Thường vụ Tỉnh ủy.
Vì
sao việc cổ phần hóa cảng Quy Nhơn không thuộc trách nhiệm của tỉnh Bình Định
nhưng bí thư Thiện lại sốt sắng đến vậy? Đó cũng là lý do vì sao Thanh tra
Chính phủ phải vào cuộc. Đó cũng là lý do vì sao cuối tháng 7-2017, Tổng Bí thư
Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo khẩn trương thanh tra, kết luận rõ đúng sai trong
việc cổ phần hóa cảng Quy Nhơn.
Câu
hỏi này sẽ được làm sáng tỏ trong nay mai.
Tuy
nhiên, những gì đang diễn ra đã cho thấy có dấu hiệu lợi ích nhóm trong việc
bán cảng Quy Nhơn, khi mà "ai đó" đã ép cán bộ - công nhân cảng Quy
Nhơn phải ký một lá đơn gửi Thủ tướng Chính phủ với nội dung khẳng định việc cổ
phần hóa, thoái vốn ở cảng biển này là đúng pháp luật và rõ ràng!
Cảng
Quy Nhơn là cảng tổng hợp quốc gia, đầu mối khu vực loại 1, có cơ sở hạ tầng rất
quy mô. Theo nhiều chuyên gia, riêng cầu tàu tiếp nhận được tàu 50.000 tấn vốn
xây dựng phải hơn 1.000 tỉ đồng. Cảng còn có 165 phương tiện, thiết bị chuyên
dùng trị giá hàng trăm tỉ đồng. Nếu tính riêng cần cẩu bờ di động sức nâng 100
tấn có giá trên 150 tỉ đồng. Đó là chưa kể kho bãi, đất đai thuộc cảng rất lớn.
Với khối tài sản đồ sộ như vậy nhưng trước khi cổ phần hóa, cảng Quy Nhơn chỉ
được định giá hơn 404 tỉ đồng.
Tháng
9-2013, cảng Quy Nhơn tổ chức bán đấu giá thành công, bán ra 10% vốn điều lệ
cho cổ đông tự do, tương đương 4,04 triệu cổ phần. Ngoài ra, còn bán 4,04 triệu
cổ phần khác cho "nhà đầu tư chiến lược" là Công ty Cổ phần Đầu tư và
Khoáng sản Hợp Thành (Hà Nội). Sau nhiều lần Vinalines chuyển nhượng, Hợp Thành
nắm giữ đến 86,23% cổ phần với tổng trị giá chỉ 440 tỉ đồng.
Điều
đáng nói là trước khi chuyển nhượng toàn bộ cổ phần cho Hợp Thành trong đợt 2
và đợt 3, giữa năm 2015, lãnh đạo cảng Quy Nhơn có văn bản gửi Vinalines và Bộ
GTVT đề nghị giữ lại 51% phần vốn nhà nước nhưng không được xem xét. Và tất
nhiên, cảng Quy Nhơn ngay lập tức bị nuốt trọn!
Vì
sao một cảng lớn như vậy, thoắt một cái đã trở thành cảng của tư nhân với giá
bèo đến thế? Vì sao và ai phải chịu trách nhiệm cổ phần hóa cảng này khuất tất,
để tài sản của nhà nước chạy vào tay tư nhân với giá như cho? Và còn rất nhiều
câu hỏi khác…
Làm
sao lấy lại được cảng Quy Nhơn sau khi đã cổ phần hóa là một câu hỏi đau đáu
không chỉ với dân Bình Định mà là của cả nước. "Cái gì của Caesar phải trả
về cho Caesar", tài sản của nhà nước phải trả lại cho dân cho nước.
Nhưng
trước hết phải vạch mặt cho được nhóm lợi ích đã tìm mọi cách "đánh cắp"
cảng Quy Nhơn, lôi ra ánh sáng...
L.N.D.
***
Cảng Quy Nhơn được bán như thế nào?
NHÓM
PHÓNG VIÊN
27/03/2017 22:22
Quá
trình cổ phần hóa và thoái toàn bộ phần vốn nhà nước tại cảng Quy Nhơn diễn ra
nhanh đến bất thường. Kết cục là khối tài sản đồ sộ của cảng này rơi vào tay một
doanh nghiệp với giá chỉ vài trăm tỉ đồng
Theo
chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, trong những
ngày tới, đoàn công tác của Thanh tra Chính phủ sẽ vào Bình Định để thanh tra
toàn diện việc cổ phần hóa (CPH) cảng Quy Nhơn. Kết quả thanh tra báo cáo Thủ
tướng Chính phủ trước ngày 1-7-2017.
Tài
sản đồ sộ, định giá 404 tỉ đồng
Cảng
Quy Nhơn được hình thành năm 1976 do Cục Đường biển (Bộ Giao thông Vận tải -
GTVT) quản lý. Đến năm 1993, Bộ GTVT quyết định thành lập doanh nghiệp nhà nước
(DNNN) Cảng Quy Nhơn. Năm 2009, cảng trực thuộc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam
(Vinalines), đổi tên là Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn. Tháng 7-2013, Vinalines
phê duyệt phương án CPH, chuyển Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn thành Công ty CP
Cảng Quy Nhơn (QNP).
Trước
khi CPH, cảng Quy Nhơn là một trong những cảng tổng hợp quốc gia, đầu mối khu vực
loại 1 của nhóm cảng biển Nam Trung Bộ với hệ thống 20.960 kho, 48.000 m2 bãi
chứa container. Cùng với đó, cảng có trụ sở làm việc 3 tầng đồ sộ, hàng chục
gian nhà ở và hơn 300.000 m2 đất các loại ngay trong nội thành Quy Nhơn dưới
hình thức thuê đất 50 năm hoặc giao đất không thu tiền sử dụng đất.
Quá
trình cổ phần hóa cảng Quy Nhơn có nhiều bất thường Ảnh: ANH TÚ
Ngoài
hạ tầng cơ sở và diện tích đất bạt ngàn, cảng Quy Nhơn còn có 6 cầu tàu với tổng
chiều dài 824 m, trong đó lớn nhất là cầu tàu số 6 có thể tiếp nhận tàu tải trọng
50.000 tấn giảm tải ra vào làm hàng. Theo nhiều chuyên gia về cảng biển, để có
thể tiếp nhận tàu có tải trọng 50.000 tấn, mức đầu tư xây dựng cho riêng cầu
tàu này phải hơn 1.000 tỉ đồng.
Bên
cạnh đó, cảng sở hữu 165 phương tiện, thiết bị chuyên dùng trị giá hàng trăm tỉ
đồng, như cần cẩu có sức nâng từ 7 đến 100 tấn, xe nâng, tàu lai, ô tô tải, xe
xúc, xe đào, trạm cân. Trong đó, riêng cần cẩu bờ di động sức nâng 100 tấn có
giá trên thị trường khoảng 150 tỉ đồng.
Với
khối tài sản đồ sộ như vậy nhưng trước khi CPH, QNP chỉ được định giá hơn 404 tỉ
đồng (thời điểm này QNP có lượng tiền mặt gần 53 tỉ đồng và chỉ nợ ngắn hạn hơn
100 tỉ đồng). Đáng chú ý, nhiều tài sản, thiết bị của QNP được định giá thấp
hơn nhiều so với giá trị thực tế. Điển hình như hàng chục cần cẩu, xe cẩu, xe
nâng, tàu lai chuyên dụng trị giá hàng trăm tỉ đồng nhưng chỉ được định giá...
hơn 1,9 tỉ đồng.
“Nhà
đầu tư chiến lược” hưởng trọn
Theo
Quyết định số 336/QĐ-HHVN ngày 22-7-2013 của Vinalines, quá trình CPH và thoái
vốn nhà nước tại QNP được chia làm 2 giai đoạn. Theo đó, giai đoạn 1 phát hành
lần đầu 40.409.950 cổ phần (CP), trong đó nhà nước chiếm 75% vốn điều lệ; người
lao động và tổ chức công đoàn 5%; nhà đầu tư chiến lược 10% và phát hành ra bên
ngoài 10%. Giai đoạn 2, nhà nước giảm tỉ lệ CP nắm giữ xuống còn 49%, thực hiện
trong khoảng thời gian 2014-2015.
Trên
cơ sở đó, tháng 9-2013, QNP tổ chức bán đấu giá thành công, bán ra 10% vốn điều
lệ cho cổ đông tự do, tương đương 4,04 triệu CP với mức giá bình quân 12.792 đồng/CP.
Ngoài ra, QNP cũng bán 4,04 triệu CP khác cho “nhà đầu tư chiến lược” là Công
ty CP Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành (gọi tắt: Công ty Hợp Thành; trụ sở ở TP
Hà Nội).
Theo
Đề án tái cấu trúc Vinalines giai đoạn 2012-2015 và Quyết định số
37/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về ban hành tiêu chí, danh mục phân loại
DNNN, QNP nằm trong diện nhà nước (Vinalines đại diện phần vốn) phải nắm giữ
75% vốn điều lệ. Thế nhưng, tháng 6-2015, Vinalines bất ngờ chuyển nhượng đợt 2
với 10,5 triệu CP, tương đương 26,01% tỉ lệ sở hữu QNP cho Công ty Hợp Thành.
Chỉ 3 tháng sau, tháng 9-2015, Vinalines tiếp tục bán toàn bộ phần vốn còn lại
trong QNP (19,8 triệu CP với tỉ lệ 49%) cho Công ty Hợp Thành, giúp DN này tăng
tỉ lệ nắm giữ QNP lên 86,23% với tổng trị giá chỉ 440 tỉ đồng.
Đáng
nói là trước khi chuyển nhượng toàn bộ CP cho Công ty Hợp Thành trong đợt 2 và
đợt 3, giữa năm 2015, lãnh đạo QNP có văn bản gửi Vinalines và Bộ GTVT, đề nghị
giữ lại 51% phần vốn nhà nước nhưng không được xem xét. Trong khi đó, tháng
7-2015, khi đang giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, ông Nguyễn Văn Thiện (nay
đã nghỉ hưu) lại có văn bản đề nghị Bộ GTVT khẩn trương bán phần vốn còn lại
cho “nhà đầu tư chiến lược” để tạo nguồn vốn đầu tư, nâng cấp, mở rộng cảng Quy
Nhơn (?).
Từng
được đề nghị mua 2.000 tỉ đồng
Tiến
sĩ Võ Ngọc Anh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội tỉnh
Bình Định, cho rằng cảng Quy Nhơn có vị trí hết sức đắc địa mà nếu không dựa
vào nó để phát triển kinh tế thì thất sách. “Tôi cảm thấy rất tiếc khi nhà nước
đã bán toàn bộ phần vốn tại cảng Quy Nhơn cho tư nhân. Một khi tư nhân nắm quyền
thì họ chỉ tập trung vào thu hồi vốn còn chuyện khác tính sau” - ông Anh bày tỏ.
Còn
theo ông Nguyễn Hữu Phúc, nguyên Tổng Giám đốc và là thành viên Ban Chỉ đạo CPH
QNP, cảng Quy Nhơn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với an ninh quốc phòng.
Vì lý do này, khi còn đương chức, ông đề nghị giữ lại 51% phần vốn nhà nước chứ
không bán hết 100% cho nhà đầu tư.
Nhiều
cựu cán bộ QNP cho biết thêm trong quá trình CPH, một số DN đến đặt vấn đề mua
toàn bộ QNP với giá khoảng 2.000 tỉ đồng nhưng không được. Thay vào đó, chỉ
trong 2 năm (2013-2015), Công ty Hợp Thành ôm trọn 86,23% CP của QNP chỉ với
giá 440 tỉ đồng.
Ông
chủ Công ty Hợp Thành là ai?
Theo
tìm hiểu, người đang nắm giữ chức Chủ tịch HĐQT Công ty Hợp Thành là ông Lê Hồng
Thái, SN 1974, hiện ngụ tại TP Hà Nội. Trong tỉ lệ 86,23% CP của QNP mà Công ty
Hợp Thành sở hữu, ông Thái nắm giữ 45%; số còn lại đều do vợ, con ông đứng tên,
lần lượt là 36% và 19%. Từ năm 2015, sau khi mua phần lớn CP của QNP, ông Thái
tiếp tục giữ chức Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc QNP.
Trước
khi mua CP của QNP, Công ty Hợp Thành là DN chuyên sản xuất vật liệu xây dựng,
khai thác khoáng sản và kinh doanh bất động sản, chưa có kinh nghiệm trong việc
điều hành cảng biển. Vậy nhưng, chẳng hiểu vì lý do gì, Vinalines lại chọn Công
ty Hợp Thành là “nhà đầu tư chiến lược” để rồi nhanh chóng bán toàn bộ phần vốn
nhà nước tại QNP cho DN này. Vì sao có sự ưu ái bất thường này?
Theo
điều tra của chúng tôi, ông Lê Hồng Thái từng là thành viên HĐQT Tổng Công ty
CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), cùng thời điểm Trịnh Xuân Thanh là chủ tịch
HĐQT. Ngoài ra, ông Thái còn là Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Xây lắp Dầu khí
Imico (PVC- IMICO), công ty con của PVC. Thời điểm này, không chỉ PVC mà
PVC-IMICO cũng thua lỗ nghiêm trọng. Tuy nhiên, năm 2013, khi đang thi công cho
dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 do PVC làm chủ đầu tư, PVC-IMICO được PVC
ưu ái ứng vượt khối lượng trong hợp đồng gần 77 tỉ đồng. Sau đó, PVC-IMICO
không chuyển trả lại phần vốn ứng, bị PVC “liệt” vào dạng “nợ khó đòi”.
NHÓM
PHÓNG VIÊN
No comments:
Post a Comment