Sunday, 12/11/2017 - 10:43:41
Hội nghị APEC 2017 diễn ra trong bối cảnh bão Damrey
tàn phá Miền Trung làm ít nhất 106 người chết, 27 người mất tích, gần 1,500 căn
nhà bị sập, trên 110,000 ngôi nhà bị tốc mái, thiệt hại hoa màu, nông nghiệp,
ngư nghiệp lớn chưa từng có với gần 4,500 mẫu tây lúa, 25 ngàn mẫu tây hoa màu
bị ngập úng, 228 tàu đánh cá bị chìm, gần 1,500 bè nuôi thủy sản bị hư hại. Hiện
tại, nhiều vùng còn ngập nước.
Sau hội nghị APEC, miền Trung có thể sẽ phải gánh chịu
thêm trận bão Haikui còn đang ở Biển Đông, CSVN gọi là bão 13. Mặc dù đang suy
giảm sức mạnh nhưng Haikui có thể sẽ đem nhiều mưa gió tới các tỉnh còn đang
tan hoang vì bão Damrey.
Tổ chức Hội Nghị APEC trong bối cảnh Cổng Chào
bị sập, bão trước, bão sau, có phải là điềm báo không mấy tốt cho VN?
Diễn Đàn Cộng Tác Kinh Tế Á Châu Thái Bình
Dương (APEC, Asia-Pacific Economic Cooperation) được Thủ Tướng Úc Bob Hawke vận
động thành lập từ tháng 1 năm 1989 và hội nghị các nhà lãnh đạo APEC đã nhóm họp
lần đầu tiên năm 1993 tại đảo Blake, tiểu bang Washington, Hoa Kỳ, đặt dưới sự
chủ tọa của Tổng Thống Bill Clinton. Hội nghị kêu gọi giảm hàng rào quan thuế mậu
dịch, đầu tư, tạo cho Cộng đồng các nước khu vực Châu Á Thái Bình Dương trở
thành một cộng đồng cùng phát triển, thịnh vượng thông qua hợp tác.
Năm 1994, các nhà lãnh đạo APEC họp ở Bogor,
Indonesia, tuyên bố cùng theo đuổi mục tiêu tự do mậu dịch và đầu tư, hợp tác
phát triển trong vùng Á Châu Thái Bình Dương bằng cách dần dần giảm quan thuế
và các hàng rào đầu tư gọi là Bogor Goals.
Trên hai thập niên năm qua, Diễn Đàn APEC đã
trở thành một thị trường lớn nhất thế giới, có 2.8 tỷ dân, chiếm gần 60% GDP và
45% thương mại toàn cầu. Từ năm 1989 đến nay, lợi tức bình quân đầu người tăng
74%.
Tuy nhiên, Mục Tiêu Bogor không đạt được nhiều
tiến triển như mong muốn. Trên hai thập niên qua, nhiều hàng rào quan thuế đã
giảm đáng kể, thì nhiều hàng rào quan thuế mới, hay các biện pháp bảo vệ mậu dịch
phi quan thuế lại được đặt ra. Theo phúc trình APEC năm 2016 các biện pháp bảo
vệ tăng 104.2%, các biện pháp kiểm dịch SPS (Sanitary and Phytosanitary) tăng
16.2% và các hàng rào kỷ thuật TBT (technical barriers to trade) tăng 56.4%.
Quyền lợi làm cho các Mục Tiêu Bogor trở nên bấp
bênh, thì chính trị cũng làm cho Mục Tiêu Bogor trở nên chông chênh hơn. Việc
Hoa Kỳ áp đặt các biện pháp cấm vận đối với Nga vì tranh chấp giữa Nga và
Ukraine làm phân hóa các nước APEC. Việc TT Trump lên cầm quyền ở Hoa Kỳ với chủ
trương American First, không tán đồng các hiệp ước tự do thương mại đa quốc gia
làm cho tương lai APEC trở nên khó đoán hơn.
Hội nghị các nhà lãnh đạo APEC năm 2017 được tổ
chức ở Đà Nẵng nêu cao chủ đề: “Tạo Động Lực Mới, Vun Đắp Tương Lai Chung”
(Creating New Dynamism, Fostering a Share Future) với bốn ưu tiên chính được
nêu ra là:
1. Thúc đẩy tăng trưởng bền vững, đổi mới và hòa nhập
2. Tăng cường hội nhập kinh tế khu vực
3. Củng cố năng lực cạnh tranh và đổi mới của MSME
trong thời đại số. (MSME: Micro, Small and Medium Enterprise: xí nghiệp siêu nhỏ,
nhỏ và tầm trung)
4. Tăng cường an ninh lương thực và nông nghiệp vững
Chắc, ứng phó với thay đổi khí hậu.
Chính phủ Cộng Sản Việt Nam đang đi ngược lại
nguyện vọng của người dân, nhưng chính phủ Hà Nội và người dân Việt đang có
cùng một điểm chung đó cùng là đặt rất nhiều hy vọng đối với Tổng Thống Donald
Trump. Không dám công khai chống Trung Quốc trên bất cứ điều gì, nhưng Hà Nội
hy vọng Hoa Kỳ là nước có thể cân bằng, chận đứng sự bành trướng của Trung Quốc
ở Biển Đông. Người dân Việt cũng đang đặt nhiều hy vọng đối với TT Trump về tự
do, dân chủ, nhân quyền.
Theo thăm dò của Pew Research Center, trong
lúc mức tin tưởng trung bình trên toàn cầu đối với Tổng Thống Trump về công tác
quốc tế chỉ có 22%, thì ở Việt Nam có tới 58%. Trong khi ở Nam Hàn chỉ có 17%,
là mức tin tưởng thấp nhất chưa từng có của người Nam Hàn đối với một vị Tổng
thống Hoa Kỳ.
Hầu hết người dân các nước trên thế giới bất mãn
Trump rút khỏi hiệp ước TPP và đe dọa rút khỏi các hiệp ước tự do thương mại
khác. Trên 66% người Nhật, 72% người Phi và 80% người Nam Hàn đã bất mãn việc
này. Theo thăm dò của Pew Research Center, đa số người dân các nước Châu Á cũng
bất mãn việc Hoa Kỳ rút khỏi hiệp ước chống thay đổi khí hậu Paris.
Người Việt có nhiều lý do ngưỡng mộ và hy vọng
Trump:
a- Một số lớn người Việt có khuynh hướng
ngưỡng mộ những nhà kinh doanh thành công. Ông Trump là một tỷ phú Hoa Kỳ. Ngay
nhiều người Việt ở Hoa Kỳ cũng tin tưởng rằng khi một người biết làm giàu như
Trump lên làm tổng thống cũng sẽ làm giàu cho Hoa Kỳ.
b- Cái tên Trump đã quen thuộc với nhiều người
Việt. Trước khi ông ta đắc cử, những quyển sách như The Art of the Deal ((Nghệ
Thuật Thương Lượng), Never Give Up (Đừng Bao Giờ Bỏ cuộc), Crippled America:
How to Make America Great Again (Nước Mỹ Tê liệt, Làm sao Nước Mỹ Vĩ Đại Trở Lại)
đã được dịch ra Việt ngữ và phổ biến ở VN.
c- Hoa Hậu Hoàn Vũ (Miss Universe) của Trump
đã được tổ chức ở VN vào năm 2008.
d- Trong thời gian tranh cử, Trump đã mạnh mẽ
công kích Trung Quốc, và người Việt tin rằng Trump là người sẽ giúp VN, trở
thành đồng minh của VN. Sau khi Trump đắc cử, nhiều người Việt trong nước đã rất
“phấn khởi”. Có người viết bài bày tỏ tin tưởng Hải Quân Hoa Kỳ sẽ sớm trở lại
Vịnh Cam Ranh!
Có lẽ người Việt đã có những hy vọng quá lớn đối với
Trump. Trong thời gian Trump lên cầm quyền, người Việt luôn luôn hy vọng, nhưng
không thấy rằng các chuyến hải hành FONOP (Freedom of Navigation Operations) của
Hải Quân Hoa Kỳ nhằm chứng tỏ sẵn sàng bảo vệ tự do hải hành ở Biển Đông đã
ngưng trệ. Trước đây trên Facebook có nhiều người tung tin khi tới VN bà Trump
sẽ đi vào nhà tù thăm Mẹ Nấm. Không hiểu những tin trên từ đâu ra, nhưng bà
Trump đã không tháp tùng phu quân qua VN sau khi tới Bắc Kinh! Bà ta ở lại Bắc
Kinh để đi du lịch các nơi.
Trước khi tới VN, Tổng Thống Trump đã viếng
thăm Trung Quốc, được đón tiếp vô cùng trọng thể, Bắc Kinh đã tặng cho Trump một
“gói quà” trên 250 tỷ mỹ kim, mặc dù hầu hết 15 “hiệp
ước” là các bản giác thư (memorandum) không có tính trói buộc (non-binding). Trở
nên thực dụng phải cần thời gian rất nhiều năm! Tổng Thống Trump hết lời ca tụng
Tập Cận Bình, và không một tiếng đề cập tới Biển Đông. Đối với thâm thủng mậu dịch
với Trung Cộng, Trump cũng rõ rệt tuyên bố là lỗi các chính phủ tiền nhiệm, là
lỗi của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ trước kia, chứ không phải Trung Cộng!
Trung Cộng đón tiếp trọng thể Trump là điều
đương nhiên, việc Trump rút khỏi TPP là trao cho Bắc Kinh một chiến thắng ngoài
ý muốn. Bất Chiến Tự Nhiên Thành cho RECEP (Regional Comprehensive Economic
Partnership - Hợp tác kinh tế toàn diện khu vực) đang có 16 nước tham gia nhằm
đối kháng với TPP. Các nước còn lại của TPP gọi là TPP-11 hy vọng kết thúc hiệp
ước cuối cùng tại Đà Nẵng nhưng đã bất thành. Nói chuyện tại APEC, Tổng Thống
Nam Hàn Văn Tại Dần (Moon Jae-in) của Nam Hàn, một đồng minh lịch sử của Hoa Kỳ
đã kêu gọi thúc đẩy mạnh tự do thương mại ở khu vực Á Châu Thái Bình Dương và sớm
ký kết RCEP, nhanh chóng thiết lập vùng Tự Do Thương Mại Á Châu-Thái Bình Dương
(FTAAP)!
Bài diễn văn của Tổng Thống Trump đã được nhiều
người Việt trong nước khen ngợi vì ông ta đã ca ngợi sự phát triển rất nhanh ở
VN như phép lạ! khen ngợi sinh viên VN thuộc hàng ngũ sinh viên xuất sắc nhất
thế giới, nhắc tới Hai Bà Trưng, nhấn mạnh cuộc khởi nghĩa của Hai Bà đã thức tỉnh
tinh thần độc lập, kêu gọi cùng VN hướng tới tự do, thịnh vượng và tương lại rộng
mở.
Có thể nói bài diễn văn của TT Trump tại APEC
là bài diễn văn hay nhất của ông ta từ trước tới nay. Tuy nhiên, sự khen ngợi của
người Việt đối với Trump cũng bắt nguồn từ cảm tính yêu chuộng một tổng thống
Hoa Kỳ mà không thấy rằng trong suốt thời gian Trump đọc diễn văn chỉ thỉnh thoảng
có những tiếng vỗ tay rời rạc từ những đại diện của những nước ông ta nhắc tới,
như được vài người Việt vỗ tay khi ông ta nói rằng: “Vietnamese students rank
the best students in the world” (sinh viên VN xếp hạng trong những sinh viên giỏi
nhất thế giới) hay ông ta được người Singapore vỗ tay khi ông ta nói rằng: “a
transformation made possible by the vision of Lee Kwan Yews vision of honest
governance and the rule of laws” (một sự chuyển mình có thể thực hiện được theo
tầm nhìn của Lý Quang Diệu về quản trị danh dự và pháp trị..) v.v..
Về cách nói chuyện, Trump lúc lên giọng, xuống giọng,
còn có lúc đùa vui trông hấp dẫn hơn nhiều so với Tập Cận Bình với giọng nói rất
buồn ngủ, người nghe còn phải nghe qua lời thông dịch, nhưng họ Tập đã nhận được
những tràng pháo tay nồng nhiệt trong lúc đọc!
Khác với Trump chỉ nhắc tới những lịch sử không ăn
nhập gì của mục tiêu hội nghi, chỉ trích những bất công thương mại, lợi dụng
Hoa Kỳ, đánh cắp bản quyền, tuyên bố không chấp nhận những hiệp ước đa phương,
chỉ sẵn sàng ký những hiệp ước song phương công bằng, họ Tập lại tập trung nhấn
mạnh đến mở cửa thị trường, khuynh hướng toàn cầu hóa, ủng hộ cơ chế đa phương,
mở cửa khu vực, làm cho các nước hội viên cùng có lợi và sau đó là những chính
sách, đề nghị để đi tới mục tiêu. Họ Tập đã nhận nhiều tràng pháo tay rầm rộ,
vì ông ta đánh đúng vào sự mong đợi của thính giả và trọng tâm hội nghị.
Có nhiều nhà bình luận nói rằng Trump đã thắng lớn
trong chuyến công du Á Châu, nhưng chúng tôi lại thấy rằng kẻ thắng lớn trong
cuộc họp APEC lần này là Tập Cận Bình.
Sau khi tham dự Hội Nghị APEC, Tổng Thống Trump
chính thức viếng thăm VN. Phát biểu trong buổi quốc yến, TT Trump cũng đã làm
giới chức CSVN hài lòng, tuyên bố Viêt Nam là một trong những phép lạ, hy vọng
sẽ còn gặp Trần Đại Quang nhiều lần nữa! Sự yêu chuộng của người Việt đối với
Trump cũng đã thể hiện rõ với hàng chục ngàn người đổ xuống đường chào đón.
Tuy nhiên, người Việt sẽ được gì từ hội nghị APEC và
sự đón tiếp nồng nhiệt dành cho TT Trump?
Người Việt hy vọng Hoa Kỳ sẽ cân bằng sự bành trướng
của Trung Quốc ở Biển Đông? Nhưng điều này chúng tôi nghĩ sẽ chỉ là sự hy vọng
gió mây. Bài diễn văn của TT Trump ở Đà Nẵng và Hà Nội cũng rõ rệt chỉ khen ngợi
chế độ, không một lời đề cập tới tình trạng nhân quyền, yêu cầu cải thiện tình
trạng nhân quyền, tự do, dân chủ!
Chủ trương chống các hiệp ước đa phương, tự do
thương mại khu vực của TT Trump rõ rệt đã đem lại lợi thế cho Tập Cận Bình, cho
RCEP, cho con đường Tơ Lụa! CSVN sẽ chỉ còn con đường lệ thuộc vào Trung Cộng
nhiều hơn. Nỗi đau của người dân Việt sẽ còn kéo dài... Ngoại trừ toàn dân
Nam-Bắc một lòng cùng đứng lên cho một ngày mai của quê hương, đất nước. (hv)
-----------------------------
No comments:
Post a Comment