Lê Phan
October
21, 2017
Cái
sự bất thường ở một quốc gia như Trung Quốc với tầm vóc và sức mạnh kinh tế là
lãnh tụ Tập Cận Bình không có bài diễn văn thường niên “về tình trạng quốc gia”
cho toàn dân. Công việc đó nằm trong báo cáo thường niên của Thủ Tướng Lý Khắc
Cường, người mà mỗi Tháng Ba đọc bài diễn văn báo cáo về tình hình trong khóa họp
thường niên của quốc hội bù nhìn.
Thành
ra khi Chủ Tịch Tập Cận Bình lên tiếng hôm Thứ Tư, 18 Tháng Mười, vừa qua trong
một dịp hiếm có ở đại hội đảng Cộng Sản, được tổ chức mỗi 5 năm một lần, nó chắc
chắc là bài diễn văn quan trọng nhất đầu tiên về chính sách đối nội và đối ngoại
kể từ khi ông lên nắm quyền hồi Tháng Mười Một, 2012. Ông đã lợi dụng tối đa cơ
hội, gây ngạc nhiên cho cử tọa của khoảng 2,300 đại biểu bằng cách đọc một bài
diễn văn gần bốn tiếng đồng hồ.
Ông
Giang Trach Dân, vị cựu lãnh tụ 91 tuổi, tuổi hạc đã cao, tuy rằng không cần phải
dìu đi nhưng cũng phải có người đỡ mới đi đến ghế ngồi được, nhiều lần nhìn đồng
hồ trong suốt bài diễn văn tràng giang đại hải này. Tờ South China Morning Post
(mà hồi xưa còn được gọi là Bưu Điện Hoa Nam) đếm được 10 lần cụ xem đồng hồ vì
sốt ruột quá. Nhưng trên Internet, những địa chỉ liên lạc xã hội chia sẻ hình ảnh
từ các em học sinh đến các nhà sư ngồi nghiêm chỉnh khi họ xem chương trình duy
nhất trên truyền hình nhà nước phát chỉ có bài diễn văn này.
Một
post viết: “Nó làm tôi nhớ lại Big Brother trong 1984,” nhắc lại đến những
chương trình tuyên truyền được phát ra không nghỉ trong cuốn tiểu thuyết về một
thế giới nghịch ảo tưởng của nhà văn George Orwell. Cũng xin nói thêm cuốn tiểu
thuyết về một xã hội độc tài toàn trị kinh hồn này bán rất chạy ở Trung Quốc và
có đến hai ba bản dịch mới. Cách đây năm năm, khi Chủ Tịch Hồ Cẩm Đào đọc bài
diễn văn trước đại hội đảng, bài diễn văn của ông coi ra khá ngắn chỉ có 90
phút.
Ông
Tập cũng phải thêm, có nhiều tham vọng hơn ông Hồ và ông Giang. Trong khi hai vị
tiền nhiệm của ông được đích thân lãnh tụ Đặng Tiểu Bình chọn và do đó có liên
hệ chặt chẽ với cố lãnh tụ đầy ảnh hưởng đó, ông Tập đã nói rõ là ông chờ đợi
triều đại của ông đánh dấu sử khởi đầu của một thời đại mạnh tiến mới của nền
kinh tế lớn thứ nhì trên thế giới này.
Ông
Tập khẳng định: “Trung Quốc nay đứng thẳng và vững chãi ở phương Đông.” Lời nói
đó mang âm hưởng của tuyên bố vào Tháng Chín, 1949 của ông Mao Trạch Đông, người
anh hùng lãnh đạo cuộc cách mạng đưa đảng Cộng Sản lên nắm quyền, vốn tuyên bố:
“Nhân dân Trung Hoa, gồm một phần tư nhân loại, nay đã đứng dậy.”
Thông
điệp đó được các đại biểu học nhập tâm và sau đó lập lại như những con vẹt
trong các cuộc họp tổ. Ông Lưu Cần Kiệm, bí thư tỉnh ủy Sơn Tây, chẳng hạn đã
nói: “Đảng chúng ta đang bước vào thời đại mới dưới sự lãnh đạo nòng cốt của Tổng
Bí Thư Tập Cận Bình.”
Ông
Tập thêm “chúng ta đã giải quyết nhiều vấn đề khó khăn vốn lâu nay nằm trong
nghị trình như chưa bao giờ được giải quyết,” hẳn là muốn nói đến 10 năm ông Hồ
nắm quyền cho đến năm 2012. Nhiều viên chức Trung Quốc coi giai đoạn đó là “thập
niên bỏ mất,” có tham nhũng lan tràn, đã chào đón quyết tâm được tuyên bố của
ông Tập để “thực hiện ước mơ của người Trung Quốc cho sự hồi sinh của quốc
gia.”
“Đại
hội này là về chính trị và kiểm soát chính trị,” nhà phân tích Jude Blanchette,
một chuyên gia về Trung Quốc của tổ chức nghiên cứu The Conference Board, hiện
đang sống ở Bắc Kinh, giải thích.
Lễ
khai mạc của đại hội lần thứ 19 đảng Cộng Sản Trung Quốc hôm Thứ Tư thực sự là
một sự mở đầu thiếu kịch tính cho một cuộc họp chính trị tối quan trọng. Khóa họp
kết thúc vào ngày 24 Tháng Mười tới đây sẽ công bố tân Ban Thường Vụ Quốc Hội của
ông Tập, vốn là cơ quan quyền lực tối thượng của đảng và của đất nước.
Những
hàng lãnh đạo mới sẽ cho chúng ta thấy quyền lực của chủ tịch nước đến mức nào
trong những cuộc điều đình chính trị gay go, và sẽ cho biết những chỉ dấu là liệu
ông sẽ có tiếp tục bám lấy quyền lực ngoài thời gian 10 năm mà nay đã thành
thông lệ từ thời ông Đặng Tiểu Bình đến nay. Một trong những cố vấn của các
lãnh tụ Trung Quốc khác bảo: “Ông Tập không có toàn quyền lựa chọn toán thứ nhì
của ông. Nhưng ông có lẽ sẽ có đến mức tự do tối đa mà ông có thể có.”
Ông
Tập cũng được chờ đợi sẽ tìm cách sửa đổi điều lệ đảng để bao gồm “Tư tưởng Tập
Cận Bình” hay là “chủ thuyết,” một vinh dự mà cho đến nay mới chỉ dành cho ông
Đặng Tiểu Bình và ông Mao Trạch Dân. Tiến Sĩ Christopher Johnson của trung tâm
nghiên cứu Center for Strategic and International Studies ở Washington, DC thì
nhận xét: “Nếu ông Tập đưa được tên ông vào điều lệ đảng thì có thể lúc đó
không quan trọng lắm là ai vào được Thường Vụ Bộ Chính Trị, bởi vì lúc đó, chống
lại ông sẽ có nhiều nguy hiểm hơn.”
Cũng
như vào năm 2013, khi đảng đưa một khuôn mẫu cải tổ ngược đời, hôm Thứ Tư, ông
Tập nhấn mạnh đến sự quan trọng của các cơ chế thị trường và một khu vực quốc
doanh hùng mạnh trong khi hứa hẹn với các công ty ngoại quốc một bầu không khí
ngày càng mở cửa hơn và công bằng hơn.
Nhưng
sự thất bại của chính quyền ông Tập trong việc thực hiện nhiều những cải tổ khó
khăn về kinh tế và tài chánh hứa hẹn cách đây bốn năm, cùng với những việc ông
liên tiếp nhắc nhở đảng là “nòng cốt của quốc gia,” cho thấy những đòi hỏi
chính trị thắng cải tổ kinh tế.
Giáo
Sư Tony Saich, chuyên gia về Trung Quốc của đại học Harvard University, giải
thích: “Tôi không chờ đợi thay đổi kịch tính ở đại hội này. Có một cái đà giới
hạn về những cải tổ quan yếu được đề ra năm 2013, mà phần lớn thất bại vì sự chống
cự của những nhóm đặc quyền trong đảng.”
Nhưng
Giáo Sư Saich cũng nhắc là những cuộc điều đình về mọi sự từ một hàng lãnh đạo
mới đến thay đổi điều lệ đảng có lẽ đang còn tiếp tục. Và “mặc dầu có những chuẩn
bị tỉ mỉ, nhiều chuyện có thể quyết định vào giây phút chót.”
-------------------------------
19/10/2017
19/10/2017
19/10/2017
Những
mục tiêu đầy tham vọng của ông Tập Cận Bình trên đường đi tới Giấc Mộng Trung
Hoa - Soha
18/10/2017
No comments:
Post a Comment