Lữ Giang
30/03/2017
Trong
những tuần gần đây, các nhà phân tích tình hình thế giới đã lên tiếng báo động
về chính sách của Donald Trump đối với các nước Đông Nam Á.
Trong
bài "Trump chuẩn bị trao quyền lãnh đạo thế giới cho Trung Quốc"
(Trump prepares to pass the world leadership baton to China) đăng trên tờWashington
Post ngày 16/3/2017, bình luận gia Fareed Zakaria đã nhận định
: "Trump đã ôm ấp một chính sách rút lui khỏi thế giới, mở ra một
không gian mà Đảng Cộng sản Trung Quốc đang háo hức…".
Tạp
chí Nikkei Asian Review ngày 3/2/2017 báo động "Tập Cận
Bình tìm cách tiếp cận Donald Trump từ phía sau" (Xi Jinping's back
channel to Donald Trump).
Ngay
cả hãng thông tấn Sputnik của Nga cũng đưa ra lời cảnh cáo của
chuyên viên Nga : "Mỹ-Trung thỏa hiệp trên Biển Đông, ASEAN nguy ngập" (US-China
compromise on South China sea, ASEAN threat), v.v.
Gặp
gỡ giữa Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại
Bắc Kinh ngày 19/03/2017
Đó
là những chuyện đang thật sự xảy ra chứ không phải là trò chơi thả bong bóng.
Các
âm mưu bị lộ diện
Trong
các bài trước, chúng tôi đã đề cập đến hai mưu đồ quan trọng trong chính sách đối
ngoại của Trump :
-
Mưu đồ thứ nhất là phá vỡ Liên Hiệp Âu Châu và NATO và hủy bỏ cấm vận cho Nga để
ExxonMobil có thể quay trở lại khai thác dầu mỏ ở Tây Siberia và chuyển bằng ống
qua bán ở các nước Châu Âu.
-
Mưu đồ thứ hai là lấy danh nghĩa tiêu điệt ISIS, đem quân tái chiếm Iraq và
đóng luôn tại đó để ExxonMobil có thể quay trở lại độc quyền khai thác dầu ở
Iraq, một nước có khả năng sản xuất dầu lớn thứ ba trên thế giới.
Các
nhà lãnh đạo Mỹ và Tây phương đã nhận ra các âm mưu này ngay từ khi Donald
Trump được đưa ra tranh cử Tổng thống Mỹ, nên đã có các biện pháp để ngăn chặn.
Donald Trump đang sa vào cái bẩy quan hệ với Nga ngoài vòng luật pháp, vi
phạm đạo luật Logan Act, khởi đầu là vụ tướng Michael Flynn, rồi đến vụ
con rể Trump là Jared Kushner.
Nay
các chuyên gia đang quan tâm đến sự thỏa hiệp giữa Trump với Trung Quốc về hai
mục tiêu chính :
(1)
Đưa ExxonMobil quay trở lại khai thác dầu khí ở ngoài khơi bờ biển Việt Nam, và
(2)
gia đình Trump có thể tiếp tục phát triển việc kinh doanh với Trung Quốc.
Các
âm mưu nói trên đều chỉ nhắm phục vụ các quyền lợi của giới tài phiệt dầu
mỏ Mỹ và quyền lợi của gia đình Trump, bất chấp những hậu quả nguy hại đối
với nền an ninh và kinh tế của nước Mỹ cũng như thế giới.
Donald
Trump trúng kế Trung Quốc ?
Trong
thời gian tranh cử, Donald Trump đã nhiều lần tuyên chiến với Trung Quốc, như
lên án Bắc Kinh thao túng nhân dân tệ để có lợi trong xuất khẩu, tố cáo Trung
Quốc ăn cướp công ăn việc làm của người Mỹ, đe dọa sẽ đánh thuế đến 45% vào
hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào Mỹ… Giới quan sát lo ngại nếu những tuyên bố
này trở thành hiện thực thì một cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung là điều khó
tránh khỏi, chưa nói đến các quan hệ địa chính trị khác. Nhưng nay Trump đang
làm ngược lại nhưng điều ông ta đã nói. Tại sao ?
Tại
vì Trung Quốc thừa hiểu Trump chỉ là một con ngựa non háu đá, lại rất thích
"đồ ngọt" nên đem kẹo ra dụ.
Khi
Hoa Kỳ lên án Trung Quốc không kiềm chế để Bắc Hàn lộng hành, hôm 25/1/2017
Trung Quốc ban hành lệnh : "Cấm xuất khẩu sang Cộng hòa dân chủ nhân dân
Triều Tiên vật tư, linh kiện, kỹ thuật liên quan đến vũ khí sát thương quy mô lớn
và các phương tiện chuyên chở chúng, và các loại vũ khí thông thường cũng được
nêu trong bản công bố này".
Ngay
trong vụ tập đoàn ZTE, một tập đoàn kinh tế lớn thứ tư của Trung Quốc trên thị
trường chứng khoán, vi phạm lệnh cấm vận, bán phần cứng và phần mềm do các công
ty công nghệ nổi tiếng nhất của Mỹ chế tạo cho các mạng viễn thông lớn nhất ở
Iran và bị phạt phải trả ngay khoản tiền 892 triệu USD, cùng "mức phạt
treo" 300 triệu USD trong 7 năm tới nếu tái phạm, Trung Quốc vẫn im lặng
chấp hành… Nhiều người vui sướng reo mừng vì tin rằng Trung Quốc đang sợ Trump.
Nhưng chuyện không đơn giản như vậy !
Trong
khi các nhà lãnh đạo và các cơ quan truyền thông Mỹ cũng như thế giới đang coi
Trump là một sự đe dọa cho hòa bình, ổn định và an ninh của thế giới (a threat
to world peace, stability and security), Trung Quốc lại tỏ ra hòa hoãn với
Trump.
Tờ The
Diplomat ngày 25/3/2017 đăng bài "Tại sao cộng đồng mạng
Trung Quốc lại yêu thích Donald Trump ?" (Why Do Chinese Netizens
Love Donald Trump ?) của bà Yan Gu, một nhà nghiên cứu người Hoa ở Washington
DC, trong đó bà viết :
"Thật
không dễ dàng gì để quên đi những lời chỉ trích mạnh mẽ của Trump nhằm vào
Trung Quốc trong chiến dịch tranh cử... Tuy nhiên trong khi truyền thông Hoa Kỳ
đánh đập Donald Trump tơi bời, công kích Trump như một trò đùa thì các cuộc thảo
luận trên truyền thông mạng xã hội Trung Quốc lại ghi nhận ông một cách nghiêm
túc".
Ngay
cả hai diễn đàn truyền thông trực tuyến lớn nhất của Trung Quốc, như Baidu
Tieba hay Baidu Post Bar, cũng công khai ủng hộ Trump : "Đây là nơi dành
cho những ai ủng hộ Trump" ! Donald Trump cũng được tặng hai biệt
danh nổi tiếng trên mạng xã hội Trung Quốc Baidu Tieba, một là "Trump
Dad", hai là "Hoàng đế Trump"...
Tuy
nhiên, chẳng ai tin rằng Trung Quốc đang hành động theo cảm tính như những người
ái mộ Trump ở Mỹ. Nhiều người tin rằng Trung Quốc đang thực hiện khẩu hiệu của
Đặng Tiểu Bình : "Bất luận mèo trắng hay mèo đen, mèo nào bắt được
chuột thì đó là mèo tốt". Và một lần nữa họ đang thành công.
Ngoại
trưởng Rex Tillerson gặp gỡ đồng nhiệm, Vương Nghi, Bộ trưởng ngoại giao Trung
Quốc tajhi Bắc Kinh ngày 20/03/2017
Trong
cuộc gặp gỡ tại Đại Lễ đường nhân dân ở thủ đô Bắc Kinh ngày 19/3/2017, Chủ tịch
Tập Cận Bình đã nói với Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson rằng "hợp tác
là sự lựa chọn đúng đắn duy nhất đối với hai nước". Trong các lời phát biểu
công khai, Ngoại trưởng Tillerson đã lặp lại chủ trương của Tập Cận Bình
: "Một Mô thức mới về những Tương quan quyền lực lớn : không có
đối đầu hay tranh chấp, tôn trọng lẫn nhau và những giải pháp hai bên cùng
có lợi" (A New Model of Great Power Relations : no confrontation or
conflict, mutual respect, and win-win solutions). Như vậy Donald Trump đã có
cùng một "ngôn ngữ" giống Tập Cận Bình !
Những
hiện tượng trước mắt
Trong
bài "Jared Kushner, con rể và cố vấn Trump, đuổi theo một cuộc thương thuyết
Trung Quốc" (Jared Kushner, a Trump In-Law and Adviser, Chases a Chinese
Deal), tờ New York Times ngày 7/1/2017 đã mô tả khá đầy đủ những
chuyện làm ăn mờ ám giữa gia đình Trump và Trung Quốc. Những chuyện làm ăn này
chúng tôi đã tóm lược trong bài "Chuyện làm ăn mờ ám giữa gia đình Trump với
Trung Quốc" phổ biến ngày 23/3/2017. Với nhưng kế hoạch làm ăn này, Trump
đã biến khẩu hiệu "Mua hàng Mỹ, thuê người Mỹ" thành "Mua
hàng Trung Quốc, thuê người Trung Quốc".
Vế
việc khai thác mỏ dầu khí ở ngoài khơi bở biển Việt Nam, có nhiều dấu hiệu cho
thấy đã có sự đổi chác giữa Trump - ExxonMobil và Trung Quốc.
Việc
thăm dò dầu khí ở bờ biển thuộc vùng cách các tỉnh Đà Nẵng, Quảng Nam và Quảng
Ngãi khoảng 100 km đã được ExxonMobil thực hiện từ năm 2007. Vào tháng 7/2008,
Trung Quốc đã gây áp lực buộc ExxonMobil ngừng các dự án với Việt Nam tại những
khu vực mà Bắc Kinh nói là thuộc chủ quyền Trung Quốc. ExxonMobil khám phá ra
mỏ dầu khí Cá Voi Xanh ở ngoài khơi Quảng Nam vào năm 2011. Ngay sau đó Bắc
Kinh đã cảnh báo các tập đoàn nước ngoài không nên làm ăn với Việt Nam tại
các vùng biển Trung Quốc tuyên bố chủ quyền và gây áp lực buộc các công ty này
phải rút lui.
Một
giàn khai thác dầu khí của ExxonMobil trên Biển Đông
Nhưng
ngày 13/1/2017 vừa qua, sau khi Donald Trump thắng cử, ExxonMobil đã quay trở lại
ký kết với công ty quốc doanh PetroVietnam khế ước khai thác dầu khí quy mô tại
Biển Đông. Điều này cho thấy đã có sự thỏa thuận ngầm giữa Donald Trump và
Trung Quốc.
ExxonMobil
dự tính sẽ bỏ ra khoảng 10 tỉ USD để khai thác mỏ Cá Voi Xanh. Một hệ thống đường
ống dẫn khí đốt dài khoảng 88 cây số sẽ được nối liền từ biển về đất liền, nơi
có các cơ sở hoán chuyển thành gas-năng lượng để cung cấp năng lượng cho 4 nhà
máy biến điện với tổng năng suất 2.500 megawatts (MW). Các nhà máy điện này được
dự trù sẽ hoạt động vào năm 2023.
Biển
Đông sẽ đi về đâu ?
1.
Về kinh tế :
Hiệp
ước Đối tác xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership - TPP) được Tổng
thống Obama lập ra để bao vây kinh tế Trung Quốc đã bị Đảng Cộng hòa ngăn chặn
và bị Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh hủy bỏ ngay sau khi vừa nhận chức. Một
hiệp ước khác có tên là "Hiệp định Kinh tế toàn diện khu vực" (Regional
Comprehensive Economic Partnership - RCEP) được 16 quốc gia tham gia hình thành
để thay thế TPP nhưng không có Mỹ mà lại có Trung Quốc. Tại một cuộc hội thảo ở
Singapore ngày 22/3/2017, ông Iman Pambagyo, trưởng Hội đồng Thương thuyết của
Hiệp định đã tuyên bố : "Tôi đánh cược là RCEP sẽ được ký kết vào năm
sau".
Chuyên
gia Fareed Zakaria nhận xét :
"Sức
mạnh ngoại giao ngày càng tăng của Trung Quốc có ý nghĩa quan trọng. Một người
đứng đầu chính phủ Châu Á gần đây đã nói với tôi rằng trong tất cả các hội nghị
khu vực, Washington gửi đến hai nhà ngoại giao, trong khi Bắc Kinh gửi đến
hàng chục. Người Trung Quốc có mặt trong tất cả các cuộc hội họp và các bạn thì
lại vắng mặt. Kết quả, ông nói, Bắc Kinh đang ngày càng đặt ra chương
trình nghị sự cho Châu Á".
2.
Về quân sự :
Chuyên
gia Fareed Zakaria nói :
"Chính
quyền của Trump muốn có một quân đội lớn mạnh hơn. Nhưng chưa bao giờ Trung Quốc
tìm cách cạnh tranh với sức mạnh của Mỹ. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã cho tôi
biết rằng đây là một chiến lược của Liên Xô, từng bị thất bại thảm hại trong thời
Chiến tranh Lạnh. Ngụ ý là : Hãy để Washington lãng phí nguồn lực của
Ngũ giác đài, trong khi Bắc Kinh sẽ tập trung vào kinh tế, công nghệ và quyền lực
mềm".
Tàu
chiến Nhật tham gia tập trận với của quốc gia Đông Nam Á trên Biển Đông
Bây
giờ Trung Quốc đang đưa ra miếng mồi kinh doanh tại Trung Quốc để câu gia đình
Trump đổ tiền của vào, và miếng mồi dầu khí để đổi chác các quyền lợi khác ở Biển
Đông. Đó là những "đồ thế chấp" mà Trung Quốc cần. Một khi
Donald Trump trở mặt hay sụp đổ, Trung Quốc sẽ xiết những "đồ thế chấp" đó
và đẩy cả gia đình Trump lẫn ExxonMobil ra. Donald Trump đang trở thành một thảm
họa ở Biển Đông.
Hiện
nay, Nhật đang cố gắng thay Mỹ để giữ các nước ở Đông Nam Á, nhất là Việt Nam,
đừng đứng hẳn về phía Trung Quốc, sau đó hình thành một lực lượng kinh tế và
quân sự khu vực để có thể cầm cự với Trung Quốc.
Ngày
30/3/2017
Lữ
Giang
No comments:
Post a Comment