Mai Vân – RFI
Đăng
ngày 28-03-2017
Những ngón đòn trừng
phạt kinh tế và văn hóa mà Bắc Kinh sử dụng đối với Seoul vì đã để cho
Washington bố trí hệ thống lá chắn chống tên lửa THAAD trên lãnh thổ Hàn Quốc,
đã có dấu hiệu phản tác dụng : Trang mạng Yibada của cộng đồng người Hoa hải
ngoại ngày 27/03/2017 đã trích dẫn một khảo sát mới nhất của Viện Nghiên Cứu
Chính Trị Asan tại Hàn Quốc, cho thấy là Trung Quốc đã vượt qua Nhật Bản trong
vị thế quốc gia bị người dân Hàn Quốc ghét nhất, chỉ thua Bắc Triều Tiên mà
thôi.
Trên
một thang điểm với điểm 10 dành cho nước được coi là thân thiện nhất, bản khảo
sát công bố hôm 20/03 của Viện Nghiên Cứu Chính Trị Asan đã nêu bật sự kiện là
điểm của Trung Quốc đã tụt giảm nghiêm trọng, từ 5 điểm năm 2016, đã giảm xuống
còn 3,21.
Dân
Hàn Quốc giờ đây ghét Trung Quốc hơn Nhật Bản
Đáng
chú ý hơn cả là điểm của Trung Quốc còn rơi xuống mức thấp hơn cả điểm số của
Nhật Bản vẫn được duy trì ở mức 3,33.
Song
song với điểm số của Trung Quốc, điểm ưu ái của người Hàn Quốc dành cho chủ tịch
Trung Quốc Tập Cận Bình cũng sụt giảm, từ 4,25 vào tháng Giêng năm 2017, đã giảm
xuống còn 3,01 điểm trong tháng Ba. Đây là mức giảm lớn nhất của ông Tập Cận
Bình kể từ tháng 7 năm 2013. Điều này cũng tương phản rõ rệt với năm 2014 khi mối
quan hệ của Hàn Quốc-Trung Quốc đạt đến đỉnh cao và chủ tịch Trung Quốc được
hơn 5 điểm, bám sát theo điểm của tổng thống Mỹ Barack Obama. Điểm an ủi duy nhất
đối với ông Tập Cận Bình là điểm của ông vẫn cao hơn điểm của thủ tướng Nhật Bản
Abe.
Đối
với các chuyên gia phân tích, sở dĩ người dân Hàn Quốc quay sang ghét Trung Quốc
nhiều hơn, đó chính là thái độ thô bạo của Bắc Kinh, đã cho tiến hành các thủ
đoạn trừng phạt nhắm vào Hàn Quốc để phản đối việc Mỹ bố trí hệ thống lá chắn
chống tên lửa THAAD tại Hàn Quốc để giúp nước này đối phó với Bắc Triều Tiên.
Các
biện pháp trả đũa của Trung Quốc cho đến nay chủ yếu nhắm vào các mặt hàng tiêu
dùng như mỹ phẩm và thực phẩm, các sản phẩm và dịch vụ văn hoá, tour du lịch và
các cửa hàng bán lẻ do các doanh nghiệp Hàn Quốc điều hành, đặc biệt là của tập
đoàn Lotte, vốn đã đồng ý cung cấp đất cho việc lắp đặt lá chắn chống tên lửa của
Mỹ. Thậm chí Bắc Kinh còn dùng đến thủ đoạn kích động quần chúng tẩy chay sản
phẩm và cửa hiệu Hàn Quốc tại Trung Quốc.
Bắc
Kinh không thể tẩy chay toàn diện và sợ bị kiện
Theo
nhật báo Hàn Quốc Korea Tribune ngày 27/03/2017, Bắc Kinh cho đến lúc này đã cố
tránh đụng đến nhiều mặt hàng nhập từ Hàn Quốc rất cần cho nền công nghiệp của
họ, hầu tránh thiệt hại trực tiếp cho nền kinh tế Trung Quốc. Trung Quốc cũng
có vẻ đang cố gắng tránh không vi phạm các quy tắc thương mại quốc tế một cách
thô bạo, vì điều này sẽ cản trở nỗ lực của Bắc Kinh trong việc được Mỹ và các
quốc gia tiên tiến cho hưởng quy chế của một nền kinh tế thị trường.
Sau
khi Hàn Quốc có động thái yêu cầu Tổ Chức Thương Mại Thế Giới OMC xác định xem
liệu các biện pháp của Trung Quốc nhắm vào Hàn Quốc có trái với các quy định của
WTO hay không, Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 23/03 đã vội lên tiếng cho biết
Trung Quốc rất trân trọng quan hệ thương mại với Hàn Quốc và các quy tắc của Tổ
Chức Thương Mại Thế Giới.
Dẫu
sao thì trước mắt, sự phụ thuộc của Trung Quốc vào các bán thành phần và thiết
bị sản xuất từ Hàn Quốc đã khiến cho các nhà quan sát cho rằng những nỗ lực của
Bắc Kinh dùng kinh tế, thương mại để gây sức ép trên vấn đề an ninh của Seoul sẽ
thất bại.
Đòn
trừng phạt của Trung Quốc nhắm vào Hàn Quốc sẽ thất bại
Trong
một bài viết ngày 23/03, nhật báo Hồng Kông, South China Morning Post, đã trở lại
với việc Trung Quốc có những biện pháp trừng phạt không chính thức nhắm vào Hàn
Quốc, để trích dẫn một số chuyên gia cho rằng việc khuyến khích tẩy chay hàng
hóa Hàn Quốc sẽ không ngăn được Seoul cho Mỹ triển khai lá chắn mà chỉ làm quan
hệ kinh tế hai bên xấu đi thôi.
Giới
quan sát ghi nhận là Bắc Kinh thật ra chưa có thông báo chính thức mà áp đặt ngầm
biện pháp trừng phạt, có điều đối với họ những biện pháp đưa ra như để cho truyền
thông vận động tẩy chay hàng hóa sẽ không hiệu quả do việc chính Trung Quốc dựa
nhiều vào linh kiện điện tử Hàn Quốc cho công nghiệp của mình.
Dĩ
nhiên một số người ở Trung Quốc đã nghe theo vận động và tẩy chay hàng hóa hay
dịch vụ Hàn Quốc, du lịch Hàn Quốc cũng bị ảnh hưởng, nhiều chuyến đi thăm bị hủy
bỏ, chuyến bay đến Hàn Quốc bị giảm…nhưng dù thế khả năng trừng phạt của Bắc
Kinh đối với Seoul cũng giới hạn.
Công
nghiệp Trung Quốc lệ thuộc vào linh kiện Hàn Quốc
Lý
do là hàng tiêu dùng Hàn Quốc - những mặt hàng dễ tẩy chay, chỉ chiếm 5% hàng
xuất sang Trung Quốc, phần còn lại là nguyên liệu, linh kiện, trang thiết bị phục
vụ cho nền công nghiệp sản xuất của Trung Quốc.
SCMP
đã trích dẫn Rajiv Biswas, kinh tế gia vùng Châu Á Thái Bình Dương của IHS
Global Insight cho là Hàn Quốc là nguồn quan trọng xuất linh kiện điện tử sang
Trung Quốc. Theo ông, thì một phần tư khối lượng mạch IC (integrated circuits),
linh kiện chủ yếu cho truyền hình và điện thoại di động là được nhập từ Hàn Quốc.
Andrew
Gilholm, nhà phân tích của cơ quan tư vấn Control Risks, ghi nhận là Trung Quốc
đứng sau các vụ « sách nhiễu ngầm một số công ty Hàn Quốc », nhưng
việc tẩy chay, sách nhiễu công ty không làm giảm đi sự lệ thuộc của Trung Quốc
vào Hàn Quốc trong một số lãnh vực : « Công ty Trung Quốc cần sự hợp
tác về mặt công nghệ với công ty Hàn Quốc để hoàn tất mục tiêu nâng cấp công
nghệ của mình ».
Theo
ghi nhận của SCMP, trao đổi thương mại hai bên đang gia tăng. Xuất khẩu Hàn Quốc
sang Trung Quốc tăng 28,7 % vào tháng Hai vừa qua, so với cùng thời kỳ năm
ngoái, mức tăng cao nhất từ 2010.
Hiệp
Hội Thương Mại Quốc Tế Hàn Quốc cho là nếu bị Trung Quốc tiếp tục áp dụng các
biện pháp trừng phạt không chính thức, thì cùng lắm kinh tế Hàn Quốc sẽ bị thua
lỗ 14, 76 tỷ đô la, nói cách khác là 1,07 % GDP.
Nguy
cơ đẩy Hàn Quốc vào vòng tay Mỹ
Giới
phân tích còn đánh giá việc Bắc Kinh tẩy chay hàng hóa Hàn Quốc chỉ đẩy thêm
Seoul vào vòng tay của Washington.
Như
để minh chứng cho điều này, cuộc khảo sát dư luận Hàn Quốc của Viện Nghiên Cứu
Chính Trị Asan tại Hàn Quốc hôm 20/03 đã cho thấy là liên quan đến việc Mỹ bố
trí hệ thống lá chắn chống tên lửa THAAD ở Hàn Quốc, vào tháng 11 năm 2016, tỷ
lệ người ủng hộ và người chống gần bằng nhau : 46,3% ủng hộ và 45,7% chống. Thế
nhưng qua tháng 3 này, số ủng hộ THAAD đã tăng vọt lên thành 50,6%, trong lúc số
chống giảm hẳn xuống còn 37,9%.
Thậm
chí Trung Quốc còn sẽ làm cho quan hệ song phương với Hàn Quốc bị đầu độc trong
lúc bang giao đã khá lên trong những năm gần đây nhờ thương mại và đầu tư phát
triển, cũng như mối căm hận chung đối với Nhật Bản do vấn đề lịch sử. Hai bên
cũng cùng mục tiêu muốn Bình Nhưỡng bỏ chương trình hạt nhân quân sự.
Theo
giáo sư Lee Jung Nam, thuộc Viện Nghiên Cứu Châu Á, trường Đại Học Hàn Quốc
(Asiatic Research Institute at Korea University) : « Nếu Trung Quốc đi
quá xa trong áp lực kinh tế thì chỉ sẽ làm gia tăng tinh thần ái quốc và dân tộc
chủ nghĩa ở Hàn Quốc mà thôi. Và cũng sẽ làm xấu đi hình ảnh Trung Quốc. Nếu
Trung Quốc muốn trở thành lãnh đạo ở Đông Bắc Á, thì không nên để lại cảm giác
tiêu cực như vậy ở các láng giềng ».
Tấm
gương thất bại đối với Nhật Bản
Trước
đây Bắc Kinh đã sử dụng lá bài dân tộc chủ nghĩa vì những mục tiêu ngoại giao,
nhưng phong trào tẩy chay, phản đối cũng không kéo dài.
Theo
ông Kim Mỹ Hoa (Jin Meihua), Phó Giám đốc Trung Tâm Nghiên cứu Đông Bắc Á ở tỉnh
Cát Lâm (Trung Quốc) sát cạnh Bắc Triều Tiên, việc người Trung Quốc tẩy chay
hàng hóa Hàn Quốc sẽ tác động rất ít tới nền kinh tế Hàn Quốc, nhưng có nguy cơ
tạo ra sự thù hằn giữa người dân Hàn Quốc bình thường đối với người Trung Quốc.
Chuyên
gia này còn nêu bật thất bại của việc Bắc Kinh trước đây đã từng kích động tinh
thần bài Nhật : « Trung Quốc cũng đã tẩy chay Nhật Bản vì tranh chấp đảo Điếu
Ngư, thế là các công ty Nhật đầu tư vào Đông Nam Á, và bây giờ thì số lượng du
khách Trung Quốc tham quan Nhật Bản đang tăng lên rất nhiều ».
Mục
tiêu muốn Hàn Quốc dẹp lá chắn chống tên lửa, theo ông Hồ Vĩ Tinh (Richard Hu
Weixing), trưởng khoa Chính Trị và Hành Chính Công tại Đại học Hồng Kông cũng
khó đạt, vì các áp lực của Trung Quốc về kinh tế trên Hàn Quốc như không thể
lay chuyển quyết tâm triển khai THAAD của Seoul. Trái lại, theo ông : « Thực tế
cho thấy là Hàn Quốc đang đẩy nhanh tiến độ triển khai (lá chắn THAAD) ».
No comments:
Post a Comment