Trọng Nghĩa – RFI
Đăng ngày 30-08-2016
.
Phó tổng thống Mỹ
Joe Biden và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan (P) trao đổi tại dinh tổng thống
ở Ankara ngày 24/08/2016.Kayhan Ozer/Presidential Palace/Handout via REUTERS
Ngày
24/08/2016, chiến xa và bộ binh Thổ Nhĩ Kỳ, một đồng minh của Mỹ, bắt đầu tiến
vào nước láng giềng Syria, với mục tiêu « diệt khủng bố ». Trên chiến
trường quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã tấn công vào hai địch thủ : quân thánh chiến của
tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo Daech, và các lực lượng người Kurdistan tại Syria.
Chính việc Thổ Nhĩ Kỳ tìm diệt đối tượng thứ hai này đang làm cho Washington nhức
đầu vì trong số đó có lực lượng YPG được Mỹ trợ giúp để chống lại Daech.
Thổ Nhĩ Kỳ không hề che giấu mục tiêu của mình là
tiêu diệt các nhóm du kích người Kurdistan tại Syria, bị Ankara liệt vào diện «
khủng bố ». Ngày hôm qua, 29/08, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã nói rõ
trong một thông cáo rằng chiến dịch « Lá Chắn Euphrate sẽ tiếp diễn cho đến khi không còn mối
đe dọa của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo, Đảng Lao Động Kurdistan PKK và lực lượng
chiến binh người Kurdistan YPG. »
Vấn đề đặt ra là lực lượng YPG của người Kurdistan tại
Syria cũng như một nhóm khác là PYD, trong thời gian gần đây, lại được
Washington hỗ trợ trong cuộc chiến chống lại Tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo ở Syria
và Irak. Các chiến binh Kurdistan gần đây đã giành được nhiều thành công trong
việc lấy lại những khu vực bị rơi vào tay Daech.
Trước sự kiện những người đồng minh chống Daech của
mình lại bị một đồng minh khác tấn công, Hoa Kỳ không tránh khỏi lúng túng vì bị
bất ngờ, và đã phải lên tiếng phản ứng.
Vào hôm qua, ngày 29/08, đặc sứ của tổng thống Mỹ
bên cạnh Liên minh quốc tế chống thánh chiến, Brett McGurk, đã tỏ ý rất tức giận
trước việc Thổ Nhĩ Kỳ tấn công vào người Kurdistan, xem đấy là điều «
không thể chấp nhận được », và kêu gọi các bên « ngưng » chạm
súng.
Tuyên bố của ông McGurk lại có phần mâu thuẫn với một
phát biểu của phó tổng thống Mỹ Joe Biden. Ghé Ankara vào tuần trước, ông Biden
đã « nói rất rõ ràng » là lực lượng Kurdistan phải «
băng qua trở lại » sông Euphrate về phía đông nếu không thì sẽ mất hậu
thuẫn của Mỹ, một tuyên bố có phần đi theo đòi hỏi của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo ông Matt Bryza, một cựu thành viên Hội Đồng An
Ninh Quốc Gia Mỹ thời tổng thống George W. Bush, những dấu hiệu trái ngược nhau
này của Mỹ có nguy cơ làm mất đi cơ hội tranh thủ quyết tâm mới của Thổ Nhĩ Kỳ
trong việc tấn công tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo.
Đối với ông Matt Bryza, Washington không nên làm cho
Ankara phật ý khi ủng hộ lực lượng Kurdistan, vì Mỹ đã phải mất hai năm mới yêu
cầu được Thổ Nhĩ Kỳ có một thái độ cứng rắn hơn đối với Daech.
Ngược lại « đảm bảo là các đơn vị người
Kurdistan của YPG trở lại phía đông sông Euphrate, như một viên chức Mỹ đã nêu
lên, là một chiến lược tốt mà Washington nên theo. »
Tuy nhiên, theo một số nhà quan sát, chính thái độ
chần chừ của Ankara trước đây trong cuộc chiến chống Daech đã thúc đẩy Mỹ phải
tìm đến trợ thủ khác là lực lượng Kurdistan.
Ông John Hannah, một cựu cố vấn của cựu phó tổng thống
Dick Cheney ghi nhận : « Lực lượng YGP không phải là chọn lựa đầu tiên
của Mỹ để trở thành đồng minh trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà Nước Hồi giáo
trên thực địa, mà đó là vì không còn ai khác. ».
Ông John Hannah cũng cảnh báo : « Nếu xảy ra
một cuộc đối đầu to lớn giữa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hay lực lượng mà họ hỗ trợ, với
chiến binh Kurdistan YPG, mà không thấy dấu hiệu gì là Thổ Nhĩ Kỳ dấn thân mạnh
hơn vào cuộc chiến chống Daech, thì chắc chắn sẽ có căng thẳng thật sự giữa
Washington và Ankara ».
Trước mắt, quan hệ giữa Ankara và Washington vốn đã
căng thẳng do vụ đảo chánh hụt tại Thổ Nhĩ Kỳ, đã lại căng thẳng thêm lên với
chiến dịch đánh vào người Kurdistan ở Syria.
Đây sẽ là hai hồ sơ nóng bỏng nhân cuộc gặp thượng đỉnh
Obama-Erdogan tại Trung Quốc bên lề Hội Nghị G20 tại Trung Quốc vào đầu tháng 9
sắp tới.
No comments:
Post a Comment