Posted on May 27, 2016
Trong chuyến công du Việt Nam tuần này, khi loan báo
những hợp tác mới giữa hai nước Tổng thống Barack Obama cho biết chương trình
Peace Corps (Đoàn Hòa bình) của Hoa Kỳ lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam trong
công tác giảng dạy Anh ngữ.
Giám đốc Peace
Corps Carolyn Hessler-Radelet nói chuyện với sinh viên vùng Vịnh San Francisco
Sau đó, trong một buổi lễ với sự hiện diện của Ngoại
trưởng John Kerry và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, đại
diện hai quốc gia là giám đốc Peace Corps, bà Carolyn Hessler-Radelet, và Đại sứ
Việt Nam tại Hoa Kỳ Phạm Quang Vinh đã ký các văn bản để khởi động chương trình
đem tình nguyện viên đến Việt Nam.
Theo thỏa thuận, Việt Nam đồng ý tiếp nhận tình nguyện
viên Peace Corps đến dạy Anh ngữ cũng tham gia vào việc huấn luyện đội ngũ giáo
viên tiếng Anh, mở đầu tại Hà Nội, Sài Gòn và sau đó sẽ đến các tỉnh thành
khác. Theo dự trù, vào năm tới sẽ có 20 tình nguyện viên đầu tiên đến Việt Nam.
Đây là kết quả của một tiến trình nhiều trở ngại kéo
dài trong phát triển quan hệ Mỹ-Việt.
Từ năm 2008, Đại sứ Michael Michalak trong buổi gặp
gỡ cộng đồng người Việt ở San Jose cho biết Hoa Kỳ đã đề xuất việc này. Đến năm
2012 một phái đoàn do ông Aaron Williams, giám đốc Peace Corps thời đó, đã đến
Việt Nam để xem xét việc thiết lập chương trình, nhưng Hà Nội không tỏ vẻ nhiệt
tình vì vẫn còn nghi ngờ hoạt động của Peace Corps.
Trong những thập niên 1960 và 1970 trên truyền thông
tại các quốc gia không thân thiện với Hoa Kỳ có cáo buộc rằng tình nguyện viên
Peace Corps là những người hoạt động tình báo.
Thời chiến tranh Việt Nam, nhiều thanh niên Mỹ đăng
ký làm tình nguyện cho Peace Corps để khỏi phải gia nhập quân đội, tránh qua
tham chiến ở Việt Nam.
Năm ngoái, trong chuyến đi Hoa Kỳ của Bộ trưởng Công
an Trần Đại Quang, nay là chủ tịch nước, ông đã được giới chức Mỹ trình bày cho
hiểu rõ mục tiêu hoạt động của chương trình Peace Corps và sau đó chính ông là
người đã đồng ý cho gửi tình nguyện viên đến Việt Nam.
Tháng Bảy vừa qua, khi Đại sứ Hoa Kỳ Ted Osius đến
San Jose tôi đặt câu hỏi về triển vọng đưa Peace Corps vào Việt Nam và ông nói
chắc chắn sẽ xảy ra trong năm 2015. Khi đó, sau chuyến thăm Mỹ của Tổng Bí thư
Nguyễn Phú Trọng thì hai bên đã có kế hoạch để Tổng thống Barack Obama thăm Việt
Nam vào tháng 11, nhưng chuyến đi không thực hiện được vì Việt Nam bận đón tiếp
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Phải đợi đến tuần này, với chuyến đi của Tổng thống
Obama thì chương trình đưa tình nguyện viên Peace Corps vào Việt Nam mới chính
thức được đại diện hai quốc gia ký kết.
Peace Corps được Tổng thống John F. Kennedy khai
sinh năm 1961 với mục đích gửi thanh niên Hoa Kỳ, vừa tốt nghiệp đại học, đến
những nước kém phát triển để phục vụ hai năm trong những lãnh vực mà quốc gia
đó cần, thường là về giáo dục, y tế, nông nghiệp, chăn nuôi trong những thập
niên đầu của chương trình.
Khoảng ba thập niên trở lại đây, Peace Corps đã mở rộng
chương trình gồm cả công nghệ thông tin, thương mại, môi trường, phát triển
thanh thiếu niên, phát triển cộng đồng.
Đối với những chính phủ không thích Hoa Kỳ, họ nghi
ngờ hoạt động của tình nguyện viên vì đó là những thanh niên, thiếu nữ từ bỏ cuộc
sống tiện nghi và êm ấm ở Mỹ đến sống hòa nhập với môi trường của người dân địa
phương, hiểu được ngôn ngữ và những phong tục tập quán của họ.
Với chính phủ và người dân Hoa Kỳ, những tình nguyện
viên Peace Corps được coi như là “đại sứ nhân dân” đại diện cho các tầng lớp xã
hội Mỹ ra trước thế giới.
Theo số liệu gần đây nhất của Peace Corps, trong gần
9 nghìn tình nguyện viên đang phục vụ trên 70 quốc gia, 37% là về giáo dục, 22%
về y tế và phòng chống bệnh Sida, 14% về thương mại và công nghệ truyền thông,
13% về môi trường.
Con số tình nguyện viên phục vụ ở châu Phi đông nhất,
chiếm 41%; Mỹ Latinh 23%; Đông Âu và Trung Á 18%. Con số ở Đông Á bao gồm Trung
Quốc, Cambodia, Indonesia, Mongolia, Philippines và Thái Lan chỉ chiếm 8%.
Trong 55 năm hoạt động, Peace Corps đã gửi 220 nghìn
công dân Mỹ làm tình nguyện viên đi phục vụ tại 144 quốc gia trên khắp thế giới.
Mỗi năm Peace Corps tuyển chừng 4 nghìn tình nguyện
viên. Quá trình tuyển chọn từ lúc nạp đơn cho đến ngày chính thức rời Hoa Kỳ có
thể lâu từ 9 tháng đến một năm vì phải qua các thủ tục an ninh và sức khoẻ.
Một tình nguyện viên khi được chọn phải cam kết phục
vụ 27 tháng, trong đó có ba tháng học ngôn ngữ và hướng dẫn về văn hóa và phong
tục, tập quán nơi sẽ đến làm việc.
Tình nguyện viên được trợ cấp tài chánh để trả tiền
nhà, tiền ăn bằng mức sống của một người dân địa phương.
Tôi là một tình nguyện viên Peace Corps được gửi
sang Togo dạy lý hóa bậc phổ thông từ 1983 đến 85. Trong hai năm đó tôi sống
trong một căn nhà không có điện, không có nước, không ti-vi. Phương tiện giải
trí chỉ là chiếc ra-đi-ô cát-sét mang theo để nghe nhạc. Liên lạc với gia đình
và bạn bè là những lá thư gửi qua đường bưu điện.
Tác giả và một học
sinh của ông
Bây giờ tình nguyện viên không còn cách biệt với bên
ngoài như thế nữa vì hầu như khắp nơi trên thế giới đều có thể nối mạng
Internet.
Cùng đón Giáng Sinh
năm 1983 với học sinh Togo
Năm tôi sang Togo, trong đoàn có tất cả 45 người,
làm việc trong nhiều lãnh vực khác nhau gồm dạy toán lý hoá, trồng cây, đào giếng,
y tế, huấn luyện sư phạm Anh ngữ.
Việt Nam sẽ đón những tình nguyện viên từ Hoa Kỳ
sang giảng dạy và huấn luyện cho các giáo viên tiếng Anh tại Việt Nam. Theo hiểu
biết của tôi, để được chọn phục vụ trong ngành này một ứng viên cần có ít nhất
bằng cử nhân, đã học những lớp TESL (Teaching English as Second Language) hay
TEFL (Teaching English as Foreign Language) và có kinh nghiệm dạy Anh ngữ, càng
nhiều năm càng có cơ hội được chọn.
Những tình nguyện viên Peace Corps sau khi hết hạn
phục vụ hai năm nhiều người tiếp tục làm việc trong lãnh vực phát triển quốc tế,
có người trở thành những nhà ngoại giao của Hoa Kỳ.
Sau hai năm ở Togo, tôi làm việc với Cao ủy Tị nạn tại
Đông Nam Á thêm vài năm nữa rồi sau đó về lại Hoa Kỳ dạy học.
(ảnh trong bài của tác giả)
© 2016 Buivanphu
[Bài đã đăng trên BBCVietnamese.com 25.05.2016]
Peace Corps được vào Việt Nam * Với chính phủ
và người dân Hoa Kỳ, những tình nguyện viên Peace Corps được coi như là “đại sứ
nhân dân” đại diện cho các tầng lớp xã hội Mỹ ra trước thế giới.
No comments:
Post a Comment