Tuesday, January 26, 2016

MỸ ĐEN UỐNG NƯỚC ĐỤC (Nguyễn Đạt Thịnh)





Nguyễn Đạt Thịnh
(VienDongDaily.Com - 25/01/2016)

Trong bài báo này, hai chữ “Mỹ Đen” chỉ định gần 100,000 người Mỹ cư ngụ tại thị trấn Flint, tiểu bang Michigan, cách thành phố Detroit 66 dặm về hướng Tây Bắc. Flint được xếp hạng thứ 9 trong những thị trấn nhiều người da đen nhất nước Mỹ.

"Nước đục" là nguồn nước uống của thị dân Flint -trước kia trong lành, và hiện đang vẩn đục, tanh tưởi, có nhiều chất chì, gây bệnh hoạn cho trẻ em; khoảng từ 6,000 đến 12,0000 cư dân Flint đang lâm bệnh và 10 người đã chết vì bị nước đục đầu độc.

Trước kia nước uống của cư dân Flint được hút từ Hồ Huron, một lượng nước sạch, đã được khử trùng, nhưng vì dân Flint nghèo, tiền thuế thu vào không đủ trang trải mọi chi phí điều hành thị trấn, nên chính quyền tiểu bang Michigan, cắt cử một viên chức tiểu bang xuống ngồi cạnh thị trưởng Flint trong vai trò manager, điều hành mọi việc trong thị xã, thay đổi nhiều nguồn cung cấp -trong số những thay đổi đó có nguồn cung cấp nước uống -nguồn nước không còn lấy từ Hồ Huron nữa, mà hút thẳng từ con sông Flint lên hầu giảm thiểu ngân sách thị trấn.

Nguồn nước trước kia từ hồ Huron

Sau khi đổi nguồn, nước uống tại Flint tạo ra nhiều bệnh nhân vì chất chì trong nước; không những không được khử trùng, nước gia dụng của dân Flint còn chuyển qua hệ thống ống nước cũ, đầy xét rỉ, khiến nước mang mầu đỏ, hoặc mầu sét.

Nước uống cung cấp cho thị dân Flint qua hệ thống ống rỉ sét.

Nước uống cung cấp cho dân đục ngầu

Thị Trưởng Flint -bà tiến sĩ Karen Weaver- một chính khách Dân Chủ, được bầu lên ngày mùng 9 tháng 11, 2015; bà cũng là nữ thị trưởng đầu tiên của thị trấn Flint, sáu tháng sau ngày tiểu bang đổi nguồn nước uống của Flint. Trong một cuộc phỏng vấn, bà Weaver chỉ trích chính phủ tiểu bang “không đặt yếu tố sức khỏe của người dân trên quyền lợi và tiền bạc.”

Bốn hôm sau, hôm 13 tháng 11, 2015, bốn gia đình cư dân Flint đâm đơn kiện Thống Đốc Michigan Rick Snyder cùng 13 viên chức tiểu bang và thị xã tại toà liên bang, và hai tháng sau ba cư dân Flint kiện chính quyền tiểu bang Michigan, trước toà địa phương Michigan.

Những vụ kiện này tạo ra hai cuộc điều tra thuộc hai cấp liên bang và tiểu bang. Ngày 5 tháng 1, 2016, Thống Đốc Snyder tuyên bố tình trạng khẩn cấp để thực hiện việc tạo nguồn nước trong sạch cho thị trấn Flint, và ngày 21 tháng Giêng, Tổng Thống Barack Obama quyết định cấp cho Michigan $80 triệu để giải quyết vấn đề nước uống của cư dân Flint.

Obama tuyên bố, “Cuối tuần sau, chính quyền Michigan sẽ có $80 triệu trợ cấp đó để giải quyết vấn đề nước uống cho cư dân Flint; chúng ta không chấp nhận tình trạng nước uống không sạch tại bất cứ thị trấn nào trên lãnh thổ Hoa Kỳ.”

Obama: chúng ta không chấp nhận tình trạng nước uống không sạch tại bất cứ thị trấn nào trên lãnh thổ Hoa Kỳ.

Weaver: chính phủ tiểu bang "không đặt yếu tố sức khoẻ của người dân trên quyền lợi và tiền bạc."

Nước uống của cư dân Flint tệ đến mức hãng xe hơi General Motors, quyết định không sử dụng nguồn nước đó trong xưởng sản xuất xe nữa, vì nước tạo rỉ sét máy xe.

Weaver được bầu lên do lời cam kết với cử tri là bà sẽ nỗ lực giải quyết vấn đề nước uống; đài phát thanh Michigan Radio tường thuật, "Weaver giữ lời hứa -bà tuyên bố đặt thị trấn Flint trong tình trạng báo động."

Tiếp xúc với truyền thông, Thị Trưởng Weaver tuyên bố, "Bốn-mươi phần trăm cư dân Flint sống dưới mức nghèo; do đó tôi nghĩ là tình trạng nghèo và da đen của người Flint là nguyên do của thái độ tiểu bang kỳ thị môi trường, bắt họ phải uống nước đục."

Nỗ lực phấn đấu chống tệ trạng "Mỹ Đen Uống Nước Đục" của bà Weaver gây xúc động mạnh trong giới nghệ sĩ Mỹ; nhà hài hước Jimmy Fallon của đài NBC tuyên bố giúp $10,000 vào quỹ mua nước chai tặng cư dân Flint, và mời 10 thân hữu, khán giả của ông làm như ông, hay làm nhiều hơn ông; hai nghệ sĩ Big Sean và Meek Mill cũng dốc túi mua nước sạch tặng Flint -Big Sean tặng $10,000, Meek Mill tặng $50,000. Ban nhạc Rock band Pearl Jam, vận động nhạc sĩ trong ban đóng góp được $300,000 để góp tiền mua nước. Ca sĩ Cher tặng Flint 180,000 chai nước; Anheuser-Busch tặng 51,000 chai, ...

Hôm thứ Tư 20 tháng Giêng, 2016, Thống Đốc Rick Snyder lên tiếng, chính thức xin lỗi cư dân Flint về vụ “Mỹ Đen Uống Nước Đục”; ông nói, “Tôi xin lỗi đã bỏ rơi quý vị -những người xứng đáng được đãi ngộ tốt hơn. Quý vị có quyền quy trách, và có quyền biết trách nhiệm đó là trách nhiệm của tôi. Quý vị có quyền biết rõ sự thật, và tôi là người có trách nhiệm phải nói thật với quý vị."

Thống Đốc Rick Snyder chính thức xin lỗi cư dân Flint về vụ “Mỹ Đen Uống Nước Đục.”

Nói cách khác vụ “Mỹ Đen Uống Nước Đục” không chỉ là một vấn đề pháp lý, một vấn đề lương tâm, mà còn là một vấn đề chính trị đảng phái nữa -thái độ của một vị thống đốc Cộng Hòa ngược đãi nhóm cử tri Dân Chủ, cư dân Flint.

Nhận định về Flint, ứng cử viên tổng thống Jeb Bush, gỡ tội cho Thống Đốc Snyder; Bush nói, “nguyên nhân tạo ra diễn biến thê thảm này là quy chế thiếu trách nhiệm hiện hành; giờ này không ai khẳng định được chính quyền nào chịu trách nhiệm, thị trấn đổ lỗi cho tiểu bang, tiểu bang đổ lỗi cho liên bang.”

Trả lời câu hỏi của đài ABC, về trách nhiệm của ông Snyder, Bush đáp, “Chính Snyder đứng ra nhận lãnh trách nhiệm; thái độ này khiến tôi nể phục ông ta.”

Thái độ “ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” của ông Bush, và thái độ quyết liệt đấu tranh của Thị Trưởng Weaver bảo vệ quyền được uống nước sạch của cư dân Flint có thể chuyên chở một bài học chính trị: quý trọng lá phiếu.

Ngày nào cử tri Mỹ Đen còn lười không buồn mất thì giờ đi bầu, còn bầu cử tùy hứng, không lập trường, ngày đó người Mỹ Đen còn uống nước đục.

-----------------------
Các tin khác
• Sức mạnh đối ngoại (23-01-2016)
• Thằng hề (20-01-2016)
• Màu cờ (18-01-2016)
• Quyền lực mềm (16-01-2016)
• Bản thông điệp tạ từ (13-01-2016)
• Ven cuộc sống (11-01-2016)
• Bệnh ỷ lại (02-01-2016)
• Nhà điêu khắc (28-12-2015)





No comments:

Post a Comment