Sunday, November 1, 2015

Tù Nhân Lương Tâm Tại Hoa Kỳ (Vũ Hoàng Anh Bốn Phương)





Vũ Hoàng Anh Bốn Phương

Ngày 3 tháng 9 năm 2015, bà Kim Davis đã bị vị thẩm phán David Bunning ra lệnh bỏ tù vì đã không thực hiện án lệnh của toà án đưa ra trong việc cấp giấy hôn thú cho những người đồng tình luyến ái. Qua ngày hôm sau, tức ngày 4 tháng 9, mấy tổ hợp luật sư đại diện cho bà Kim Davis đã cho rằng bà Davis đi tù cho lương tâm (conscience) của chính bà. Dịch nôm na là tù nhân lương tâm.

Câu hỏi đặt ra là phải chăng bà Kim Davis là tù nhân lương tâm hay tù nhân của sự cứng đầu trong việc thực thi trách nhiệm của một cơ quan cấp giấy hôn thú?

Bà Kim Davis đã làm trong văn phòng cấp hôn thú này được 26 năm. Vị trí của bà là do dân chúng bầu lên. Bà đã thắng cử vào đầu năm 2015 và bà sẽ giữ chức vị trưởng văn phòng quận Rowan cho 4 năm tới. Bà sẽ không bị đuổi việc khi bà không vi phạm luật pháp hoặc làm hại đến ai trong cương vị chức vụ của bà. Cũng theo luật của tiểu bang, bà phải là người ký vào tờ giấy hôn thú thì giấy hôn thú mới có giá trị.

Theo luật sư của bà Kim Davis thì khi toà án tối cao của Hoa Kỳ phán quyết là người đồng tình luyến ái có quyền có giấy hôn thú thì bà Kim Davis đã yêu cầu tiểu bang đổi luật, thay vì bà ký tờ giấy hôn thú thì người khác ký vào, như thế thì đối với cá nhân của bà, quyền tự do tôn giáo không bị vi phạm trong nhiệm vụ của bà. Tuy nhiên, vị thống đốc của tiểu bang không làm chuyện này ngay, tức là mở một cuộc họp đặc biệt của Quốc Hội tiểu bang nhằm giải quyết chuyện này, mà phải chờ tới đầu năm 2016, khi Quốc Hội nhóm họp trở lại sẽ có luật mới để giải quyết trường hợp của bà Kim Davis. Cần phải hiểu rõ là Quốc Hội của các tiểu bang chỉ họp lại vài tháng trong năm để thông qua một số luật, sau đó họ sẽ không họp nữa và những dự luật nào cần thay đổi phải chờ đến khóa họp sau, ngoại trừ vị thống đốc kêu gọi buổi họp đặc biệt, tốn thêm tiền trong những buổi họp đặc biệt này.

Đây là một vụ tranh chấp giữa quyền tự do tín ngưỡng và quyền được có giấy hôn thú của những người đồng tình luyến ái, cũng như không đồng tình luyến ái. Cần phải nhắc lại là văn phòng của bà Kim Davis này không cấp giấy hôn thú cho bất cứ người nào, dù đồng tình luyến ái hay không đồng tình luyến ái. Đối với những người đồng tình luyến ái thì bà Kim Davis lấy lý luận là đi ngược lại sự tín ngưỡng của bà, cho nên bà không thể làm được việc này. Còn đối với những người không phải đồng tình luyến ái thì nếu bà cấp giấy hôn thú cho những người này mà không cấp giấy hôn thú cho người khác thì bà vi phạm luật kỳ thị của tiểu bang lẫn liên bang, cho nên để tránh chuyện này, văn phòng của bà quyết định không cấp giấy hôn thú cho bất cứ người nào.

Có một đôi đồng tình luyến ái đến đây 5 lần đều bị từ chối. Cho dù họ đã thưa kiện đến toà án và toà án phán quyết là bà Kim Davis phải cấp giấy hôn thú cho mọi người. Tuy nhiên bà Kim Davis cũng như những người ủng hộ đã dùng lý do tôn giáo để không theo án lệnh của toà án. Những luật sư của bà Kim Davis đã chống án lên đến toà tối cao của Hoa Kỳ nhưng toà án tối cao từ chối nghe, có nghĩa là án lệnh của tòa án địa phương vẫn có giá trị. Và bà Kim Davis chọn đi tù chứ không chịu cấp giấy hôn thú. Sau khi bà vào tù, vị thẩm phán Bunning báo là những người thuộc dưới quyền của bà Kim Davis phải cấp giấy hôn thú nếu không thì cũng sẽ bị đi tù như bà Kim Davis. Thế là văn phòng của bà Kim Davis cấp giấy hôn thú cho đôi đồng tình luyến ái mà không có chữ ký của bà Kim Davis. Theo luật sư của bà Davis thì giấy hôn thú đó không có giá trị bởi theo đúng luật thì phải có chữ ký của bà. Tuy nhiên một người trong cơ cấu tư pháp của tiểu bang cho rằng giấy hôn thú đó vẫn có giá trị cho dù không có chữ ký của bà Davis. Ai đúng, ai sai trong vấn đề này là tùy theo luật của tiểu bang, chúng ta tạm thời không nói chuyện tờ giấy hôn thú có giá trị trên mặt pháp lý hay không.

Vấn đề đặt ra ở đây là lối hành xử của bà Kim Davis đúng hay sai? Phải chăng từ ngữ Tù Nhân Lương Tâm có thể áp dụng cho trường hợp này? Và chúng ta rút ra được bài học gì trong vụ này trong tiến trình dân chủ tương lai của VN?

Nếu đúng như lời luật sư của bà Davis là giấy hôn thú không có chữ ký của bà Davis thì không có giá trị, vậy thì bà Davis là nạn nhân của luật của tiểu bang và tín ngưỡng của mình mà cuối cùng bà đã chọn sự tín ngưỡng để hành xử trong vụ này. Bởi nếu văn phòng bà chấp nhận cấp giấy hôn thú cho mọi người, gồm có cả người đồng tình luyến ái, mà bà chỉ ký tên vào giấy hôn thú của người không đồng tình luyến ái và không ký vào giấy hôn thú của người đồng tình luyến ái thì bà vi phạm luật kỳ thị. Thay vì từ chức, bà không từ chức và yêu cầu chính quyền tiểu bang bỏ tên bà ra khỏi tờ giấy hôn thú và để tên một người khác vào để ký tờ giấy đó, điều này đã không xảy ra vì lý do nào đó.

Vị thống đốc cho rằng trong 120 văn phòng cấp giấy hôn thú của toàn tiểu bang thì chỉ có 3 văn phòng gặp trở ngại của sự tín ngưỡng tôn giáo. Cho nên vì sự việc không phải nghiêm trọng, nên vị thống đốc đã không gọi cuộc họp khẩn cấp của Quốc Hội nhằm giải quyết chuyện này.

Có thể nói rằng nếu nhìn trên góc nhìn cá nhân thì lối hành xử của bà Davis đúng. Và bà đã can đảm chọn tù thay vì đi ngược lại tín ngưỡng tôn giáo của bà trong việc cấp giấy hôn thú cho người đồng tình luyến ái. Nhưng đứng trên cương vị của một người được dân chúng bầu lên vào cơ cấu chính quyền để phục vụ dân chúng (gồm cả người bầu mình và người không bầu cho mình) thì cách hành xử của bà hoàn toàn sai. Chưa kể quyết định không từ chức và chống lại án lệnh của toà, hành động của bà có sự ủng hộ của các tổ chức không đồng ý với quyết định của toà án tối cao Hoa Kỳ trong vụ giấy hôn thú cho người đồng tình luyến ái.

Bà có thể chọn thái độ từ chức bởi bà đã không làm tròn nhiệm vụ đã được giao phó, nghĩa là cấp giấy hôn thú cho mọi người mà luật pháp đã cho phép. Bà không thể nào diện cớ lý do tôn giáo để đem cái tín ngưỡng tôn giáo của mình vào cách giải quyết công việc của mình bằng cách không thực hiện trách nhiệm của mình và không thực thi những luật đã được toà án đưa xuống. Chính vì biết hành động của bà có sự ủng hộ của tổ chức khác, cho nên vị thẩm phán Bunning đã không bắt bà đóng phạt, bởi ông nghĩ sẽ có rất nhiều tổ chức sẽ đóng phạt cho bà, và bà vẫn tiếp tục không tuân thủ luật mà toà án đã đưa xuống. Hoa Kỳ là một quốc gia luật pháp. Một cá nhân nằm trong cơ cấu cầm quyền là để phục vụ, để theo đúng luật lệ đã được đưa ra. Nếu những luật lệ đưa ra đi ngược lại sự tín ngưỡng của mình thì một là mình từ chức để người khác làm việc, hai là mình phải loại bỏ tín ngưỡng của mình qua một bên để phục vụ người dân. Tôn giáo và chính quyền là hai nơi độc lập. Một cá nhân không thể nào đem tín ngưỡng tôn giáo của mình vào vị thế cầm quyền rồi qua cái tín ngưỡng đó để áp dụng cho lối ứng xử của mình thì đã không có sự độc lập giữa tôn giáo và tín ngưỡng.

Cá nhân viết bài này làm về ngành thuế của tiểu bang. Có những bộ luật thuế đưa ra, hoặc chính sách về thuế đưa ra, cá nhân bài viết này thấy rất là vô lý, không công bằng. Nhưng là một nhân viên thanh tra thuế phải theo đúng luật chứ không phải dựa vào suy nghĩ cá nhân để vi phạm luật của thuế. Ngay cả quyết định của toà án tối cao Hoa Kỳ cho người đồng tình luyến ái có giấy hôn thú, cho dù không đồng ý với quyết định này, nếu cá nhân người viết bài này nằm trong vị trí của bà Davis thì vẫn phải làm theo đúng án lệnh của toà, bởi đó là cách hành xử tốt nhất trong vị thế phục vụ quần chúng của một người nằm trong vị thế cầm quyền.

Chuyện đi tù của bà Kim Davis, nếu gọi là Tù Nhân Lương Tâm thì cũng không đúng lắm. Sự đi tù của bà bởi vì bà lựa chọn tín ngưỡng tôn giáo để áp dụng vào công việc của bà bằng cách cãi lại án lệnh của toà. Bà có thể từ chức nhưng bà đã quyết định không làm điều này bởi sự cứng đầu của bà cho rằng mình có quyền đem tín ngưỡng vào trong việc làm của chính quyền để giải quyết sự việc. Cho nên phải gọi là Tù Nhân Ngoan Cố thì đúng hơn là Tù Nhân Lương Tâm.

Theo sự nhận định của những người biết luật, phần thắng cho bà Kim Davis rất là mong manh và cơ quan tư pháp của tiểu bang đang đánh giá lại vấn đề là nên để bà làm việc hay trút phế bà và giao cho người khác bởi bà đã không hoàn thành nhiệm vụ mà cử tri giao phó cho bà.

Đây là một bài học mà những ai đang tranh đấu cho một VN tự do dân chủ cần phải nhìn rõ vấn đề để có những giải quyết đúng trong tương lai khi đất nước dân chủ VN sau này xảy ra trường hợp tương tự như thế này.

Vũ Hoàng Anh Bốn Phương
Tháng 10 năm 2015
Dallas, TX

-------------------------

Vụ thư ký tòa án ở bang Kentucky, bà Kim Davis từ chối cấp giấy hôn thú cho các cặp đồng tính
.
.
.
.
.
.
.
RELATED STORIES





No comments:

Post a Comment