Chủ Nhật, ngày 25 tháng 10 năm 2015
(Libération 22/10/2015)
Là giám đốc nghiên cứu về quan hệ quốc tế của think tank Mỹ Brookings
Institution, ông Jeremy Sharipo phân tích về ý nghĩa của cuộc gặp Assad-Putin.
« Nga đang ở thế yếu, bởi vì Hoa Kỳ có nhiều
phương tiện quân sự hơn, có những đồng minh vững chắc hơn, một nền kinh tế khỏe
mạnh hơn rất nhiều và có nhiều lựa chọn hơn. Tại Syria, Nga đã triển khai các
loại vũ khí hiện đại mà họ không sở hữu được bao nhiêu. Nga sẽ phải chi ra rất
nhiều tiền, mà tiền thì hiện nay họ không có ».
Thông
điệp của chuyến thăm này là gì ?
Theo góc nhìn của Al Assad, đó là để chứng minh rằng
ông ta vẫn hiện hữu và muốn tiếp tục nắm quyền. Về phía Nga, nhằm chứng tỏ sự ủng
hộ chính quyền Syria và Kremli đóng một vai trò chủ đạo về tương lai của nước
này.
Tinh tế hơn nữa - nếu tin vào những tuyên bố của
Kremli - thì họ đã bàn bạc nhiều về việc thương thảo và Assad đã nói ra một số
điều trước nay chưa hề tuyên bố : đó là tất cả những phe phái Syria đều phải
tham gia vào một giải pháp chính trị. Cả hai đều tìm cách lợi dụng thế mạnh vừa
đạt được trong những tuần lễ gần đây để mở ra một cuộc thương lượng, trong đó
chắc chắn là có sự thỏa hiệp quan trọng của Hoa Kỳ, các đồng minh của Mỹ và phe
đối lập Syria.
Khi
phô bày sức mạnh, phải chăng Vladimir Putin cũng chứng tỏ sự yếu kém của chính
quyền Obama trong hồ sơ Syria ?
Tôi không thấy Hoa Kỳ ở vào thế yếu chút nào cả. Ngược
lại với Nga, Mỹ không đưa ồ ạt các phương tiện quân sự vào một chiến dịch mà thất
bại đã thấy trước. Táo bạo không đồng nghĩa với sức mạnh.
Nga đang ở thế yếu, bởi vì Hoa Kỳ có nhiều phương tiện
quân sự hơn, có những đồng minh vững chắc hơn, một nền kinh tế khỏe mạnh hơn rất
nhiều và có nhiều lựa chọn hơn. Tại Syria, Nga đã triển khai các loại vũ khí hiện
đại mà họ không sở hữu được bao nhiêu. Nga sẽ phải chi ra rất nhiều tiền, mà tiền
thì hiện nay họ không có. Tất cả chỉ vì một cuộc chiến không quá quan trọng đối
với Kremli.
Nếu
vậy thì tại sao Nga lại can thiệp ?
Điều này được giải thích một phần bởi tính hợm hĩnh
của Putin, muốn nước Nga được coi là cường quốc thế giới. Vấn đề là ở chỗ :
Matxcơva không có chiến lược để chấm dứt cuộc xung đột.
Người Nga biết rằng không thể có được một chiến thắng
quân sự tuyệt đối, vì thế họ mới kêu gọi thương thuyết. Nếu không thương lượng
được, Nga không thể nào duy trì lực lượng vô hạn định tại Syria. Khi họ sa lầy
– điều khó thể tránh khỏi trong tương lai – họ vẫn sẽ không có kế hoạch để ra
khỏi cuộc chiến.
Kịch bản này không phải mới mẻ gì : chúng ta đã
thấy với người Mỹ ở Irak và người Nga ở Afghanistan. Tháng 4/2003, khi quân đội
Mỹ vừa chiến thắng Saddam Hussein và chiếm được Bagdad chỉ trong ba tuần lễ, mọi
người đều nghĩ rằng Hoa Kỳ sẽ minh chứng sức mạnh của mình, nhưng những gì sau
đó cho thấy hoàn toàn sai lầm. Irak không làm Mỹ mạnh hơn, mà lại yếu đi một
cách thảm hại. Syria cũng tương tự, nên tôi không cho rằng kết quả sẽ khác đi.
Liệu
có khả năng về một giải pháp chính trị ?
Nga sẵn sàng thương lượng và thực sự muốn kết thúc
chiến tranh thông qua tiến trình chính trị. Nhưng những thỏa hiệp như thế nào
Nga có thể sẵn sàng tiến hành và áp đặt cho chế độ Assad ? Thực tế là hiện
nay họ ít muốn thỏa hiệp hơn cách đây vài tháng, lúc Al Assad đang còn gặp khó
khăn.
Ngoài ra, vấn đề Tổng thống Syria phải ra đi vẫn là
điểm mấu chốt gây bất đồng. Theo cái nhìn của chế độ, tất cả các thỏa ước chia
sẻ quyền lực tại Syria sẽ gây ra sự sụp đổ. Assad biết rằng một chế độ do thiểu
số cai trị, từ bốn năm qua đã thảm sát và gây nhiều đau khổ cho đa số bị trị, sẽ
không sống sót được với thỏa ước.
Không thể tìm được một thỏa hiệp nào một khi Assad vẫn
nắm quyền. Và đó là một khó khăn mà Nga, Mỹ và các đồng minh của Mỹ không thể
vượt qua được trong lúc này. Điều đó không có nghĩa là không thể mở thương lượng,
nhưng thương lượng không thể kết thúc.
Publié par Thuymy
Rfi à 19:40
No comments:
Post a Comment