Tâm Vũ
Thứ Năm, ngày 30 tháng 7 năm 2015
Trong
bài diễn văn đọc trước hội nghị Liên Hiệp Phi Châu (AU) ngày thứ Ba
28/7/2015 tại Addis Ababa, Ethiopia, tổng thống Hoa Kỳ, Ông Barak Obama nêu
vấn đề thiếu tinh thần dân chủ tại Phi Châu, nguồn gốc của những bạo
loạn và thoái bộ. Ông nói:
“Tôi
phải nói rằng tiến trình dân chủ tại Phi Châu đang có nguy cơ lớn do
các nhà lãnh đạo từ chối không chịu rút lui khi nhiệm kỳ mình chấm
dứt “Tôi thành thật cùng quý vị, tôi không hiểu vì sao. Tôi đang ở
nhiệm kỳ thứ hai. Tôi rất ưa thích công việc (tổng thống) của tôi
nhưng theo hiến pháp (HK), tôi không thể tiếp tục. Tôi nghĩ tôi là một
tổng thống khá tốt. Nếu tái ứng cử, tôi có thể sẽ thắng, nhưng tôi
không thể làm như vậy
“I have to say Africa’s democratic progress is also
at risk from leaders who refuse to step aside when their terms end,” Obama told
delegates from across the continent.
“Let me be honest with you – I just don’t understand
this. I am in my second term … I love my work but under our constitution, I
cannot run again. I actually think I’m a pretty good president: I think if I
ran I could win, but I can’t.
Quả thật đây là vấn nạn của những nhà lãnh
đạo các nước còn sơ khai về dân chủ. Những nhà lãnh đạo ở đó
vì quá say mê quyền lực mà để quốc gia phải lâm cảnh tranh chấp,
giết chóc, nghèo đói…
Không cần phải nhắc đến các nước theo chế độ
Cộng sản, hoặc độc tài toàn trị như Bắc Hàn, Trung Cộng, Việt Nam, Cuba,
Syria…, chúng ta chỉ đề cập các nước có hình thức dân chủ, có bầu
cử, có đối lập…, nhưng nhà cầm quyền dùng mọi quyền hành, mánh
khóe, lợi dụng mọi khe hở để thu tóm hoặc kéo dài quyền năng.
Nước Nga sau khi chế độ cộng sản sụp đổ, một
thể chế dân chủ được dựng nên, người dân từng bị gông cùm xiềng xích
cộng sản trên 70 năm đã được hưởng không khí tự do. Các nước từng bị
Liên Xô sát nhập đã được tự mình định đoạt số phận. Nhưng một cựu
nhân viên tình báo KGB là ông Vladimir Putin đã âm thầm thăng hoa
đánh bóng mình để nắm chức Tổng thống Nga trong một tiến trình bầu
cử dân chủ. Người ta tưởng ông Putin sẽ đem lại tự do no ấm và phồn
vinh cho người dân trong nền dân chủ mới của nước Nga, không ngờ ông ta
lại dùng mọi thủ đoạn để nắm quyền hành một cách trắng trợn trước
mắt hàng tỷ người trên hành tinh. Nắm Tổng thống trong 2 nhiệm kỳ (10
năm), xuống làm Thủ tướng, sau trở lại nắm tổng thống với nhiệm kỳ
dài hơn (6 năm), và rối cứ tiếp tục cái vòng quay quyền lực cho đến
mãn đời. Nước Nga thật bất hạnh.
Sở dĩ Tổng thống Obama phát biểu như trên vì
ông chứng kiến những màn nắm bắt quyền hành một cách bất hợp
pháp gây hậu quả tai hại cho xứ Phi Châu nghèo khổ này. Tổng thống Pierre
Nkurunziza, nước Burundi là một thí dụ. Ông này đã cưỡng bức thay
đổi hiến pháp để ông nắm thêm nhiệm kỳ thứ ba, tạo ra những bất ổn
nghiêm trọng. Tương tự như vậy đã xảy ra tại nước Cộng hòa dân chủ
Congo, nước Rwanda…
TT Obama bày tỏ ngạc nhiên về một số nhà
lãnh đạo Phi Châu đang cố bám quyền bính nhất là khi họ đã có được
nhiều tiền. Ông nói: “Khi nhà lãnh
đạo cố tình thay đổi luật pháp (vào giữa nhiệm kỳ) nhằm tiếp tục
ngồi lại, nó sẽ gây ra khủng hoảng, bất ổn và xáo trộn như chúng ta
thấy ở Burundi. Thường đây là bước khởi đầu dẫn đến các hiểm họa.
Nếu những nhà lãnh đạo nghĩ rằng chỉ có mình mới điều hành được
quốc gia, nếu quả như vậy, những nhà lãnh đạo này đã thất bại trong
xây dựng quốc gia của họ.”
Ông nêu ra thí dụ của Ông Mandela, Ông nói: “giống như Washington, Ông Mandela đã
tự rèn luyện mình để có quyết định rời nhiệm sở, trao quyền hành
cho người khác Ông Mandela, một nhà tranh đấu bền bỉ và nổi tiếng cho
nền tự do của Nam Phi chỉ giữ chức Tổng thống trong một nhiệm kỳ”.
Một số nhà lãnh đạo khác tại Phi Châu đã
không làm vậy.
Teodoro Obiang Nguema Mbasogo và Jose Eduardo dos
Santos đã cai trị Guinea và Angola suốt 36 năm. Tổng thống Zimbabwe là
ông Robert Mugabe nắm chức tổng thống từ năm 1980 nay vẫn tại vì (35
năm). Ông ta không được mời tham dự khi TT Obama nói chuyện mặc dù ông
ta là Chủ tịch của AU (Liên Phi). Quốc hội Rwanda đã bỏ phiếu thay
đổi hiến pháp để Tổng thống Paul Kagame tiếp tục Tổng thống nhiệm
kỳ thứ ba.
Trước hoàn cảnh này, Ông Muthoni Wanyeki, giám
đốc vùng của Ân xá Quốc tế đã phải than thở: “Đây là một sự
thoái lui trước những tiến bộ đạt được vào thập niên 90 Phi Châu đã
thành công trong quá trình dân chủ hóa được gọi là Cuộc cách mạng
thứ hai. Mọi người đồng ý giới hạn chức vụ Tổng thống trong hai
nhiệm kỳ, nhưng nay họ lại muốn tiếp tục ngồi khi nhiệm kỳ sắp chấm
dứt”.
DÂN
CHỦ TẠI CỘNG ĐỒNG HẢI NGOẠI
Cộng đồng Việt Nam tại hải ngoại là môi
trường thuận lợi để người Việt hải ngoại phát triển dân chủ, phục
vụ cộng đồng, giúp đỡ đồng hương, đấu tranh yểm trợ các cao trào
đòi dân chủ tại quê nhà. Đây là dịp chúng ta thực hành dân chủ, trái
ngược hoàn toàn với những gì đang xảy ra tại Việt Nam.
Đa số các nơi đều áp dụng các thể thức dân
chủ, tuân theo nội quy, hiến chương của cộng đồng, hội đoàn... Tuy
nhiên, vẫn có một số người (may là rất ít) vẫn bắt chước con đường
của các Tổng thống ở Phi Châu, ở Nga, như nói ở trên. Họ dùng đủ
mọi cách để giữ chặt quyền hành. Thực ra quyền hành ở đây chẳng có
gì là lợi lộc, lớn lao, cho mình, cho gia đình mình. Cộng đồng chỉ là
nơi để phục vụ, hy sinh. Có chăng chỉ là sự an ủi về tinh thần khi
được đồng bào nhắc đến với lời khen nếu ta làm đúng.
Những mánh khóe để bám giữ quyền bính rất
nhiều không thể kể xiết, chỉ xin nêu một vài thí dụ:
- Tìm cách thay đổi nội quy để mình được
ngồi lại.
- Tổ chức bầu cử gian dối làm lợi cho phe
mình
- Tạo rối loạn, truất phế người khác một
cách bất hợp lệ, nếu không được thì tách ra lập một nhánh khác.
- Tổ chức đại hội bất thường bất hợp lệ,
không theo thể thức quy định, để tự phong cho mình, nhóm mình, hoặc
tách rời thành nhóm khác
- Tạo rối loạn không bàn giao v.v…
Đây là vấn nạn lớn cho cộng đồng người Việt
tỵ nạn nơi xứ người.
Vấn đề đặt ra: Nếu muốn nắm quyền, tại sao
người ta không chuẩn bị trau dồi cá nhân, hay nhóm của mình, chờ đến
khi có cơ hội bầu cử, mình ra tranh cử một cách công khai, minh bạch
và hợp pháp. Kết quả cuộc bầu cử sẽ ấn định ai là người thắng sẽ
nắm quyền, tạo một sự hài hòa, chính danh, dễ đạt thành công.
Nói tóm lại, vào thời đại dân chủ này, vẫn
còn một số nhà lãnh đạo không có tinh thần dân chủ. Nói chữ “dân
chủ” rất dễ, nhưng muốn theo và tôn trọng nó không phải là dễ dàng
đối với những kẻ luôn luôn đói khát quyền năng một cách bất
chính.
Tâm
Vũ
Được đăng bởi suoinguontuoitre vào lúc 19:27
No comments:
Post a Comment