Du Tử Lê
Friday,
February 13, 2015 2:34:43 PM
Nếu
không kể những người trẻ, cầm bút sau biến cố tháng 4, 1975, viết văn, làm thơ
không phải bằng tiếng mẹ đẻ mà, bằng các ngoại ngữ ngoại ngữ phổ cập như tiếng
Mỹ, tiếng Pháp hay, tiếng Đức..., mượn tên nhà xuất bản ngoại quốc để xuất bản
giúp tác phẩm của mình; thì Lan Cao là một trong số những nhà văn gốc Việt,
nghiêm trang, chính danh, bước vào được dòng chính của văn chương Hoa Kỳ.
Nhà văn Lan Cao. (Hình: diacritics.org)
Ngay
tự tác phẩm đầu tay “Monkey Bridge - Cầu khỉ,” một nhà xuất bản lớn của Hoa Kỳ
chọn xuất bản năm 1997, tác phẩm của Lan Cao đã được giới phê bình văn chương
Hoa Kỳ đón nhận như một thành tựu tốt đẹp của một cây bút ngoại quốc, gốc Việt.
Nhưng
phải đợi tới cuốn tiểu thuyết thứ hai, tựa đề “The Lotus and the Storm - Hoa
Sen trong bão tố,” do nhà xuất bản Viking xuất bản giữa năm 2014, thì văn tài của
cô mới thực sự được văn giới Hoa Kỳ công nhận, như một trong những cây bút viết
về chiến tranh Việt Nam, trung thực, cảm động, đầy tính nhân bản, vượt trên hận
thù hoặc, thiên kiến chính trị, phe phái.
Mặc
dù “The Lotus and the Storm - Hoa Sen trong bão tố” được xếp vào loại tiểu thuyết,
nhưng người đọc sẽ không khó lắm khi nhận ra, nó cũng là một dạng bán hồi ký
(semi-autobiograpy) -- Vì nội dung “The Lotus and the Storm - Hoa Sen trong bão
tố” cho thấy đó là truyện kể về một gia đình mà mỗi cá nhân thuộc về gia đình ấy,
như những chiếc lá từ một gốc cây bị cuộc chiến khốc liệt ở phần đất miền Nam
Việt Nam, bứt lìa khỏi cành, khi Sài Gòn, thủ đô miền Nam Việt Nam, đổi chủ vào
những ngày cuối cùng của tháng 4, 1975.
Họ
như những chiếc lá bất lực trong bàn tay vò xé của định mệnh và, kết quả cuối
cùng là mỗi thành viên đã mặc nhiên được định mệnh ưu ái tặng cho một vết
thương khôn lành...
Hai
nhân vật chính của “The Lotus and the Storm - Hoa Sen trong bão tố,” một là cựu
sĩ quan từng được trao tặng nhiều huân chương do những thành tích ông đạt được
sau nhiều năm tháng vào sinh, ra tử...Nhưng hiện tại ông đang nằm chờ chết nơi
căn nhà riêng của ông tại một thành phố thuộc ngoại ô thủ đô Hoa Kỳ. Và nhân vật
chính thứ hai, tên Mai, con gái của người cựu sĩ quan từng hiến trọn của đời
mình cho cuộc chiến chống trả nỗ lực thôn tính miền Nam của chế độ Cộng Sản miền
Bắc. Cô được mô tả lớn lên ở vùng Chợ Lớn, ngoại ô thành phố Sài Gòn.
Tài
kể chuyện của Lan Cao qua văn chương, dù đã được tác giả tiểu thuyết hóa phần
nào những biến động, những bi kịch đời thường xoay quanh hai nhân vật chính
kia, nhưng người đọc vẫn cảm nhận được tính riêng tư, ngậm ngùi bi phẫn của những
phận đời chìm, nổi trong chiến tranh đó.
Tuy
nhiên, những phận đời người lính, chờ chết và, người con đã bước vào tuổi trưởng
thành ở xứ người...trong “The Lotus and the Storm - Hoa Sen trong bão tố,” không
chỉ gói gọn trong bi kịch của một gia đình, hai thế hệ lưu vong mà, nó trở
thành một bất hạnh hay một thương tích tâm thần chung cho những người cùng cảnh
ngộ! Cho bất cứ một gia đình, có bất cứ một nguồn gốc nào, khi họ phải gánh chịu
hậu quả chiến tranh -- Con quái vật nghìn tay của thời đại.
Không
biết, có phải vì tính nhân quần, sự tật nguyền tâm lý của các nhân vật trong
“The Lotus and the Storm - Hoa Sen trong bão tố” của Lan Cao đã vượt khỏi giới
hạn của một biên cương, khu vực địa-chính- trị của một quốc gia hay không mà,
tiểu thuyết của cô, đã được văn giới Hoa Kỳ, trao tặng những vòng nguyệt quế
trân, quý -- Một điều dường như chưa xẩy đến cho bất cứ một tác giả Việt trẻ
nào, cầm bút sau tháng 4, 1975 như Lan Cao.
Theo
ghi nhận trong một bài tường thuật của tổ chức VAALA hiện có trên Wikipedia-mở
thì:
“...The Lotus and the
Storm nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới phê bình cũng như các nhà văn. Ruth
Ozeki, tác gỉa của cuốn A Tale for the Time Being, cuốn sách đoạt giải Book
Prize của báo Los Angeles Times, viết về cuốn tiểu thuyết mới của Lan Cao như
sau: 'Một cuốn tiểu thuyết cảm động sâu sắc về những hậu quả đổ nát xảy ra với
một cô gái trẻ, với gia đình và đất nước của cô. Với những chi tiết gợi cảm và ấn
tượng, Lan Cao mang lại hình ảnh Sài Gòn xưa một cách sinh động qua con mắt của
người kể chuyện, Mai, đi theo cô và cha cô đi nửa vòng trái đất, tới một vùng
ngoại ô ở Virginia, nơi bốn mươi năm sau, nỗi đau của Mai lại bùng lên. Trong
thế giới bị phân cách này, nơi những vết tích chiến tranh, những mối tình và những
mất mát cũ tiếp tục kéo dài, The Lotus and the Storm là một minh chứng hùng hồn
cho chân lý rằng quá khứ và hiện tại là một, không tách rời, không tránh khỏi
được, kéo dài mãi mãi.'
“Khaled
Hosseini, tác giả của The Kite Runner, cho biết, 'The Lotus and the Storm là một phần trong câu chuyên dài của gia đình,
một phần là câu chuyện của lứa tuổi mới lớn, một phần là chuyện tình, nhưng
trên hết, nó là một bản cáo trạng cho sự tham dự của Hoa Kỳ tại Việt Nam và những
mất mát không thể kể hết cho nhiều thế hệ trong quá khứ và tương lai. Một cuốn
sách hấp dẫn từ đầu cho đến cuối.’”
Bridget
Thoreson điểm cuốn The Lotus and the Storm trong tạp chí Booklist như sau: 'Tất cả những tác phẩm viết về cuộc chiến Việt
Nam, rất ít là từ cái nhìn của người miền Nam Việt Nam, mà cuộc đời của chính họ
chịu nhiều tan vỡ trong cuộc chiến. [Lan] Cao tìm cách điều chỉnh sự mất cân bằng
này qua câu chuyện phức tạp của người cha và người con gái vượt thoát đến Hoa Kỳ,
mãi mãi bị chịu sự ảnh hưởng của cuộc chiến và những hậu quả của nó. Cuốn tiểu
thuyết, vốn được dựa vào một phần đời thật của chính tác gỉa, bao gồm nhiều biến
cố lớn trong lịch sử như Tết Mậu Thân và cuộc di tản khỏi Việt Nam sau khi Cộng
Sản chiếm Sài Gòn. Nhưng cốt lõi của câu chuyện lại lấy gia đình làm trọng tâm,
với cô con gái tên Mai và người cha tên Minh cố gắng bảo vệ lấy gia đình. [...]
Vang vọng và bi thương, The Lotus and the Storm là một thành quả tuyệt vời'.”
.
Theo
ghi nhận của trang mạng Wikipedia-mở thì, “Lan
Cao sinh năm 1961 tại Việt Nam. Đến Mỹ năm 13 tuổi, Lan Cao nhận bằng B.A.
ngành khoa học chính trị tại trường Mount Holyoke College năm 1983, và bằng Tiến
Sĩ Luật (Juris Doctor) của trường đại học luật Yale.
Monkey Bridge của Lan
Cao, xuất bản năm 1997, là cuốn tiểu thuyết kể về 1 người mẹ và cô con gái rời
Việt Nam để đến Mỹ. Được coi là 'cuốn tiểu thuyết đầu tiên của 1 người Mỹ gốc
Việt viết về chiến tranh và hệ lụy của nó.”
“Hiện tại, bà là giáo
sư dạy luật cho một trường đại học Luật Khoa tại miền Nam California.”
.
Điều
đáng nói với tôi, không chỉ là cánh cửa văn chương dòng chính (Hoa Kỳ) đã rộng
mở cho Lan Cao mà, tôi hy vọng, sau Lan Cao, những người cầm bút trẻ, trưởng
thành ở xứ người sẽ nối gót Lan Cao, bước tới được quảng trường văn chương mang
tính thế giới này.
Tháng
1, 2015
-------------------------------
NHÀ VĂN LAN CAO với HOA SEN & BÃO TỐ
.
Du Tử
Lê Friday, February 13, 2015 2:34:43 PM
.
.
.
Hà
Giang/Người Việt
Aug 18, 2014
VIDEO
:
NGƯỜI VIỆT ONLINE Aug 20, 2014
.
No comments:
Post a Comment