Nhiều
người quan tâm và cư dân mạng tại Việt Nam đang lên
tiếng về biện pháp hành quyết bằng tiêm thuốc độc
tử tù Hồ Duy Hải mà tòa án Long An báo với gia đình
hôm 25 tháng 11 vừa qua.
Anh
này được cho là bị xử oan trong một vụ án giết người
ở Long An và gia đình kêu cứu suốt 7 năm nay.
Luật
sư Trần Hồng Phong, người giúp gia đình Hồ Duy Hải làm
đơn Giám đốc thẩm cách đây hai năm, từng nêu ra những
vi phạm nghiêm trọng trong tiến trình tố tụng qua hai tòa
sơ thẩm và phúc thẩm.
Vào
sáng ngày 2 tháng 12 năm 2014, Gia Minh có cuộc nói chuyện
với luật sư Trần Hồng Phong về vụ việc và trước
hết ông nêu lại một số điểm vi phạm đáng chú ý
trong vụ án này như sau:
Luật
sư Trần Hồng Phong: Trong quá trình điều tra vụ án
tại biên bản khám nghiệm hiện trường đều ghi nhận
thu được nhiều dấu vân tay tại khu vực xảy ra vụ án;
tuy nhiên sau đó cơ quan giám định đưa ra kết luận
không có dấu vân tay nào trong 10 ngón tay của anh Hải
trùng khớp với những dấu vân tay đã thu giữ tại hiện
trường. Như vậy theo tôi đó là chứng cứ ngoại phạm
quan trọng nhất của Hồ Duy Hải, cho thấy Hồ Duy Hải
không thể là người gây ra vụ giết người đó. Vì cho
đến nay khoa học chứng minh mỗi người đều có dấu
vân tay riêng; như vậy dấu vân tay của ai chưa được
làm rõ nhưng đặc biệt không phải của Hải. Đây là
tình tiết đặc biệt quan trọng số một- tình tiết
ngoại phạm.
Thứ
hai về tang vật, trong vụ án này nếu xét theo nguyên tắc
tố tụng hình sự thì không có tang vật nào cả; nhưng
sau đó trong quá trình điều tra và có thể từ những suy
diễn chủ quan nào đó, cơ quan điều tra thu thập, mua
lại, nhờ người đi mua lại những vật mà cho là tang
vật, mà ở đây cụ thể là con dao và cái thớt mà họ
cho là tang vật của vụ án. Theo tôi thì đây cũng là một
sai phạm hết sức nghiêm trọng.
Thứ
ba đây không phải là vụ án bắt quả tang mà là vụ án
không có nhân chứng chứng kiến việc thủ phạm gây án
mà chỉ có duy nhất là lời khai ‘có nhận tội’ của
Hồ Duy Hải. Nếu lời khai đó không phù hợp với những
vật chứng, với những diển biến khách quan của vụ án
thì theo tôi chưa có đủ cơ sở kết luận Hồ Duy Hải
phạm tội giết người theo như hai bản án sơ thẩm và
phúc thẩm đã tuyên.
Đó
là những ý chính mà tôi muốn nói.
.
Gia
Minh: Căn cứ trên luật pháp thì hiện nay có thể
làm gì?
Luật
sư Trần Hồng Phong: Với những sai phạm như tôi vừa
nói, căn cứ theo Bộ luật Hình sự và Tố tụng Hình sự
hiện nay thì có đủ cơ sở để Viện Kiểm Sát Nhân dân
Tối cao hoặc là Tòa án Nhân dân Tối cao ra quyết định
kháng nghị để xem xét lại bản án này theo thủ tục
giám đốc thẩm. Cụ thể tôi đã đề nghị xem xét giám
đốc thẩm theo hướng hủy án điều tra lại để làm rõ
những tình tiết mâu thuẫn cũng như khắc phục những
sai phạm như tôi vừa nói. Về mặt pháp luật cho phép mở
lại vụ án này.
.
Gia
Minh: Các luật sư có đề nghị nhưng có trả lời
‘xử đúng người, đúng tội’ rồi phải không thưa
luật sư?
Luật
sư Trần Hồng Phong: Thật ra suốt 6 năm qua gia đình
Hồ Duy Hải đã đi kêu oan, có gửi đơn đến rất nhiều
các cấp. Bản thân tôi cách đây khoảng gần hai năm, khi
gia đình anh Hải nhờ tôi làm đơn kêu oan, tôi đã bỏ
ra chừng ba- bốn tháng, tôi đi xác minh, rà soát lại hồ
sơ. Sau đó tôi gửi đơn tới Tòa án Nhân dân Tối cao,
cũng như Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và khoảng ba
đoàn đại biểu Quốc hội với mong muốn đưa vụ án
này ra diễn đàn Quốc hội để xem xét lại vụ án. Tôi
có nhận được hai văn bản trả lời của bên Công an và
Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao cho rằng việc này xét
xử đã đúng rồi.
Nhưng
mới sáng nay tôi nhận được một cuộc điện thoại của
một phóng viên Báo Tuổi Trẻ nói rằng phóng viên này có
liên hệ với chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao nói là
chưa hề đọc đơn nào của tôi và của gia đình Hồ Duy
Hải gửi tới, nên đề nghị gửi đơn đó ra gấp để
ông chánh án xem. Các đây khoảng vài phút tôi đã gửi
đơn đó cho anh phóng viên báo Tuổi Trẻ với mong muốn
gửi sớm đến ông chánh án. Còn lý do xem hay không xem
thì tôi thật sự cũng không biết, nhưng mới nhất vào
ngày 25 tháng 11 vừa qua, gia đình anh Hải có gọi điện
thoại cho tôi và khóc lóc nói bên tòa án địa phương
đến thông báo sắp thì hành án và gia đình có muốn đến
để nhận xác hay không nên gia đình rất lo lắng, và gia
đình có ra ngoài Hà Nội kêu oan, còn phần tôi mới gửi
lại đơn .
.
Gia
Minh: Trong tiến trình chờ xem xét đơn, có thể xảy
ra khả năng tòa án Long An sẽ làm theo ý họ không?
Luật
sư Trần Hồng Phong: Nếu nói về mặt xét xử, bản
án thì xem như vụ án này đã xét xử xong. Về mặt thủ
tục hình sự thì hiện nay chuyển qua giai đoạn thi hành
án tức thi hành bản án tử hình. Việc thi hành án chủ
yếu do tòa án sẽ thành lập hội đồng thi hành án có
sự tham gia của bên công an và bên thi hành án. Nếu bản
án đang có hiệu lực mà chưa có quyết định, kháng nghị
nào yêu cầu hoãn việc thi hành án thì về nguyên tắc
việc tử hình anh Hồ Duy Hải là có thể xảy ra. Tuy
nhiên cho rằng khó vì dư luận đã lên tiếng, báo chí
nói đến nhiều cho nên cũng hy vọng anh Hải không bị tử
hình trong lúc đang chờ xem xét các đơn.
.
Gia
Minh: Một luật sư ở Nam Định- luật sư Ngô Ngọc
Trai, có đưa ra đề nghị giới luật sư nên lập ra hội
đồng nghiên cứu hồ sơ vụ án để xem xét có oan sai
hay không, theo luật sư hẳn đề nghị đó cần thiết
trong vụ án này và mức độ khả thi ra sao?
Luật
sư Trần Hồng Phong: Thông tin mà luật sư Ngô Ngọc
Trai đề nghị lập ra hội đồng nghiên cứu các vụ án
oan tôi có biết cách đây một hai tháng trên báo chí,
trên mạng. Về mặt ý tưởng, tôi thấy là ý tưởng hay
nhưng để áp dụng có những điểm khó. Lý do vì luật
sư là người hành nghề tự do, thường luật sư làm việc
với thân chủ, với khách hành qua các hợp đồng. Nói
chung không ai có thể ngăn cản các luật sư trao đổi hồ
sơ chuyên môn hoặc phối hợp cùng nhau để phân tích,
tìm ra các tình tiết giải oan cho người ta. Việc đó
thực ra cũng là việc phổ biến và bình thường. Còn
việc thành lập ra một hội đồng nghiên cứu như vậy,
theo tôi biết và thấy qua thực tế của Việt Nam thì gần
như rất khó có thể thành lập ra những hiệp hội hay
những câu lạc bộ có tính chất tự phát như vậy. Những
thủ tục về hành chính… rất khó.
Hơn
nữa về cái gọi là cơ chế, tức nếu không thành lập
được một cách hợp pháp theo những qui định của Việt
Nam hiện nay thì những ý kiến nhân danh một hội đồng
hay một nhóm luật sư nào đó, thì về mặt thủ tục tố
tụng cũng chưa được rõ rệt, hay theo tôi thậm chí chưa
được đúng. Tại vì khi một luật sư hay một người
nào đó gửi một đơn kiến nghị hay hay giải oan nào đó,
thì nên xuất phát từ trách nhiệm của luật sư với
thân chủ; mặc dù khi có hành vi tội phạm hay những bất
công gì đó thì bất kể ai, kể cả luật sư, báo chí
đều có quyền lên tiếng; nhưng có tạo thành sức mạnh
hay không; nhất là trong bối cảnh tư pháp hiện nay theo
tôi vai trò của luật sư rất ‘thấp kém’; như vậy đề
nghị của luật sư Ngô Ngọc Trai là một ý tưởng hay
nhưng khó có thể đi vào thực tế.
.
Gia
Minh: Chân thành cám ơn luật sư.
-----------------------------
.
No comments:
Post a Comment