Mon,
11/03/2014 - 18:03 — ledienduc
Tám
ngàn quả bóng chiếu sáng sẽ được lắp đặt tại Berlin nhân ngày 9 tháng 11, 2014
- Ảnh: PAP
Thấm
thoắt thế mà đã 5 năm trôi qua. Vào đầu tháng 11 năm 2009, tôi hẹn với những
người bạn tại Berlin để tham dự 20 năm ngày lể tưởng niệm Bức tường Berlin sụp
đổ.
Đến
Berlin, tôi đã có dịp lang thang ở trung tâm, hai phía Đông-Tây để nhìn nhận và
so sánh cảnh quan với giai đoạn mà tôi đã chứng kiến 20 năm về trước.
Các
ngôi nhà của Đông Đức vốn tràn ngập một gam màu tối nay được sửa sang, sơn phết
lại sáng sủa. Phố phường nhộn nhịp hẳn lên với khách bộ hành. Dọc vỉa hè, người
ta bày bán đồ lưu niệm của thời cộng sản như mũ, huy hiệu, giày, áo quần của
quân đội Liên Xô...
Không
còn khác biệt bao nhiêu giữa Đông và Tây. Hai mươi năm qua, sự thay đổi quá
nhiều, quá lớn. Tây Đức đã đổ hàng ngàn tỷ Mác để nâng cao mức sống của phía
Đông. Những ngôi nhà mới với kiến trúc đa dạng mọc lên. Đường xá, bến tàu được
chỉnh tu khang trang. Chỉ còn cột tháp truyền hình có vẻ vẫn như cũ, nó trở
thành nơi thăm viếng của khách du lịch.
Nhưng
bao trùm tất cả là không khí sinh hoạt của một thành phố lớn. Náo nhiệt mà an
bình, tự do, phóng khoáng.
Hôm
nay, Berlin có rất nhiều nơi tưởng niệm gợi nhớ tới Bức tường Berlin và lịch sử
của nó. Những nơi nổi tiếng nhất ngoài Đài tưởng niệm Bức tường Berlin phải kể
đến của Bảo tàng Bức tường Berlin tại Checkpoint Charlie, cửa khẩu biên giới
cũ; East Gallery Side - một phần của bức tường với chiều dài khoảng 1,3 km được
bao phủ bởi graffiti và trên đó có các bức tranh của hơn 100 nghệ sĩ; Đài tưởng
niệm Berlin-Hohenschönhausen, nhớ lại thời Đông Đức với các nhà tù điều tra và
Berliner Mauerweg, con đường dành cho người đi bộ và xe đạp dọc biên giới cũ...
Buổi
tối hôm 11 tháng 9 năm 2009 ở Berlin mưa nặng hạt và kéo dài. Thế nhưng chỉ
thấy người với người nối tiếp nhau đi chầm chậm, sít sịt hướng về Cổng
Brandenburg, nơi diễn ra lễ khai mạc.
Xúc
động nhất là lúc Lech Walesa, nguời thợ điện Ba Lan đã làm chập mạch hệ thống
cộng sản châu Âu, Giải thưởng Nobel Hoà bình năm 1980, xô đổ tấm domino đầu
tiên, tạo phản ứng dây chuyền làm sụp đổ một ngàn tấm khác, tượng trưng cho bức
tường Berlin, dài 1,5 km đặt dọc đường Reichstag tới Quảng trường Postdam.
Một
ngàn tấm domino sụp đổ, tượng tưng cho Bức tường Berlin - Ảnh: Lê Diễn Đức
Gordon
Brown, Thủ tướng Anh lúc bấy giờ nói: "Mọi
người đều có những giấc mơ. Người Berlin dám mơ ước trong bóng tối và cuối cùng
đã chứng minh rằng các quốc gia nhỏ có thể đạt được bất cứ điều gì".
Mùa
thu năm nay, 2014, sẽ kỷ niệm năm thứ 25 của sự kiện này. Khác với những tấm
domino trong dịp kỷ niệm 20 năm (2009), trong ngày 9 tháng 11 năm 2014 biểu
tượng sẽ là "biên giới của ánh sáng" với 8 ngàn quả bóng bay được
chiếu sáng, có chiều dài khoảng 12 km đặt dọc theo vị trí cũ của bức tường
Berlin. Dân chúng Berlin, du khách sẽ có thể cảm thấy mình trở về lịch sử cách
đây 25 năm.
Kỷ
niệm 25 năm sự sụp đổ của Bức tường Berlin không chỉ là một cơ hội để nhắc nhở
sự tồn tại của bức tường đã từng chia cắt Đông-Tây, mà còn biểu thị lòng kính
trọng những người biểu tình trong cuộc cách mạng hòa bình năm 1989.
Với
người dân Berlin sẽ là một cơ hội để vui mừng ngày hạnh phúc nhất trong lịch sử
của Berlin. Sự sụp đổ của bức tường là biểu tượng của "hy vọng cho một thế
giới không có rào cản".
Bước
ngoặt
Bức
tường Berlin là một hệ thống rào chắn công sự có chiều dài khoảng 156 km (bức
tường bê tông, hào, dây thép gai, mìn). Ngôn ngữ tuyên truyền của Đông Đức gọi
là thành lũy chống phát-xít. Bức tường tồn tại từ ngày 13 tháng 8 năm
1961, tách Tây Berlin với phía Đông.
Nhà
cầm quyền Đông Đức đã xây dựng chủ yếu để ngăn chặn sự di cư hàng loạt nguời
Đức sang phương Tây. Từ năm 1949 hàng chục ngàn người Đức đã từ Đông Đức chuyển
qua Tây Đức. Bức tường được canh gác cẩn mật để ngăn chặn người dân Đông Đức
rời khỏi đất nước. Tuy nhiên, nhiều nguời đã liều mạng sống của mình để chạy
trốn.
Bức
tường chia cắt gia đình và bạn bè, trong gần 30 năm phân chia Berlin và cả nước,
là một biểu tượng nổi tiếng nhất của thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Cho
đến khi có cuộc cách mạng hòa bình làm sụp đổ bức tường vào ngày 9 tháng 11 năm
1989, khoảng 71 nghìn công dân Đông Đức đã bị kết án tù vì vượt tường. Khoảng
1.000 người đã trả giá cuộc sống của họ cho những cuộc vượt tường.
Bức
tường, 28 năm trước, là một nơi tang tóc và cũng là một nghĩa trang cho hàng
trăm người Đức, vào đêm ngày 9 đến sáng ngày 10 tháng 11 đã trở thành nơi vui
vẻ nhất ở châu Âu.
Hàng
ngàn người đứng trên đỉnh của bức tường và ca hát, mở champagne, hào phóng phân
phát những đồng Mác cho người nghèo, thậm chí mùi xăng của hàng trăm ống xả từ
những chiếc ô tô Đông Đức Trabant đột nhiên xuất hiện ở phương Tây, không làm
phiền ai.
Dân
chúng vui mừng nuớc Đức thống nhất, mặc dù chính thức đã phải chờ đợi gần một
năm.
Những
mốc lịch sử
Tháng
11, năm 1989, thật không dễ dàng cho chính phủ Đông Đức. Trong nhiều tháng,
nước Đức đã bị cuốn vào các cuộc biểu tình chống chính phủ lớn nhỏ. Người Đức
theo dõi các sự kiện ở Ba Lan và Hungary thấy mình phải hành động.
Bước
ngoặt là kết quả cuộc bầu cử địa phương trong tháng phán quyết Đảng Xã hội Chủ
nghĩa Thống nhất Đức (SED) đạt gần 99 phần trăm số phiếu và sự ủng hộ của
Berlin đối với Bắc Kinh trong vụ thảm sát Thiên An Môn. Điều này, với phe
đối lập Đông Đức đang phát triển, là quá nhiều.
Trong
tháng 10, sự cầm quyền của đảng SED đã vượt quá mức chịu đựng. Hàng ngàn cuộc
biểu tình đường phố đã trở nên gần như phổ biến. Tại Dresden, liên tục vào thứ
hai hang tuần, diễn ra các cuộc biểu tình với khẩu hiệu "Tổ quốc Đức thống
nhất" ("Deutschland Einig Vaterland").
Ngày
9 tháng 11 năm 1989 - Günter Schabowski, Uỷ viên của Bộ Chính trị Đảng Xã hội
Chủ nghĩa Thống nhất Đức (SED) đã (lỡ) phát biểu tại một cuộc họp báo rằng,
Đông Đức sẽ mở ngay lập tức biên giới của mình. Chỉ một lúc sau, hàng ngàn
người dân đã ào ào xông ra cửa khẩu biên giới. Bức tường Berlin sụp đổ sau 28
năm.
Ngày
13 tháng 11 năm 1989 - Hans Modrow, người đứng đầu địa phương của Dresden được
ủy quyền bởi Hội đồng Dân quốc lập chính phủ mới.
Ngày
03 tháng 12 năm 1989 - Dưới áp lực của thành phần phía dưới của đảng SED, Bộ
Chính trị và Uỷ ban Trung ương của SED tuyên bố rút lui.
Ngày
07 tháng 12 năm 1989 - Gặp gỡ bàn tròn, bao gồm đại diện của các bên và các tổ
chức cũ và mới - đại diện của nhà thờ, để đề xuất vượt qua cuộc khủng hoảng.
Ngày
19 tháng 12 năm 1989 - Thủ tướng Liên bang Helmut Kohl (CDU) thực hiện chuyến
thăm chính thức đầu tiên tới Đông Đức. Ở Dresden ông được chào đón nhiệt liệt.
Khắp nơi có thể nghe thấy "Helmut, Helmut" và "Deutschland
Einig Vaterland".
15
tháng 01 năm 1990 - 100 ngàn người biểu tình trước tòa nhà cơ quan an ninh Đông
Đức (Stasi), nhiều người trong số này xông vào trụ sở.
28
Tháng 01 năm 1990 - Đại diện các đảng phái chính trị cũ và mới thoả thuận thành
lập chính phủ chuyển tiếp. Tham gia hội nghị còn có đại diện của các nhóm dân
sự.
Ngày
01 tháng 02 năm 1990 - Thủ tướng Hans Modrow trình Hội đồng Dân quốc dự án về
thống nhất của Đức, dựa trên sự trung lập quân sự và các cấu trúc liên bang.
Ngày
07 tháng 02 năm 1990 - Chính phủ Liên bang của Đức quyết định hỗ trợ Đông Đức
trong việc liên minh tiền tệ.
Ngày
18 tháng 03 năm 1990 - Tại Đông Đức diễn ra cuộc bầu cử tự do đầu tiên. Đảng
bảo thủ CDU giành chiến thắng tuyệt đối.
Ngày
12 Tháng 04 năm 1990 - Quốc hội từ bầu cử tự do chọn thủ tướng: ông Lothar de
Maiziere (CDU).
ngày
23 tháng 04 năm 1990 - Liên minh chính phủ Tây Đức đồng ý về nguyên tắc của
Hiệp ước nhà nước về liên minh tiền tệ.
Ngày
o5 tháng 05 năm 1990 - Tại Bon nhóm họp vòng đầu tiên hội nghị hai cộng bốn với
sự tham gia của ngoại trưởng 6 nước Mỹ, Liên Xô, Anh, Pháp, Tây Đức và Đông
Đức. Chủ đề chính là những vấn đề của liên minh.
Ngày
18 tháng 05 năm 1990 - Ký kết Hiệp ước nhà nước về kinh tế, tiền tệ và xã hội.
Đối với Thủ tướng Tây Đức Kohl đây là "sự ra đời của nước Đức tự do và
thống nhất."
Ngày
01 tháng 07 năm 1990 - Liên minh tiền tệ có hiệu lực. Đông Đức sử dụng đồng Mác
Tây Đức. Bên trong của Đông Đức bãi bỏ kiểm tra hộ chiếu.
Ngày
02 tháng 07 năm 1990 - Ở Đông Berlin bắt đầu đàm phán về Hiệp ước thống nhất
Ngày
16 tháng 07 năm 1990 - Helmut Kohl và Mikhail Gorbachev tuyên bố một bước đột
phá trong các cuộc đàm phán liên minh. Nước Đức sau khi thống nhất vẫn là một
thành viên của NATO.
Ngày
22 tháng 07 năm 1990 - Hội đồng Dân quốc hội phía Đông chấp thuận một dự luật
về sự phân chia ở Đông Đức trong nhà nước liên bang.
Ngày
23 tháng 08 năm 1990 - Hội đồng Dân quốc quyết định Đông Đức gia nhập với Cộng
hòa Liên bang Đức vào ngày 3 tháng Mười năm 1990.
Ngày
31 tháng 08 năm 1990 - Tại Đông Berlin Hiệp ước thống nhất nước Đức được ký
kết. Quốc hội Tây Đức Bundestag và Hội đồng Dân quốc Đông Đức trong ngày 20
tháng 9 đã phê chuẩn nó bằng một đa số 2/3.
Ngày
24 tháng 9 năm 1990 - Đông Đức ra khỏi khối Hiệp ước Warsaw.
Ngày
01 tháng 10 năm 1990 - Nước Đức toàn vẹn lãnh thổ. Mọi hạn chế cũ của pháp luật
về Berlin mất hiệu lực từ 03 tháng 10.
Ngày
3 tháng 10 năm 1990
- Vào lúc nửa đêm, trong âm thanh của bài hát "Song of Germany" trên
cột cờ Reichstag ở Berlin nguời ta kéo lên lá cờ màu đen-đỏ-vàng. Hàng trăm
ngàn người ăn mừng sự thống nhất của Đức trên đường phố Berlin và các thành phố
khác ở Đức.
Kết luận
Nhìn
lại các cuộc cách mạng mùa Thu năm 1989 ở Đông Âu, trong đó có sự kiện Bức
tường Berlin sụp đổ và nước Đức thông nhất, ta thấy rằng, dân chủ chính là sự
thoả hiệp. Dù chế độ độc tài bị sụp đổ, tiến trình dẫn tới thể chế dân chủ sẽ
êm thắm, hoà bình là đi tìm sự đồng thuận về mẫu số chung đối với xã hội của
chế độ cũ và các đảng phái chính trị mới.
Tổng
thống Benjamin Franklin đã nói: "Dân chủ là khi hai con sói và cừu bình
chọn những gì họ ăn cho bữa trưa. Tự do là khi con cừu được vũ trang xem xét
lại kết quả của cuộc bỏ phiếu!"
Cuộc
bầu cử tại Đông Đức mà đảng SED đạt gần 99 phần trăm số phiếu, cũng giống như
các cuộc bầu cử quốc hội ở Việt Nam, đảng Cộng sản Việt Nam cũng luôn đạt gần
100% số phiếu. Nhưng hàng trăm ngàn, hàng triệu "con cừu" Đông Đức đã
xuống đường liên tục, gây sức ép mạnh mẽ, buộc đảng cộng sản Đông Đức phải
nhượng bộ. Nhưng những "con cừu" Việt Nam thì vẫn im lặng!
©
Lê Diễn Đức
No comments:
Post a Comment