Mariusz
Zawadzki (Washington)
Lê
Diễn Đức dịch
Fri,
11/21/2014 - 04:33 — ledienduc
Tổng
thống Mỹ thách thức Quốc hội và bất chấp các dân
biểu đã ra "sắc lệnh" bảo vệ hàng triệu
người nhập cư khỏi bị trục xuất và cho họ quyền
được làm việc chính thức. Đảng Cộng hòa đe dọa sẽ
đưa ông vào tù vì việc này.
Bài
phát biểu của Tổng thống Barack Obama vào 8 giờ tối,
giờ Washington D.C, ngày 20 tháng 11 năm 2014, là một trong
những sự kiện quan trọng nhất - và mang kịch tính nhất
- trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của ông. Nhà lãnh đạo
Hoa Kỳ tự quyết định, cân bằng với các khía cạnh
của luật pháp, để giải quyết một trong những vấn đề
lớn nhất của đất nước, đó là vấn đề của hàng
triệu người nhập cư bất hợp pháp.
Các
tranh chấp phải làm gì với 11 triệu người nhập cư bất
hợp pháp diễn ra ở Mỹ từ nhiều năm nay.
Đảng
Cộng hòa cho rằng sự chấp nhận một cách chính thức
là dấu hiệu yếu kém của nhà nước và cho phép vi phạm
pháp luật, đồng thời khuyến khích cho đoàn người đông
đảo trên toàn thế giới vượt biên giới với Mexico,
hoặc đi đến, giả vờ là khách du lịch, bởi vì sớm
hay muộn tất cả sẽ được tha thứ và sẽ được Mỹ
chấp nhận.
Đối
với tất cả điều này, Obama trả lời: - Nước Mỹ thực
chất là đất nước của những người nhập cư! Hầu
như tất cả mọi người (trừ người Da Đỏ) đều từ
nơi khác đến đây, hoặc là tổ tiên của chúng ta...
Lập
luận như vậy đã được nhắc cách đây hai tuần trong
một công bố mà các đối thủ của nó gọi là "độc
tài". Nó sẽ không giải quyết toàn bộ vấn đề,
nhưng người ta ước tính rằng nó sẽ bảo vệ nguy cơ
khoảng 5 triệu người bị trục xuất và - quan trọng hơn
- cho họ quyền được làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ.
Sắc
lệnh được áp dụng, ngoài những điều khác, đối với
những người nhập cư bất hợp pháp đã ở Mỹ ít nhất
5 năm và có con là công dân Mỹ (tức là sinh ra ở Mỹ).
Tình trạng của họ không được giải quyết hoàn chỉnh
mà chỉ tạm thời. Tổng thống ra lệnh cho các cơ quan
dưới quyền đình chỉ "vô thời hạn" việc trục
xuất nhóm di dân đặc biệt này.
Đây
không phải là sự thay đổi luật pháp - để giải quyết
vấn đề này cần có luật của Quốc hội - chỉ đình
chỉ thi hành theo luật hiện cho 5 triệu người. Phải
chăng một điều như thế là chấp nhận được?
Đảng
Cộng hòa nói rằng Hiến pháp Hoa Kỳ viết "Tổng
thống phải cố gắng để pháp luật hiện hành được
thực thi". Nếu thông báo công khai rằng điều này
không thực hiện, có nghĩa là vi phạm hiến pháp. Và nếu
như vậy, có thể xử lý kỷ luật sa thải khỏi chức
vụ. Dân biểu bang Alabama Mo Brooks còn nói rằng, Obama thậm
chí có thể ngồi tù.
Nhà
Trắng giải thích sắc lệnh theo cách khác - không phải
là một hình thức "treo luật" mà chỉ là "sự
thay đổi trong ưu tiên thực thi."
Điều
đáng nói là các cơ quan thực thi pháp luật - cảnh sát
và di trú - bị hạn chế về khả năng và phương tiện.
Họ không có cơ hội thực sự để thực hiện tất cả
các nhiệm vụ. Họ không thể bắt tất cả những người
phạm tội. Không thể trục xuất 11 triệu người. Trong
thực tế, cần phải thiết lập một ưu tiên, cũng giống
như cảnh sát giao thông, họ không thể bắt dừng lại
những người lái xe vượt quá tốc độ giới hạn, ví
dụ 3 km/giờ, mà chỉ những người vượt giới hạn đáng
kể.
Cơ
quan Di trú sẽ chấm dứt đối phó với những 5 triệu
người mà Obama ân xá không chính thức, nhưng thay vào đó
sẽ tập trung vào công việc quan trọng hơn - truy bắt và
trục xuất những người nhập cư phạm tội.
Sắc
lệnh của Tổng thống bị đảng Cộng hòa xem như một
sự nhạo báng và bê bối. Nhà bình luận cánh hữu nổi
tiếng Charles Krauthammer nói, trớ trêu thay, nếu như vậy
thì Tổng thống của đảng Cộng hòa trong tương lai có
thể công khai lệnh cho cơ quan thuế thôi truy tố những
người không nộp thuế lợi tức từ vốn (tức cổ phiếu
trên thị trường chứng khoán). Bằng cách này, các triệu
phú Mỹ trên thực tế - không thay đổi pháp luật -
được miễn thuế này! Cành tả, vâng, sau đó sẽ than
thở rằng 1 phần trăm người Mỹ giàu có lại giàu thêm
bằng cái giá của 99 phần trăm còn lại?
Đương
nhiên, cánh tả sẽ còn nói rằng, một sự thay đổi mạnh
mẽ nào đó trong khế ước xã hội chỉ có thể được
chấp nhận bởi một dự luật của Quốc hội. Và ngay
bây giờ cánh tả cũng nói tương tự - một vấn đề
quan trọng, như số phận của những người nhập cư bất
hợp pháp, có thể được giải quyết chỉ bởi Quốc hội
(và sau đó được xác nhận bằng chữ ký của Tổng
thống theo Đạo Luật).
"Sắc
lệnh" của Tổng thống - theo cánh hữu - đặc biệt
thái quá hai tuần sau chiến thắng vĩ đại của đảng
Cộng hòa trong cuộc bầu cử quốc hội, được xem là lá
phiếu bất tín nhiệm đối với Obama. Với quyền hành gì
mà một tổng thống không được sự hỗ trợ xã hội
cai trị như một ông vua?
Về
điều này, Obama trả lời: - Tôi đã cố gắng đi con
đường "bình thường" thông qua Quốc hội, nhưng
đảng Cộng hòa đã chặn nó. Tôi sẽ không chờ đợi
lâu hơn!
Năm
ngoái, Thượng viện đã thông qua pháp luật về cải cách
nhập cư, trong đó mở đường để hợp pháp hoá cho 8
triệu người (có cả việc bãi bỏ thị thực cho người
Ba Lan). Nhưng đảng Cộng hòa chiếm ưu thế trong Quốc
hội thậm chí đã không đưa dự luật này ra bỏ phiếu.
Nó đã bị giết chết bởi sự lãng quên. Bây giờ, sau
cuộc bầu cử, đảng Cộng hòa có đa số trong cả hai
viện, do vậy dự luật càng không có cơ hội.
Người
Mỹ đã nghĩ gì về tất cả? Thăm dò dư luận của tờ
"Wall Street Journal" cho thấy 57 phần trăm đồng ý
nên tạo một cơ hội cho di dân bất hợp pháp (40 phần
trăm ngược lại). Tuy nhiên, chỉ có 37 phần trăm muốn
tổng thống làm việc về vấn đề này một mình, mà
không cần tham chiếu đến Quốc hội (48 phần trăm chống
lại). Vì vậy, người Mỹ muốn ân xá cho người nhập
cư bất hợp pháp, nhưng không thích các phương pháp được
đưa ra.
Bản
tiếng Việt © Lê Diễn Đức
Tác
giả Mariusz Zawadzki là phóng viên thường trú của nhật
báo Ba Lan "Gazeta Wyborcza" tại Washington DC.
Bài
được dịch từ nguyên bản tiếng Ba Lan đăng trên
"Gazeta Wyborcza" ngày 21 tháng 11 năm 2014 tại link:
http://wyborcza.pl/1,75477,17004131,Barack_Obama_idzie_na_calosc.html
No comments:
Post a Comment