Thursday, July 7, 2011

ĐẤT HIẾM DƯỚI THÁI BÌNH DƯƠNG SẼ PHÁ THẾ ĐỘC QUYỀN XỦA TRUNG QUỐC ? Mai Vân, RFI)



Mai Vân    -   RFI
Thứ tư 06 Tháng Bẩy 2011

Vic đt hiếm được tìm thy di dào dưới đáy đi dương được Libération hôm nay theo dõi trang kinh tế, vi ta đ hóm hnh : "Nhng loi đt càng ngày càng bt hiếm’’. Điu mà t báo ghi nhn trước tiên trong hàng tiu ta là vic khám phá nhng tr lượng ln Thái Bình Dương có th phá v đc quyn ca Trung Quc.

M đu bài báo, tác gi Vittorio de Filippis, nói đến mt cuc chiến tranh chính tr, kinh tế và công ngh, và nht là mt cuc chiến cân não, vi mt bên là k ác : Trung Quc (sn xut đến 97% khi lượng thế gii), trong vai khng l hung tn, b t cáo t my năm qua là nm đc quyn thưong mi đt hiếm. Trong vai nn nhân là phn còn li ca thế gii công nghip hoá, mt thế gii chi s tác oai, tác quái ca Trung Quc, làm mưa làm gió trên đt hiếm này.
Nhưng t hôm th hai va qua, mt khám phá đang làm thay đi ván c, làm đo ln th trường đt hiếm thế gii. Libération nhc li kết lun ca êkíp chuyên gia đi cht Nht Bn ca ông Yasuhiro Kato đăng trên tp chí khoa hc Anh, Nature Geoscience : Qua kết qu phân tích mu trm tích đ sau t 3.000 đến 6.000 mét Thái Bình Dương, gii nghiên cu đã tìm thy nhng tr lượng rt ln đt hiếm, nm trong hi phn quc tế chung quanh Hawai và phiá Đông Tahiti.
Libération trích li mt chuyên gia khác đã thn trng cnh báo : Đt hiếm đang làm mi người điên đo, nhưng không có gì bo đm là vic khám phá tt nhiên dn đến công cuc khai thác. Trong nhng năm 1970, người ta cũng đã rt h hi vi loi đá thch cha nhiu kim loi nm đáy đi dương, cho đó có th là ngun năng lượng tương lai, nhưng rt cuc thì mi người đã tính sai, vì không bõ công đu tư khai thác.

Theo Libération, ln này có l s không như thế, như các chuyên gia Nht Bn hay lãnh đo chính tr Nht đã khng đnh. H đưa ra con s là Thái Bình Dương có d tr đt hiếm 1.000 ln cao hơn tr lượng tìm thy trên thế gii hin nay. Ông Yasuhiro Kato, nói đến 110 t tn liên quan đến phn khám phá va qua ca ông, trong khi trên mt đt, d tr ch là 110 triu tn. Còn sn xut ca Trung Quc tuy chiếm 97% sn lượng thế gii, ch là 120.000 tn mi năm, qu là không thm vào đâu trước nhng con s to ln nói trên !
Êkíp Nht Bn còn khng đnh là nhng vùng giàu đt hiếm nht ca Thái Bình Dương, ch cn khai thác trên mt din tích 5 cây s vuông thôi, cũng đ cung cp cho nhu cu thế gii trong mt năm.
Như nói trên, vic khám phá này đã khiến gii kinh doanh đt hiếm rt h hi. Mt thương gia, ông George Pichon, đng đu mt tp đoàn chuyên kinh doanh đt hiếm, đã nhìn thy là tuy vic khai thác khám phá này còn xa vi, nhưng mt điu chc chn là nó s làm thay đi cc din hin nay.

Vn đ có th là con dao hai lưỡi
T báo gii thích là hin nay trên thế gii, c gii lãnh đo chính ph cũng như gii ch nhân đu đánh giá là Bc kInh không ngng thao túng, làm hiếm đi loi đt cn thiết này. Dưới chiêu bài bo v môi trường, Trung Quc đã thông báo cui năm ngoái, s gim đi vic xut khu đt hiếm. Và trong lúc mà h ch nm gi có 1/3 tr lượng thế gii Trung Quốc đã khoá cht đươc th trường mt hàng chiến lược này, bng cách bán ra vi mt cái giá mà không ai có th cnh tranh được và đã khiến cho các m Hoa K và Úc phi đóng ca vào năm 2002. Hin nay thì m ti hai quc gia này được khai thác tr li, nh giá c tăng vt.
Trong bi cnh này khám phá ca Nht được xem là con dao kinh tế hai lưỡi là vì mt mt nó là mt thông đip mnh gi đến Trung Quc. Do lo ngi mt th trường, Trung Quc theo t báo s phi giám giá. Nhưng mt khác nếu giá c tut gim thì vic khai thác lòng đi dương s không mang li gì nhiu.
Ngoài ra thì còn vn đ môi trường, vì h sinh thái vùng này ca Thái Bình Dương được đánh giá là rt mỏng manh. Vn đ th hai là nó nm phm vi hi phn quc tế, là ca chung ca mi ngui, và mun khai thác thì phi có mt hip ước quc tế . Nói cách khác như Libération kết lun : Trung Quc vn còn nhũng ‘‘ngày đp tri đ thao túng’’.

---------------------

Đc Tâm   -   RFI
Thứ ba 05 Tháng Bẩy 2011

Mt s vùng Thái Bình Dương giàu tr lượng đt hiếm và có th tr thành nhng khu m ln v các kim loi rt cn thiết cho vic chế to nhng sn phm công ngh cao. Đó là kết lun ca mt nhóm chuyên gia đa cht Nht Bn, trong mt công trình nghiên cu được đăng trên tp chí khoa hc Nature Geoscience ca Anh, ngày 03/07/2011.

Đin gió, xe hơi đin, màn nh phng, đĩa cng máy tính đin t, máy nghe MP3 tt c nhng sn phm này đu cn đến đt hiếm và 17 loi kim loi khác nhau có trong đt hiếm, đc bit là yttrium.
Mc dù Trung Quc ch có mt phn ba tr lượng ngun đt hiếm trên thế gii nhưng li sn xut ti 97% khi lượng toàn cu. Vic khai thác mt cách thô sơ, th công ngun đt hiếm ti Trung Quc đã gây ra nhng tn hi to ln đi vi môi trường và cư dân.

Thế nhưng, đt lin không phi là nơi duy nht có ngun đt hiếm. Các trm tích đáy đi dương li cha nhiu khoáng sn. Do không có nghiên cu đ xác đnh chính xác v trí ca nhng khu vc này, nên đáy đi dương ch được coi là ngun tim tàng v các loi đt hiếm.
Trên cơ s nhn đnh này, các chuyên gia Nht Bn đã ly khong 2000 mu trm tích bin nhiu nơi trong Thái Bình Dương. Theo kết qu phân tích được công b thì đáy đi dương là mt ngun ln v đt hiếm và cht yttrium. Mt s khu vc như phía đông ca bc Thái Bình Dương và vùng gia ca nam Thái Bình Dương, có mc đ tích t và tp trung cao v đt hiếm.
Các tác gi công trình nghiên cu cho biết, ti mt trong nhng đa đim được ly mu trm tích, có mt khu vc din tích khong mt cây s vuông có th đáp ng ti mt phn năm tng nhu cu hin nay ca toàn thế gii v đt hiếm. Hơn thế na, các thí nghim mà gii chuyên gia Nht Bn tiến hành cho thy có th dùng acide sulfurique hoc acide chlorhydrique pha loãng đ trích xut d dàng các loi đt hiếm t bùn đáy đi dương. Quy trình này không làm ô nhim môi trường vì không thi acide pha loãng ra đi dương.

Tuy nhiên, phn ln nhng khu vc giàu có đt hiếm li nm đ sâu t 4000 đến 5000 mét. Do vy, câu hi được đt ra là v k thut, thì có th khai thác được hay không và nếu làm được thì hiu qu kinh tế ra sao ?

Chuyên gia Yasuhiro Kaoto thuc đi hc Tokyo, thành viên nhóm nghiên cu, tha nhn đây là câu hi khó, nhưng ông cũng cho biết là cách nay khong ba chc năm, mt công ty khai thác qung ca Đc đã thành công trong vic ly được trm tích đi dương đáy Hng Hi.
Vn theo chuyên gia này thì cho đến nay, chưa mt công ty nào quan tâm đến nhng nghiên cu nói trên bi vì không ai biết là trong bùn đáy đi dương li có nhiu đt hiếm đến như vy.

.
.
.

No comments:

Post a Comment