Trọng Thành - RFI
Thứ sáu 01 Tháng Tư 2011
Những diễn biến mới đây tại nước cộng hòa Tây Phi Côte d'Ivoire được Le Figaro, Le Monde, La Croix và Libération đăng tải ngay trên trang đầu. Mặc dù chiến sự tại Côte d'Ivoire chưa chấm dứt, với hàng tựa « Sụp đổ », bài xã luận của Libération đã nhận định: "Ngọn gió tự do chuyển thành bão táp đang thổi bay những nhà độc tài Phi Châu. Cách đây chỉ vài ngày thôi, kịch bản tồi tệ nhất dường như đã không thể tránh khỏi, bởi hận thù chồng chất và bạo lực tràn lan".
Cuộc khủng hoảng Libya tiếp tục chiếm trang nhất của nhiều nhật báo Pháp. Le Figaro chạy tựa « Ngoại trưởng Libya bỏ rơi Kadhafi », với nhận định, đây là một thất bại chính trị nặng nề đối với chế độ Kadhafi. « Lực lượng vũ trang Tripoli hóa giải các đòn tấn công của liên quân và gieo rắc sự kinh hoàng » là hàng tựa trên Le Monde. Benghazi, thủ phủ của phe nổi dậy, một lần nữa lại bị đe dọa.
Bên cạnh Libya - chủ đề số một của nhiều nhật báo Pháp, những diễn biến mới đây tại nước cộng hòa Tây Phi Côte d'Ivoire, hay còn gọi là Bờ Biển Ngà, được Le Figaro, Le Monde, La Croix và Libération đăng tải ngay trên trang đầu.
Thủ đô Côte d'Ivoire Yamoussoukro rơi vào tay quân chính phủ
« Côte d'Ivoire, những giờ cuối cùng của Gbagbo » là tựa đề chiếm toàn bộ trang nhất của Libération. « Côte d'Ivoire : ông Alassane Ouattara thắng thế » là một trong hai tựa đề chính trên trang nhất của Le Monde. Tờ báo mô tả cuộc tiến chiếm gần như không đổ máu của lực lượng ủng hộ Tổng thống hợp pháp Ouattara, tại Yamoussoukro, thủ đô chính trị của nước này, trong ngày hôm kia, thứ Tư 30/3, tức là hôm thứ ba, kể từ khi chiến dịch quân sự do Lực lượng vũ trang Cộng hòa Côte d'Ivoire (FRCI) được khởi động, nhằm trục xuất Tổng thống mãn nhiệm Laurent Gbagbo, thất cử, nhưng không chịu rời chức vụ.
Phóng viên của Le Monde tại Yamoussoukro cho biết, các thương thuyết bí mật với những người đứng đầu thành phố này là nguyên nhân chính giúp cho việc đụng độ vũ trang đã không nổ ra. Tại Dinh Tổng thống, vẫn còn một số lính bảo an ở lại, nhưng vải trắng đã được giăng trên những bức tường bao. Thủ đô Côte d'Ivoire đã rơi vào tay quân đội thân tổng thống Ouattara một cách nhẹ nhàng. Lực lượng thân Ouattara tiếp tục tiến về mục tiêu cuối cùng là Abidjian, thủ đô kinh tế của nước Cộng hòa Tây Phi.
Các mốc chính của cuộc khủng hoảng Côte d'Ivoire
Để giúp cho độc giả nắm được các diễn biến của cuộc khủng hoảng tại Côte d'Ivoire, tờ Le Figaro và Libération đã điểm lại những mốc chính. Trước hết là chiến thắng của ông Alassane Ouattara trong cuộc tranh cử Tổng thống vào ngày 28/10/2010 với hơn 54% số phiếu. Tuy nhiên, kết quả này đã không được Hội đồng Bảo hiến công nhận, kết quả là Tổng thống mãn nhiệm Laurent Gbagbo tiếp tục tuyên bố sẽ ở lại vị trí thêm một nhiệm kỳ nữa. Ngày 16/12/2010, cuộc tuần hành ủng hộ ứng cử viên đắc cử Alassane Ouattara bị dìm trong máu, với tổng số 173 người bị thiệt mạng trong vòng một tuần. Quốc tế can thiệp một cách rất thận trọng để tránh những căng thẳng tại Côte d'Ivoire có thể bùng nổ thành nội chiến.
Ngày 10/3/2011, Liên hiệp châu Phi khẳng định kết quả bầu cử với chiến thắng thuộc về ông Ouattara. Tuy nhiên, Tổng thống mãn nhiệm Laurent Gbagbo vẫn kiên quyết không chịu rời ghế. Trên thực tế, tỷ lệ những người ủng hộ ông Gbagbo vẫn còn rất cao tại nhiều nơi. Theo Le Figaro, có đến 55% cử tri ủng hộ Tổng thống mãn nhiệm tại Abidjian, thủ đô kinh tế của nước này. Nguy cơ xung đột chuyển thành nội chiến như vậy là điều hoàn toàn có khả năng xảy ra.
Cũng ngày thứ Tư 30/3, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc với sự đồng thuận tuyệt đối đã đưa ra nghị quyết «kêu gọi » Tổng thống mãn nhiệm Gbagbo rời khỏi chức vụ để nhường chỗ cho ông Ouattara.
Abidjian bị vây chặt, nhiều binh sĩ thân cựu tổng thống đào tẩu
Cũng theo Le Figaro, ngày hôm qua 31/3, thủ đô kinh tế Abidjian đã bị vây chặt. Vào buổi trưa, Thủ tướng của chính phủ mới đã cho RFI biết, các thương lượng đang được tiến hành với FDS, lực lượng phòng vệ và an ninh trung thành với Tổng thống mãn nhiệm, để lực lượng này chấp nhận hạ vũ khí. Một loạt sĩ quan cao cấp và binh lính của FDS đã đào tẩu, đặc biệt có thể kể đến Tổng tham mưu trưởng Philippe Mangou xin tỵ nạn tại sứ quán Nam Phi. Tối qua, Tư lệnh bộ binh của Gbagbo cũng tuyên bố đi theo quân của tân Tổng thống và kêu gọi binh lính dưới quyền làm theo.
Hiện tại theo Le Figaro, cựu Tổng thống Gbagbo chỉ còn có trong tay vài nghìn binh sĩ, lực lượng này rõ ràng không đủ để bảo vệ thành phố, nhưng thừa đủ để làm cho cuộc tiến chiếm trở nên khó khăn. Bất chấp các thương lượng đang diễn ra, một số vụ đụng độ dữ dội đã nổ ra giữa lực lượng tấn công và những người trung thành với cựu Tổng thống xung quanh khu vực Abidjian.
Thành phố Abidjian hôm qua vắng vẻ. Việc kiểm soát an ninh một phần nằm trong tay « Những người yêu nước», là những người sẵn sàng ủng hộ vô điều kiện cựu Tổng thống, và một số kẻ « lợi dụng tình trạng hỗn loạn để trả thù». Trực thăng của Lực lượng Liên Hiệp Quốc tại Côte d'Ivoire (Onuci) tiếp tục tuần tiễu, cùng với các binh sĩ Pháp trong lực lượng gìn giữ hòa bình Licorne, để bảo vệ các kiều dân trước nạn cướp bóc có thể xảy ra.
Chìa khóa của giải pháp hòa bình hiện nằm trong tay cựu Tổng thống, mà cho đến giờ vẫn chưa lên tiếng. Cho đến tối hôm qua, câu hỏi tương lai của Abidjian liệu có rơi vào cảnh đầu rơi máu chảy hay không thực sự vẫn còn chưa có lời giải.
Theo tin giờ chót, có thể cựu Tổng thống Gbagbo đã chạy khỏi dinh để đến ẩn náu tại một khu vực đông người ủng hộ, cũng nằm trong khu vực Abidjian. Bên cạnh đó, Liên Hiệp Quốc cũng cảnh giác trước những "vi phạm nhân quyền nghiêm trọng" của lực lượng ủng hộ tân Tổng thống.
Côte d'Ivoire có thể tránh khỏi nội chiến
Mặc dù chiến sự tại Côte d'Ivoire chưa chấm dứt, với hàng tựa « Sụp đổ », bài xã luận của Libération đã đưa ra nhận định về ý nghĩa quan trọng của những diễn biến mới đây tại quốc gia Tây Phi này.
« Ngọn gió tự do chuyển thành bão táp đang thổi bay những nhà độc tài Phi Châu. (…) Cách đây chỉ vài ngày thôi, kịch bản tồi tệ nhất dường như không thể tránh khỏi, với các hận thù chồng chất và bạo lực tràn lan. Tại Châu Phi, nhiều tiếng nói bất bình chỉ trích mạnh mẽ Phương Tây và liên quân quốc tế chỉ quyết định hành động để bảo vệ Benghazi, nhưng lại bỏ rơi Abidjan. (…) Cần phải có sự bình tĩnh, kiên nhẫn và khéo léo của ông Alassane Ouattara và những người ủng hộ ông mới có thể cô lập được cựu Tổng thống Laurent Gbagbo, dần dần từng bước một, cho đến giờ sụp đổ cuối cùng ».
Theo Libération, « Chiến thắng tại Côte d'Ivoire vang dội khắp Châu Phi, trong bối cảnh khả năng chuyển hóa dân chủ qua con đường bầu cử tại Côte d'Ivoire bị đe dọa, Châu Phi bị chia rẽ, Liên Hiệp Quốc thì chậm trễ, còn Phương Tây dường như đôi lúc tỏ ra bất lực. Nhưng cuối cùng, chính sự cương quyết của Tổng thống Mỹ Obama, hoạt động trong hậu trường của Pháp và việc Nam Phi chấp nhận tham gia, đã làm nên chuyện. Trước mắt, Châu Phi và Phương Tây có cùng một nghĩa vụ : giúp Côte d'Ivoire đang rơi vào khủng hoảng, với 1 triệu người ly tán, 100 nghìn người phải tỵ nạn sang Liberia, để dập tắt hoàn toàn những mầm mống cho một cuộc nội chiến ».
.
.
BBC
Cập nhật: 10:06 GMT - thứ bảy, 2 tháng 4, 2011
Ít nhất 800 người được cho là đã thiệt mạng ở thành phố Duekoue của Bờ Biển Ngà trong tuần này, khi các lực lượng nổi dậy tiếp tục chiến đấu giành quyền lực.
Các viên chức thuộc Ủy hội Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) vốn viếng thăm Duekoue mới đây cho biết quy mô cùng sự tàn bạo của các vụ giết người ở đây có mức độ gây sốc.
Thành phố này đã nằm trong sự kiểm soát của các tay súng vốn hậu thuẫn vị tổng thống được Liên Hợp Quốc thừa nhận, ông Alassane Ouattara vào tuần này.
Lực lượng của ông đã bao vây đối thủ Laurent Gbagbo tại thành phố chính là Abidjan.
Ông Ouattara đã được quốc tế công nhận là tổng thống sau khi giành chiến thắng trong một cuộc bỏ phiếu bổ sung hồi tháng Mười Một, nhưng ông Gbagbo cũng tuyên bố chiến thắng và từ chối rời khỏi nhiệm sở tổng thống.
Một lệnh giới nghiêm vốn được ông Ouattara kêu gọi từ thời điểm 2100 GMT đến 0600 GMT ở Abidjan vẫn được tiến hành.
Các đường biên giới đất liền và trên biển đã được đóng cửa, mặc dù không phận của nước này được mở trở lại vào hôm thứ Sáu.
'Lo sợ cho mạng sống'
Duekoue đang chứng kiến cuộc giao chiến ác liệt hồi tuần này, và các cơ quan cứu trợ đã đưa ra lời cảnh báo nhiều lần rằng dân thường đã và đang chịu đựng bạo lực với mức độ lớn.
ICRC cho hay các đại biểu và tình nguyện viên từ tổ chức Chữ Thập Đỏ của Bờ Biển Ngà đã viếng thăm thành phố vào thứ Năm và thứ Sáu để thu thập chứng cứ của các vụ giết người, vốn được cho là diễn ra vào ngày thứ Ba.
"Chúng tôi có thông tin rằng ít nhất 800 người đã thiệt mạng vào ngày 29 tháng Ba tại Duekoue trong một diễn biến bạo lực xảy ra ở cấp độ liên xã.
"Đồng nghiệp của chúng tôi nhìn thấy hàng trăm thi thể," phát ngôn viên của ICRC, Dorothea Krimitsas nói với hãng tin Reuters.
Người đứng đầu phái đoàn ICRC, Dominique Liengme, cho biết trong một tuyên bố: "Sự kiện này đặc biệt gây sốc về mặt quy mô và sự tàn bạo của nó."
"ICRC lên án các cuộc tấn công trực tiếp vào thường dân và nhắc nhở các bên trong cuộc xung đột bảo đảm rằng mọi người trên lãnh thổ đặt dưới sự kiểm soát của các bên phải được bảo vệ trong mọi trường hợp," bà nói thêm.
Tổ chức có trụ sở đóng tại Geneva cho biết hàng chục ngàn phụ nữ, nam giới và trẻ em đã bỏ chạy nhằm thoát thân khỏi cuộc bạo lực tại Duekoue kể từ hôm thứ Hai.
Thành phố này tọa lạc tại một ngã tư chiến lược ở mạn Tây của Bờ Biển Ngà.
Hàng ngàn người bỏ chạy tới Duekoue chỉ một vài ngày trước đó và đã cố gắng để kiếm nơi trú ẩn trong nhà thờ và các hội trường của thành phố.
Hàng ngàn người khác đã cố gắng để vượt qua biên giới của Bờ Biển Ngà để vào Liberia.
Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) cho biết nhiều cư dân ở Duekoue đang trên đường chạy tới thị trấn gần Guiglo và đang hết sức "lo ngại cho mạng sống của họ".
------------------------------------
Hơn 800 người bị thảm sát ở Bờ Biển Ngà (Thanh niên).
.
.
.
No comments:
Post a Comment