TRUNG QUỐC CHƯA THỂ TRỞ THÀNH CƯỜNG QUỐC vì THIẾU TỰ DO - NHÂN QUYỀN

Trung Quốc chưa thể trở thành cường quốc vì thiếu sót tự do, nhân quyền
Mai Vân
Bài đăng ngày 27/12/2009 - Cập nhật lần cuối ngày 27/12/2009 16:47 TU
http://www.rfi.fr/actuvi/articles/120/article_6257.asp
Nhân dịp cuối năm, tạp chí Pháp Le Point, nhìn lại thành tựu của Trung Quốc với vẻ thán phục, và dành đến 80 trang cho ''những người chủ mới của thế giới". Tuy nhiên, do những thiếu sót về tự do, những mặt trái của xã hội, Trung Quốc chưa thể trở thành một cường quốc đích thực.

Trong bài nhận định, dưới tựa đề ''giấc mơ Trung Quốc'', nhận thấy Trung Quốc luôn đi xa hơn những dự báo. Trong lúc mà thế giới vẫn còn trầy trật sau khủng hoảng tài chính, thì kinh tế Trung Quốc vẫn phơi bày sức khoẻ của mình với tăng trưởng gần 10%. Bài học lớn có thể rút ra từ năm 2009, đó là không có gì cản trở bước tiến của Trung Quốc, ngay cả cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới lớn nhất từ năm 1929 đến nay.
Theo Le Point thì Trung Quốc đang cùng với Hoa Kỳ lãnh đạo thế giới, và cũng đang nhào nặn tương lai của hành tinh. Nếu trước đây người ta nói đến giấc mơ Mỹ thì giờ đây có thể bắt đầu nói đến 'giấc mơ Trung Quốc', cho dù là Trung Quốc vẫn có một khái niệm rất đặc biệt về nhân quyền.
Chính vì khái niệm đặc biệt về nhân quyền này mà Le Point cho rằng rất muốn hoan nghênh Trung Quốc nhưng chưa thể nói ngay bây giờ. Tạp chí giải thích : khi nào mà Trung Quốc có thể bảo đảm được an ninh mà không còn các trại lao cải nữa, khi mà Trung Quốc đào tạo con người mà không kèm theo ý muốn điên rồ kiểm soát tư tưởng, và khi Trung Quốc chữa lành đươc khuyết tật là nỗi sợ hãi tự do, thì lúc ấy, tạp chí sẵn sàng chúc mừng những người chủ mới của thế giới.
Với cái nhìn khách quan, Le Point đưa độc giả đến tận nơi tìm hiểu sức bật của Trung Quốc, những thành tựu cũng như các mặt trái.

Trung Quốc dẫn đầu thế giới trên nhiều mặt
Trước tiên là thành tựu. Le Point điểm lại các lãnh vực mà Trung Quốc đang dẫn đầu thế giới, từ hàng may mặc, đồ chơi, bóng đèn tiết kiệm năng lượng, điện thoại di động, màn ảnh truyền hình màu, thiết bị gia dụng, kỹ nghệ da, cho đến năng lượng gió, sắt thép, xi măng... Sắp tới đây, Trung Quốc sẽ qua mặt Hàn Quốc trong ngành đóng tàu, và có thể qua mặt Hoa Kỳ trong lãnh vực xe hơi.
Không chỉ thế trong ngành hàng không, với chiếc C919, made in China, Trung Quốc đang muốn chen chân vào sân chơi của Airbus và Boeing. Với tầm hoạt động 4.075 cây số, chiếc C919 sẽ được Trung Quốc đưa vào hoạt động vào năm 2016.
Bên cạnh những thành tựu chung này, Le Point cũng không quên giới thiệu những cá nhân mà sự thành đạt và gia sản làm chóng mặt độc giả, ví dụ những chủ sòng bạc Macao như Stanley Ho, có casino ở tận Bồ Đào Nha, không kể ở những nưóc láng giềng như Việt Nam hay Bắc Triều Tiên; hoặc các nhà thầu địa ốc, như bà Zhang Xin, đã trở thành tỷ phú trong vỏn vẹn 10 năm. Danh sách này còn rất dài.
Không chỉ trên mặt kinh tế, Le Point cũng nêu bật thành quả trên mặt đào tại Đại học, như Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong thu hút sinh viên từ khắpnăm châu. Trong lãnh vực không gian Trung Quốc cũng cố gắng bắt kịp thời gian chậm trễ : năm 2020, phi hành gia Trung Quốc sẽ bước đi trên mặt trăng.

Mặt trái xã hội rất nặng nề
Tuy nhiên, ngoài những điểm tích cực tốt đẹp trên, le Point cũng điểm lại những thiếu sót, những mặt trái của xã hội. Trong năm 2009, tạp chí nêu lên 10 điểm đen : bắt đầu từ vụ đàn áp ở Tây Tạng , ở Tân Cương, cho đến việc kiểm duyệt báo chí khiến cho từ chủ bút cho đến nhân viên tạp chí Tài Kinh phải từ chức. Tất cả những điểm này minh hoạ cho những thiếu sót, khó khăn của Trung Quốc.
Ngoài ra trong một nước Trung Quốc phát triển giàu sang như nói trên, thông tín viên của Le Point còn nên một mặt trái khác : vẫn còn nhiều vùng bị lãng quên, nông thôn vẫn còn thiếu thốn, như tại Fodaoping, một ngôi làng ở Sơn Tây, cách cái nôi cách mạng Diên An không xa.
Ngôi làng theo thông tín viên Le Point, Caroline Puel, chỉ có khoảng 500 dân, toàn người già, sống tách biệt với thế giới bên ngoài, con đường nhựa dẫn đến đây, khởi sự không biết từ bao giờ vẫn chưa xây xong.
Theo tác giả bài báo đời sống nông thôn đã đươc cải thiện đôi chút từ khi thuế đối với nông dân được bãi bỏ năm 2006, nhưng cuộc sống còn rất vất vả, thu nhập trung bình của họ chỉ khoảng hơn 4100 yuan một năm, tức không đầy 20 euros một tháng. Theo ước tính hiện nay thì có đến 750 triệu nguời sống ở nông thôn.