CON ĐƯỜNG DÂN CHỦ : TỪ BLOGGER ĐẾN "PHẢN ĐỘNG"

Con đường dân chủ: từ blogger đến 'phản động'
Phan Quốc Nam
Sunday, June 28, 2009
http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/anmviewer.asp?a=97191&z=12
Gần mực thì đen, còn gần blogger nhiều quá dễ bị qui thành “phản động”. Có lẽ đó là bài học đạo đức mà chính quyền CS Việt Nam muốn nhắn gửi trong đợt này. Chủ Tịch Nước Nguyễn Minh Triết lên truyền hình cảnh báo “các thế lực thù địch đang muốn thực hiện cách mạng màu chống phá Việt Nam.” Trên tờ Sài Gòn Giải Phóng, vốn vẫn là cánh tay phải của ông Triết từ thời còn làm bí thư thành ủy, Cán Bộ Tuyên Giáo Ngô Ngọc Ngũ Long tuyên chiến với các blogger với bài: “Cuộc chiến trên thế giới ảo”. Lý do khiến Bộ Công An phải khẩn cấp bắt giữ Trần Huỳnh Duy Thức cùng Lê Thăng Long (blogger Change We Need, Trần Ðông Chấn, PsonKhanh), và trước đó là Nguyễn Hoàng Hải (bloggerÐiếu Cày) cũng không ngoài sức ảnh hưởng vô cùng lớn của các bài viết trên blog của họ.

Rõ ràng là mạng lưới blog 360 đã làm thay đổi hoàn toàn xã hội Việt Nam trong vòng hai năm trở lại đây. Giới trẻ biết đến bộ phim sex Thùy Linh là nhờ công phát tán của các blogger như Vàng Anh, Tắc Kè. Trước đó họ được làm quen với ngôn ngữ blog qua những câu chuyện của Hà Kin, Trang Hạ, hay anh chàng Joe người Mỹ nói tiếng Việt. Các nhà báo dùng blog làm nơi thể hiện và xây dựng tên tuổi, như Cô Gái Ðồ Long, Osin, Bố Cu Hưng, Kwan, Nguyễn Thế Thịnh, Võ Ðắc Danh. Những người không hài lòng với hệ thống báo chí nhà nước đã tìm đến nhau để lập CLB Nhà Báo Tự Do với Ðiếu Cày làm lãnh đạo và các thành viên như Thiên Sầu, Lan Hương, Anh Ba Sài Gòn. Sau ngày Ðiếu Cày bị bắt, tiếp tục xuất hiện thêm nhiều nhóm mới như Tiếng Dân Kêu, tranh đấu đòi lại đất cho người dân quận 9 Sài Gòn; Biên Giới Biển, vận động bảo vệ Trường Sa và Hoàng Sa. Tất nhiên không thể thiếu công an mạng trà trộn vào để thu thập tin tức, lập hồ sơ để bắt giữ hoặc trấn áp, gây chia rẽ. Nhạc sĩ Tuấn Khanh đã phải đóng cửa blog. Nhạc sĩ Trịnh Nam Sơn cũng không ngoại lệ, dù lý do có thể khác. Ðạo diễn Song Chi phải chạy sang Na Uy xin tị nạn. Nhạc sĩ Tô Hải quyết định xuất bản hồi ký sớm hơn dự định.

Những biến động chính trị xã hội mà nổi bật nhất là hai vụ bắt giữ blogger Change We Need và trước đó Ðiếu Cày buộc mỗi blogger phải chọn lựa chỗ đứng, quan điểm. Cộng đồng blogger bị đẩy vào thế phải đi trước thời cuộc của xã hội thực bên ngoài. Họ có cơ hội tiếp xúc với dân chủ sớm hơn, tiến bộ nhanh hơn và kể cả khi quyết định đóng cửa blog thì cũng không thể nào quay trở lại được lối sống ù lì, mũ ni che tai như trước bên ngoài đời thường. Nói cách khác, khi chọn cho mình một nickname và password để tham gia thế giới blog, thanh niên Việt Nam đã tự quyết định dân chủ hóa chính bản thân mình, không có cách nào đi ngược lại. Một blogger sẽ phải chọn ai là bạn, không chấp nhận ai là bạn, ủng hộ quan điểm nào, phản đối ý kiến nào. Ðó chính là giá trị cơ bản nhất của dân chủ: tự do chọn lựa, không sợ bị ai ép buộc. Tiếp theo đó, blogger phải biết cách nêu quan điểm để thu hút sự quan tâm của thiên hạ vào đọc, kết bạn, cho ý kiến ủng hộ, tức là những bài học cơ bản nhất về hoạt động chính trị, học làm lãnh đạo.

Chỉ còn hai tuần nữa là Yahoo 360 chính thức đóng cửa. Bộ Công An Việt Nam có thể thở phào nhẹ nhõm vì đã bớt được một nỗi lo thường trực. Các blogger tan tác, chưa biết sẽ tụ họp về đâu, nháo nhác hỏi nhau xem sẽ chuyển nhà về nơi nào. Nhưng chính quyền Việt Nam sẽ lại phải đối mặt với một nguy cơ mới. Lần này là đa nguyên. 360 đóng cửa nhưng có đến sáu mạng khác thay thế, từ Plus và Multiply cho đến Facebook và Twitter. Các blogger sẽ phải chọn lựa sẽ tham gia mạng xã hội nào, cũng giống như bên ngoài đời thường sẽ chọn chế độ nào, bỏ phiếu cho thể chế nào vậy. Một lần nữa họ sẽ có cơ hội trải nghiệm dân chủ trong thế giới ảo, đi trước thế giới thực tại bên ngoài. Khi đã quen sống dân chủ trong thế giới ảo, chắc chắn họ sẽ ủng hộ thay đổi để cũng có quyền hưởng thụ dân chủ trong đời thực.