ĐẮK-NÔNG SOS

Đắk Nông SOS
Lý Nam Bình
Cập nhật ngày: 22/02/2009
http://www.viettan.org/spip.php?article8333

Chuyến Thị Sát Mỏ Bô Xít tại xã Nhân Cơ, Đắk Nông
Ngày 19 tháng 2 năm 2009
Lý Nam Bình
Ký sự đặc biệt cho Đài Chân Trời Mới

Đường vào Đắk Nông, cách Công Trường Bô Xít 20 km
http://www.viettan.org/IMG/jpg/daknong1-article.jpg

Tới địa phận Đắk Nông
http://www.viettan.org/IMG/jpg/daknong2-article.jpg

Theo đường quốc lộ 14, vừa qua khỏi địa phận tỉnh Bình Phước là đến địa phận tỉnh Đắk Nông. Huyện đầu tiên của Đắk Nông là huyện Đăk’R Lấp vẫn một màu xanh mát diệu của những vườn cà phê ngút ngàn. Mùa này cà phê đang trổ bông nên hương thơm ngào ngạt.
Hai bên đường, bụi đỏ của đất bazan phủ đầy lên những cụm hoa dại đang vào xuân. Thị trấn Kiến Đức, trung tâm của huyện Đăk’R Lấp đang hối hả nhịp sống những ngày sau tết. Trẻ con của người H’ Mông, Mơ Nông, Êđê, Stiêng vẫn tung tăng đến trường trong những bộ quần áo bám đầy bụi đỏ, nhàu cũ và không lành lặn, có những em bé thì áo không đủ nút.
Từ thị trấn Kiến Đức đi khỏang 10 Km nữa là đến xã Nhân Cơ. Đây là trung tâm khai thác quặng Bô Xít ở Việt Nam. Đây cũng là nơi dấy lến sự quan tâm và chú ý của đồng bào cả nước về sự hủy hoại môi trường khai thác Bô Xít.
Tôi vào quán cà phê đối diện UBND xã Nhân Cơ, cũng gần chợ Nhân Cơ thấy đa số là cán bộ của UBND ra đây thư giản. Họ tán đủ thứ chuyện, các bàn trong cùng thì có những khuôn mặt lạnh như tiền đang quan sát từng người ra vào quán cà phê. Chúng tôi cũng nằm gọn trong tầm ngắm của họ. Ngay lập tức, có một người bán vé số sà vào bằng giọng Thanh Hoá mời mua vé số và…hỏi thăm.

Quốc lộ 14, lối đi vào địa phận xã Nhân Cơ
http://www.viettan.org/IMG/jpg/daknong3-article.jpg

Công trình khai thác Bô Xít nhìn từ xa
http://www.viettan.org/IMG/jpg/daknong4-article.jpg

Công trình khai thác Bô Xít nhìn gần
http://www.viettan.org/IMG/jpg/daknong5-article.jpg

Một cán bộ văn phòng ủy ban tỉnh Đắk Nông tại Thị xã Gia Nghĩa khuyến cáo chúng tôi tất cả những người bán hàng dạo, xe ôm, bán vé số từ thị trấn Kiến Đức đến Thị Xã Gia Nghĩa là những cán bộ an ninh rải thảm để theo dõi từng khách lạ đến miền này. Nhất là khu chợ Nhân Cơ là trung tâm khai thác mỏ. Theo hướng từ Sài Gòn về Buôn Mê Thuột vừa qua khỏi trụ sở UBND xã Nhân Cơ, nhìn bên tay phải thấy hiện rõ vùng khai thác mỏ đang được san bằng trên một diện tích rộng lớn.
Các công nhân trong công trường thì ngồi những quán cóc ven đường dùng cơm trưa. Phía sau lưng trên mỗi đồng phục xanh đậm của họ có dòng chữ: “CÔNG NHÂN KHAI KHOÁNG”. Không có một chỉ dẫn nào từ ngoài đường 14 hay vào trung tâm điều hành ghi rõ là BÔ XÍT, người ta cấm chữ này và âm thầm làm việc. Đa số công nhân đến từ Miền Bắc dễ dàng nhận ra họ bởi ngoài giọng nói còn có những biển số xe mà họ đang đi: 29, 30, 31, 33 của Hà Nội, 36 của Thanh Hóa, 37 của Nghệ An, 90 của Hà Nam, 16 của Hải Phòng, 17 của Nam Định, v.v…

Hồ nước nằm ngay dưới chân công trình để phục vụ nhà máy khai thác Bô Xít sản xuất Alumi
http://www.viettan.org/IMG/jpg/daknong6-article.jpg

Đất sau khi khai thác đang bị hóa ra màu vàng đỏ
http://www.viettan.org/IMG/jpg/daknong71-articleweb.jpg

Từ ngã ba ngay chợ quẹo vào đại bản doanh điều hành khai thác Bô Xít khoảng một cây số, chúng tôi men theo con đường đã ủi phẳng khá trơn trợt do có mưa lất phất. Chạy xuống thì gặp một hồ chứa nước, trên đó đã có một nhà hàng thủy tạ với 5-6 chiếc xe biển số xanh của công an, vừa canh gác đường vào mỏ vừa ăn chơi. Hồ nước này là nơi cung cấp nước cho nhà máy trong tương lai. Lên con dốc nhỏ là đến trụ sở CÔNG TY CỔ PHẦN ALUMIN NHÂN CƠ-TKV, cũng không có gì đề cập đến chữ Bô Xít cả. Chạy qua khỏi một đoạn thì thấy có nhiều quán, những vườn cà phê, vườn điều, vườn tiêu xanh tốt những cây xoài đang mùa ra hoa.
Vào phía trong khoảng 2km gặp quán bán tạp hóa của người Mơ Nông, chúng tôi vào mua vài món và hỏi thăm về mỏ Bô Xít thì họ không biết gì cả. Anh chàng thanh niên dân tộc Mơ Nông tên …., 21 tuổi thì nói có ra đó làm công mấy tuần trước Tết chỉ biết làm nhà máy chứ không biết sản xuất gì và hình như chế biến cà phê thì phải. Tội nghiệp người dân tộc họ nghĩ trên quê hương sắp có thêm nhà máy chế biến nông sản để cho giá cà phê, tiêu, điều của họ làm ra không bị ép giá. Họ đâu biết là hiểm nguy đang đến gần họ.
Về lại thị xã Gia Nghĩa, chúng tôi được biết là nhà nước đang tuyển 5000 công nhân ở 2 tỉnh Đắk Nông và Bình Phước để đi tập huấn do các chuyên gia Trung Quốc qua huấn luyện trong vòng 6 tháng đến 1 năm tùy từng công việc.
Việc khai thác mỏ Bô Xít tại xã Nhân Cơ, được Bộ Y tế xếp hạng nguy hiểm bậc 2 nên mức lương gấp 3 làm trong các mỏ than. Theo lời một cán bộ thì mức độ nguy hiểm chỉ trong bán kính là 5km còn ngoài phạm vi ấy thì vô hại. Khoảng 10 năm các chuyên gia của Nga đã tính chuyện khai thác Bô Xít ở Đăk Nông nhưng lúc đó do: “Bô Xít còn non, nên bây giờ chúng ta mới liên doanh với Trung Quốc để khai thác”.
Chúng tôi hỏi như thế nào là Non và như thế nào là: “đủ tuổi” thì ông cán bộ này nói là do các chuyên gia thẩm định. Cũng theo cán bộ này thì an ninh vùng mỏ phải đảm bảo để chống lại những “thế lực phản động nhằm phá hoại sự phát triển của Tây Nguyên”.
Khi nghe sự giải thích của ông cán bộ này tôi hiểu ngay là nhà nước và UBND Tỉnh Dăk Nông muốn cô lập mọi người ra vào xã Nhân Cơ nên đã dựng lên hàng rào “Phản động phá hoại” để tìm cách cô lập mọi người đến xã Nhân Cơ để tìm hiểu cũng như nhận diện sự tàn phá môi sinh của việc khai thác mỏ Bô Xít tại xã Nhân Cơ. Tuy nhiên, dù cố tình che đậy và kiểm soát sự ra vào của người dân vùng xã Nhân Cơ, Nhà nước không thể nào che giấu sự nguy hại của việc khai thác mỏ Bô Xít tại xã Nhân Cơ vì những khu đất bị biến thành màu vàng đỏ đầy dẫy trên những mảnh đất trù phú của Dăk Nông. Nhìn sự tàn phá này, tôi không thể không chạnh lòng trước viễn cảnh phá huỷ môi trường sinh thái tại Đắk Nông.
Đắk Nông SOS là tiếng vọng!

Lý Nam Bình
Đảng viên Việt Tân tường thuật từ Đắk Nông
Nguồn: radiochantroimoi.wordpress.com